Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006370
">
<
pb
pagenum
="
494
"
xlink:href
="
016/01/143.jpg
"/>
extende & ſuper ipſam roſas, aut vacin ia,
<
lb
/>
floreſve alios, aut herbas ſparge, inde ha
<
lb
/>
beas patellam C, quæ vas integat, & ſu
<
lb
/>
per fundum D ignem pone, diſtillatur odo
<
lb
/>
ratiſſima non ſolùm, ſed etiam efficaciſſi
<
lb
/>
ma aqua Roſacea in Sole concluſa poni
<
lb
/>
ſolet vt fumi odore priuetur, cùm tamen
<
lb
/>
odorem roſæ retineat. </
s
>
<
s
id
="
s.006371
">Conficitur & re
<
lb
/>
pentè aqua, dum calefacto, aut feruente
<
lb
/>
ſucco cyathus ſuperponitur vitreus, in quo
<
lb
/>
fumus tranſit in guttas, guttæ inde collectæ
<
lb
/>
in aquam coguntur: ſic acetum in aquam
<
lb
/>
facilè vertitur. </
s
>
<
s
id
="
s.006372
">Vtilis hæc ad oculorum ma
<
lb
/>
culas, & ſuffuſiones detergendas, maximè
<
lb
/>
ſi albo aceto ruta incoquatur. </
s
>
<
s
id
="
s.006373
">Sunt qui in
<
lb
/>
primo modo iuxta F moſchum ponunt, alia
<
lb
/>
que precioſiora odoramenta, retinetque
<
lb
/>
aqua odores non ſolùm proprios, ſed
<
lb
/>
etiam moſchi, & aliorum quæ appo
<
lb
/>
nuntur.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg915
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006374
">
<
margin.target
id
="
marg908
"/>
Modus quo
<
lb
/>
pinguedines
<
lb
/>
odoribus im
<
lb
/>
buuntur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006375
">
<
margin.target
id
="
marg909
"/>
Humida in
<
lb
/>
miſtis qua
<
lb
/>
tuor.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006376
">
<
margin.target
id
="
marg910
"/>
Carnes quo
<
lb
/>
modo colli
<
lb
/>
quentur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006377
">
<
margin.target
id
="
marg911
"/>
Tartari o
<
lb
/>
leum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006378
">
<
margin.target
id
="
marg912
"/>
Sulphuris
<
lb
/>
oleum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006379
">
<
margin.target
id
="
marg913
"/>
Oleorum
<
lb
/>
comparatio.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006380
">
<
margin.target
id
="
marg914
"/>
Aqua odo-
<
lb
/>
rata.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006381
">
<
margin.target
id
="
marg915
"/>
Cur diſtilla
<
lb
/>
tione non
<
lb
/>
omnes odores
<
lb
/>
retineantur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006382
">Sed cur odor florum quorundam non
<
lb
/>
retinetur in aquis, verùm vt in iaſemino
<
lb
/>
& garyophylo flore ac lilio, aqua euadit
<
lb
/>
odoris expers? </
s
>
<
s
id
="
s.006383
">Dictum eſt alibi, quoniam
<
lb
/>
tam tenui ſubſtantiæ nulla pars craſſior iun
<
lb
/>
gitur. </
s
>
<
s
id
="
s.006384
">Ergo in his iuuabit, ſi foliis herba
<
lb
/>
rum quæ odore careant alternatim poſitis,
<
lb
/>
materiæ craſſiori, non tamen quæ vratur,
<
lb
/>
adiungatur odor, inde diſtilletur: atque hæc
<
lb
/>
vnica ſpes proliciendi odoris, cùm aquis in
<
lb
/>
fuſa non remittant odorem, ſed putreſcant. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006385
">Ignis autem ſi non moderatè adhibea
<
arrow.to.target
n
="
marg916
"/>
<
lb
/>
tur, exurit ea quæ terreæ ſunt naturæ: ſi
<
lb
/>
tamen moderatè, ſolùm exacuit. </
s
>
<
s
id
="
s.006386
">Vnde
<
lb
/>
aqua ex auena diſtillata vtuntur Moſcho
<
lb
/>
uitæ, quòd vino careant: nec minus ex
<
lb
/>
calefacit, aut inebriat quàm vinum. </
s
>
<
s
id
="
s.006387
">Cùm
<
lb
/>
enim auena craſſioris ſit ſubſtantiæ, neceſ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg917
"/>
<
lb
/>
ſe eſt vt ex diſtillatione incaleſcat, attenue
<
lb
/>
tur ac exacuatur, & ad naturam aquæ ar
<
lb
/>
dentis accedat. </
s
>
<
s
id
="
s.006388
">Canabis folia in farinam
<
lb
/>
verſa, quòd caput feriant, potum ſuauiter
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg918
"/>
<
lb
/>
inebriantem efficiunt. </
s
>
<
s
id
="
s.006389
">Eadem ratione de
<
lb
/>
cocta folia eius ac ſemina, quod etiam
<
lb
/>
de viridiore nucum cortice fertur, ſi ſu
<
lb
/>
per terram effundatur aqua illa, vermes
<
lb
/>
ad terræ ſuperficiem trahit, ſeu odore
<
lb
/>
alliciat illos, ſeu expellat. </
s
>
<
s
id
="
s.006390
">Vnde piſcato
<
lb
/>
res ea vti ſolent. </
s
>
<
s
id
="
s.006391
">Idem ſemen gallinas,
<
lb
/>
ſi ab his edatur, fœcundas hyeme reddit:
<
lb
/>
calefacit enim & attenuat. </
s
>
<
s
id
="
s.006392
">Sed ad rem re
<
lb
/>
deo. </
s
>
<
s
id
="
s.006393
">Apud Tartaros referunt, aquam è
<
lb
/>
lacte diſtillato inebriare: oportet igitur
<
lb
/>
lac denſius eſſe, & moram apud ignem
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg919
"/>
<
lb
/>
contraxiſſe. </
s
>
<
s
id
="
s.006394
">Itaque ex lacte forſan equo
<
lb
/>
rum id contingit. </
s
>
<
s
id
="
s.006395
">Cæterùm quid amplius
<
lb
/>
dubitandum? </
s
>
<
s
id
="
s.006396
">omnis aqua cùm ſæpiùs di
<
lb
/>
ſtillatur, hoc poteſt efficere: nam incaleſ
<
lb
/>
cit, attenuatur, & vim ignis magis reci
<
lb
/>
pit: vnde ardens ſæpiùs diſtillata eò acui
<
lb
/>
tatis deducitur, vt bibi non poſſit. </
s
>
<
s
id
="
s.006397
">Li
<
lb
/>
quet igitur ex his manifeſtè, & quòd
<
lb
/>
vinum igneam vim habet, & quòd ex
<
lb
/>
omni fermè re, tum maximè denſa, po
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg920
"/>
<
lb
/>
tus repetita diſtillatione fieri poteſt, qui
<
lb
/>
plus vino excalefaciet & inebriabit. </
s
>
<
s
id
="
s.006398
">Potus
<
lb
/>
enim ratio eſt, vt ſuauis ſit atque potens:
<
lb
/>
ſuauitate quidem guſtum, robore olfactum
<
lb
/>
delectat, & ventriculum confirmat. </
s
>
<
s
id
="
s.006399
">Quæ
<
lb
/>
cunque verò diſtillantur, & iucunda, &
<
lb
/>
odorata euadunt: iucunda quidem, inſuaui
<
lb
/>
omni ſublata parte: odorata, ob vim ignis,
<
lb
/>
& acuitatem ſubſtantiæ. </
s
>
<
s
id
="
s.006400
">Quæ enim tenuium
<
lb
/>
ſunt partium, magis redolent: odor enim
<
lb
/>
eſt vaporis, vapor autem in tenui ſubſtan
<
lb
/>
tia fundatur. </
s
>
<
s
id
="
s.006401
">Eadem verò ratio inuenta eſt
<
lb
/>
in potibus, qui abſque diſtillatione fiunt, &
<
lb
/>
tamen inebriant, vt Medo apud Moſcho
<
lb
/>
uitas. </
s
>
<
s
id
="
s.006402
">Conſtat autem melle & lupuli ſemi
<
lb
/>
ne, ſeruaturque in picatis vaſis, quum ta
<
lb
/>
men nullum horum fermè ad inebriandum
<
lb
/>
ſufficeret. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006403
">
<
margin.target
id
="
marg916
"/>
Aqua ex a
<
lb
/>
uena quæ in
<
lb
/>
ebriat.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006404
">
<
margin.target
id
="
marg917
"/>
Canabis vi
<
lb
/>
res.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006405
">
<
margin.target
id
="
marg918
"/>
Vermes vt è
<
lb
/>
terra
<
expan
abbr
="
exeãt
">exeant</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006406
">Galinæ vt
<
lb
/>
hyeme oua
<
lb
/>
edant.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006407
">Aqua lactis
<
lb
/>
diſtillatione
<
lb
/>
excepta ine
<
lb
/>
briare poteſt.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006408
">
<
margin.target
id
="
marg919
"/>
Potus ratio.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006409
">
<
margin.target
id
="
marg920
"/>
Medo.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006410
">Modus alius nobilioris potus, radioſque,
<
lb
/>
veluti
<
expan
abbr
="
cãdens
">candens</
expan
>
ferrum emittentis. </
s
>
<
s
id
="
s.006411
">Zethi par
<
lb
/>
tes quatuor, mellis vnam, ſeminum myrti
<
lb
/>
mediam: ſimul excoquuntur ac deſpuman
<
lb
/>
tur, donec ſpuma eſſe deſierit: inde additur
<
lb
/>
zethi ſex, & quadraginta horis contecta
<
lb
/>
ſeruantur. </
s
>
<
s
id
="
s.006412
">In vulgari Medone, pro zetho
<
lb
/>
tantundem aquæ aſſumitur, cætera vt in
<
lb
/>
nobiliore. </
s
>
<
s
id
="
s.006413
">Sed & ſeminum myrti loco lupu
<
lb
/>
li ſemina aſſumuntur: quæ & ſeorſum co
<
lb
/>
quuntur, modus donec amaritas non inſua
<
lb
/>
uis ſentiatur. </
s
>
<
s
id
="
s.006414
">Hic ſæpiùs repetitis iudicibus,
<
lb
/>
ſenſibus, ratione magiſtra, odor, vires, ac ſua
<
lb
/>
uitas comparantur. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006415
">Lupuli ſemen cum hordeo vel ſiligine
<
lb
/>
aut tritico, zethum aut zythum facit, quod
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg921
"/>
<
lb
/>
vocatur apud Germanos birra. </
s
>
<
s
id
="
s.006416
">Modus hic
<
lb
/>
eſt, vt Nicolaus Poll. </
s
>
<
s
id
="
s.006417
">Cæſaris medicus ſcri
<
lb
/>
ptum reliquit: Hordeum infundito in aquam
<
lb
/>
donec diſrumpatur, inde ſiccatur, teritur
<
lb
/>
tenuiter, imò molæ ſubiicitur. </
s
>
<
s
id
="
s.006418
">Alij, triduo
<
lb
/>
tantùm in cumulis madefaciunt: & vt ger
<
lb
/>
minare cœperit, ſparſum alio triduo ſiccant:
<
lb
/>
poſtea linteis ſubſtratis, in clibano torrent.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006419
">Incredibile dictu: referunt hoc torrendi mo
<
lb
/>
do ſuauitatem ac dulcedinem melleam adi
<
lb
/>
piſci. </
s
>
<
s
id
="
s.006420
">Huius partes duas, aquæ ſeptem ſumi
<
lb
/>
to, coquuntur ſimul donec aqua tertia par
<
lb
/>
te decedat: deinde ſumunt dimidium illius
<
lb
/>
aquæ, cui quadrageſimam partem ſeminis
<
lb
/>
lupulorum addunt, hordeique tantundem
<
lb
/>
quantum prius, coquuntur omnia horis cir
<
lb
/>
citer tribus aut quatuor: inde reliquam me
<
lb
/>
dietatem aquæ excolatam priori miſcent, ac
<
lb
/>
denuò coquunt donec ad dimidium rediga
<
lb
/>
tur: vltimò proiectam in ligneum vas, ad
<
lb
/>
dito modico fermento, diſtribuunt. </
s
>
<
s
id
="
s.006421
">Vt verò
<
lb
/>
neceſſariò, qui Boream inhabitant, zethum
<
lb
/>
ex hordeo, & ſiligine & tritico faciunt: ita
<
lb
/>
qui Auſtrum, cùm vino vti non liceat, legis
<
lb
/>
ſuperſtitione, conficiunt zethum ex oryza,
<
lb
/>
atque hi omnes potus inebriant: ſed mitior
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg922
"/>
<
lb
/>
eſt qui fit ex oryza, non quòd oryza ſit hor
<
lb
/>
deo frigidior, ſed quia lupulis caret zethi id
<
lb
/>
genus: nam hi haud mediocriter calidi ſunt
<
lb
/>
atque ſicci igitur nulli voluptas potus ne
<
lb
/>
gata eſt: nam oryza nullibi non naſcitur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006422
">Multò verò iucundius hoc vinum ex oryza,
<
lb
/>
atque ſalubrius alio zetho. </
s
>
<
s
id
="
s.006423
">Efficaciſſimum
<
lb
/>
in quo ſeminum copia myrti, aut lupulo
<
lb
/>
rum. </
s
>
<
s
id
="
s.006424
">Ideo Daci ac Sarmatæ plus iniiciunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.006425
">Omnibus igitur mortalibus vinum atque
<
lb
/>
incundum conceſſum eſt imò duplex: nam
<
lb
/>
& mel vbique fit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006426
">
<
margin.target
id
="
marg921
"/>
Zethi confi
<
lb
/>
ciendi ratio.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.006427
">
<
margin.target
id
="
marg922
"/>
Zethum ex
<
lb
/>
oryza.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.006428
">Salubrius autem omni zetho eſſet anti
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg923
"/>
<
lb
/>
quum oxymel, quanquam paulò carius. </
s
>
<
s
id
="
s.006429
">
<
expan
abbr
="
Cõ-ſtabat
">Con
<
lb
/>
ſtabat</
expan
>
ex mellis triginta, aceti
<
expan
abbr
="
vigintiquinq;
">vigintiquinque</
expan
>
<
lb
/>
aquæ nouemdecim, ſalis tribus thymbram </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>