Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006262
">
<
pb
pagenum
="
491
"
xlink:href
="
016/01/140.jpg
"/>
nei, aut fimi, aut vinaceorum, aut
<
lb
/>
fracium: omnibus his etenim vnguenta
<
lb
/>
fiunt.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg901
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006263
">
<
margin.target
id
="
marg901
"/>
Olea odorata
<
lb
/>
quomodo
<
lb
/>
fiant, modi
<
lb
/>
tres.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006264
">Vulgatiore itaque hoc ſecundo modo
<
lb
/>
atque antiquiore Dioſcoridis, in purum
<
lb
/>
oleum flores quadriduo infundebantur, ex
<
lb
/>
ponebanturque in Sole: inde expreſſo oleo
<
lb
/>
diligentiſſimè tantundem florum recentium
<
lb
/>
addebatur, ac rurſus ſub torrente Sole ex
<
lb
/>
ponebatur: totieſque id facere licebat, do
<
lb
/>
nec odorem oleum combiberet: addebantur
<
lb
/>
& ſpiſſamenta pro vnguentis, vt ex melle,
<
lb
/>
tum aliis odoratis. </
s
>
<
s
id
="
s.006265
">Tertius modus vt calo
<
lb
/>
re nullo indiget, ſic repetitione numero
<
lb
/>
ſiore, & diuturniore mora. </
s
>
<
s
id
="
s.006266
">Itaque flores hoc
<
lb
/>
exemplo reddunt. </
s
>
<
s
id
="
s.006267
">Flores ſuper amygdalas,
<
lb
/>
vel, quod longè melius eſt, ſuper myrobo
<
lb
/>
lani grana purgata, ea enim non
<
expan
abbr
="
ranceſcũt
">ranceſcunt</
expan
>
,
<
lb
/>
aut etiam cinamomum vel crocum ( modus
<
lb
/>
enim omnium vnus eſt ) conſpergito, ac
<
lb
/>
ſub ipſis, alternaque diſpone florum, &
<
lb
/>
amygdalarum folia, compreſſaque tandiu
<
lb
/>
tene, donec florum odor euaneſcat: quibus
<
lb
/>
abiectis, pro eis alios flores ſuppone, eadem
<
lb
/>
ratione: & hoc toties repete: nam non vna
<
lb
/>
eſt ratio in omnibus, donec amygdalæ ma
<
lb
/>
ximum contraxerint odorem, inde illas tor
<
lb
/>
culari ſubiicito. </
s
>
<
s
id
="
s.006268
">Oportet autem prius cortice
<
lb
/>
nudare eas, & paululum torrere: hoc modo
<
lb
/>
plus contrahit virium oleum, & minus cor
<
lb
/>
ruptioni obnoxium fit, quòd ſucci nihil in
<
lb
/>
eo relinquatur. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006269
">Subſtantia verò olei totidem modis exci
<
lb
/>
pitur, quot modis etiam vires ipſæ. </
s
>
<
s
id
="
s.006270
">Sed
<
lb
/>
non ſine viribus ſubſtantia, at ſine ſubſtan
<
lb
/>
tia vires habentur. </
s
>
<
s
id
="
s.006271
">An verò oleum aliquod
<
lb
/>
abſque viribus? </
s
>
<
s
id
="
s.006272
">Dubium non eſt excepta
<
lb
/>
enim igne plurimo, vruntur, nec vim pro
<
lb
/>
priam retinent. </
s
>
<
s
id
="
s.006273
">Talia verò quæ repentè ac
<
lb
/>
vi ipſa ignis excipiuntur, ad primum modum
<
lb
/>
pertinent. </
s
>
<
s
id
="
s.006274
">Verùm is floribus aptus non eſt,
<
lb
/>
ſed lignis, & his quæ illis ſimilia ſunt, velut
<
lb
/>
garyophylis. </
s
>
<
s
id
="
s.006275
">In vitreo vaſe A contrita po
<
lb
/>
nuntur, & quantò leuiore licet igne diſtil
<
lb
/>
lantur: & ſi liceat, aqua feruente cir
<
lb
/>
cum vas poſita oleum elicere, longè erit
<
lb
/>
melius. </
s
>
</
p
>
<
figure
id
="
id.016.01.140.1.jpg
"
xlink:href
="
016/01/140/1.jpg
"
number
="
71
"/>
<
figure
id
="
id.016.01.140.2.jpg
"
xlink:href
="
016/01/140/2.jpg
"
number
="
72
"/>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006276
">Summitati vaſi pileus vitreus C impo
<
lb
/>
nitur, qui quantò latior, eò melior ad vi
<
lb
/>
res, odorem ſaporemque transferendos: at
<
lb
/>
que idem in vtriſque canalibus. </
s
>
<
s
id
="
s.006277
">Ergo pileus
<
lb
/>
luto, ne reſpiret, aptatur: cui de more, cana
<
lb
/>
lis adiacet C, cui alter canalis vitreus adiun
<
lb
/>
gitur D, ita luto ſeptus, vt nihil poſſit reſpi
<
lb
/>
rare: hic per vas ligneum E tam ſit, quod
<
lb
/>
aqua perpetuò frigidiſſima repletum habere
<
lb
/>
oportet: cannula H detrahentes quicquid
<
lb
/>
iam calorem contraxerit, aliam nuper hau
<
lb
/>
ſtam denuò addendo: nam D infrigidatur,
<
lb
/>
fumique non vruntur, ſed in aquam, vel
<
lb
/>
oleum tranſeunt, conuerſique per F cana
<
lb
/>
lis partem obliquam, & vltra vas aqua
<
lb
/>
plenum exporrectam, guttatim in vas G
<
lb
/>
cadunt. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006278
">Vt igitur vidi, primò turbidum quod
<
lb
/>
dam effluit, ſubſtantiam rei tenuiorem ef
<
lb
/>
ferens, pòſt aqua clarior exit, demum oleum,
<
lb
/>
quod exuſti potius odorem refert, quàm rei
<
lb
/>
illius à qua defluxit. </
s
>
<
s
id
="
s.006279
">Poteſt & canalis D in
<
lb
/>
ſerpentis figuram effingi, atque ſic minus è
<
lb
/>
rei ſubſtantia tum virtute peribit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006280
">Secundus modus proportione reſpondet
<
lb
/>
alteri, cùm beneficio temperatioris caloris
<
lb
/>
aquæ incocta oleum reddunt, velut de Indi
<
lb
/>
co balſamo nuper à nobis dictum eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.006281
">Atque
<
lb
/>
eadem ratione è lauri baccis oleum quoque
<
lb
/>
excipitur. </
s
>
<
s
id
="
s.006282
">Ergo generaliter in his ſubſtan
<
lb
/>
tiam pinguem, & facilè ſeparabilem eſſe
<
lb
/>
oportet: ſed & frigore ac ſiccitate coactam,
<
lb
/>
neque aliter calido & humido ſolueretur,
<
lb
/>
aut ſepararetur. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006283
">Tertius non calore, ſed vi conſtat: com
<
arrow.to.target
n
="
marg902
"/>
<
lb
/>
munis eſt omnibus fructibus, velut amyg
<
lb
/>
dalis, piſtaciis, nucibus, ſeu iuglandibus,
<
lb
/>
ſeu auellanis, ſeu etiam Indicis, tum myricis
<
lb
/>
ſeu moſchatis, aliiſque innumeris, puta pi
<
lb
/>
neis, piperi, hederæ fructui, perſici & ceraſi
<
lb
/>
nucleis: tum etiam ſeminibus omnibus, ve
<
lb
/>
lut raparum, ricini, raphani, lini, Apollinaris
<
lb
/>
herbæ, papaueris: hæc enim famoſa, conti
<
lb
/>
nentque oleum tum hæc, tum ſemina omnia
<
lb
/>
alia. </
s
>
<
s
id
="
s.006284
">Nam in omni ſemine vita eſt, vita au
<
lb
/>
tem omnis in humido pingui, pingue autem
<
lb
/>
omne, aut in animalibus, & vocatur pingue
<
lb
/>
do, cuius tres ſint ſpecies: pinguedo generis
<
lb
/>
nomine, adeps qui circa certas partes, non
<
lb
/>
communis eſt toti, vt renum adeps, aut
<
lb
/>
omenti: & ſeuum, quod ſiccius vtroque eſt,
<
lb
/>
ob id ſolùm fermè in cornigeris animalibus,
<
lb
/>
& maximè: & quod in ſenſu carentibus, vt
<
lb
/>
lapidibus, & partibus plantarum, imò totis
<
lb
/>
plantis, tum bitumine ſaleque, metallis, aliiſ
<
lb
/>
que pluribus, oleumque vocatur. </
s
>
<
s
id
="
s.006285
">Eſt autem
<
lb
/>
lachryma vniuſcuiuſque arboris oleum ter
<
lb
/>
reo miſtum. </
s
>
<
s
id
="
s.006286
">In omni igitur ſemine oleum
<
lb
/>
continetur. </
s
>
<
s
id
="
s.006287
">Viuere autem omnia ſemina ex
<
lb
/>
hoc conſtat, quòd ex omnibus, iuxta Theo
<
lb
/>
phraſti opinionem, plantæ ſui generis pro
<
lb
/>
creantur: aut ergo ex omnibus id fiet, aut
<
lb
/>
maxima parte, ſiquidem nihil prohibet ali
<
lb
/>
qua ſemina oblæſa eſſe etiam toto genere,
<
lb
/>
cùm etiam quædam animalia talia ſint, vt
<
lb
/>
talpæ, atque plantæ illæ putredine, aut radi
<
lb
/>
ce, vel alio modo quàm ſemine prouenient.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006288
">Semen autem dico, quod aliquo tegmine
<
lb
/>
concluditur: fructum, qui nullo. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006289
">
<
margin.target
id
="
marg902
"/>
Semina o
<
lb
/>
leum conti
<
lb
/>
nent.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006290
">Oleum &
<
lb
/>
pinguedinis
<
lb
/>
diſcrimen.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006291
">Ob hoc, ſemina quædam vaginulis, vt
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg903
"/>
<
lb
/>
phaſelli, cicereſque: quædam ariſtis
<
expan
abbr
="
hærẽtia
">hærentia</
expan
>
, </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>