1ctibus veſcitur, hócque nobiliſſimum eſt:
atque in eo genere eſt homo, elephas, ſus, &
vrſus, tum etiam mures, auéſque omnes fer
mè præter carniuoras: ſeminibus enim ac
fructibus omnes veſcuntur. Ex ex his omnia
etiam præter elephantem carnes deuorant,
exceptis auibus, quarum etiam quædam, vt
gallinæ, & picæ, & cornices, carnibus alun
tur. Quæ verò animalia carnibus veſcuntur,
edunt etiam & oua, lac, & ſanguinem Igitur
quæcunque talia ſunt, mortuis ſolùm dele
ctantur, non tamen occîdunt quicquam
præter aues: aues enim quæ carnibus vtun
tur, eædem deuorant animalia, ſi liceat etiam
uiuentia, vt gallinæ vermes. Cùm verò ex
his ſint in frigidis quidem regionibus mi
nores, & agreſtibus ſimiles, in temperatis
maximi, vt etiam Erymanthij apri, qui re
giones deuaſtare auſus eſt, memoria maneat,
mirum cur in calidis regionibus minimi
ſint: habemus enim Indicos forma, voce,
moribus aliis ſimiles, tum etiam vteri ge
ſtatione: nam duobus menſibus, non vt cuni
culi tribus abſoluuntur ſeptimanis, cunicu
lis tamen non parum minores: quorum caro
ſuauis eſt: ipſi verò nec mordent, nec man
ſueſcunt, ſed velociſſimè, vt pleraque parua
animalia, currunt. Non tam facilè moriun
tur, vt cuniculi, raróque & parum bibunt:
non eſt illis longa vita: frigore etiam pereunt.
Itaque eos Indicos non auſim dicere, ſed po
tiùs ob ſiccitatem paruos, quia forſan origo
ex Africa ſit. Calor enim non poteſt ma
gnitudini obſtare, nec humidum, ſed frigus
aut ſiccitas, ob id frigore moriuntur, nec bi
bunt. Veſcuntur autem maximè caulibus,
furfure & auena. Erigunt etiam ſeſe contra
aliorum morem, & vt cuniculi fœtus ſuos
deuorant ob ſalacitatem: digitos quinos, ſe
noſve habent in pedibus, aut etiam plures:
pilum molliorem, color omnis generis qua
drupedium: os habent non roſtrum, atque
nitus recondita genitalia: dentes etiam cu
niculorum more, & tamen abſolutos fœtus
pariunt, quíque vt ſues: matrem ſtatim co
mitant (pariunt autem plerunque ternos)
oculos murium oculis ſimiles, vnde qui
dam mures Indicos eſſe exiſtimant, ſed cau
da fermè cùm careant, miſtum quaſi genus
dicas.
atque in eo genere eſt homo, elephas, ſus, &
vrſus, tum etiam mures, auéſque omnes fer
mè præter carniuoras: ſeminibus enim ac
fructibus omnes veſcuntur. Ex ex his omnia
etiam præter elephantem carnes deuorant,
exceptis auibus, quarum etiam quædam, vt
gallinæ, & picæ, & cornices, carnibus alun
tur. Quæ verò animalia carnibus veſcuntur,
edunt etiam & oua, lac, & ſanguinem Igitur
quæcunque talia ſunt, mortuis ſolùm dele
ctantur, non tamen occîdunt quicquam
præter aues: aues enim quæ carnibus vtun
tur, eædem deuorant animalia, ſi liceat etiam
uiuentia, vt gallinæ vermes. Cùm verò ex
his ſint in frigidis quidem regionibus mi
nores, & agreſtibus ſimiles, in temperatis
maximi, vt etiam Erymanthij apri, qui re
giones deuaſtare auſus eſt, memoria maneat,
mirum cur in calidis regionibus minimi
ſint: habemus enim Indicos forma, voce,
moribus aliis ſimiles, tum etiam vteri ge
ſtatione: nam duobus menſibus, non vt cuni
culi tribus abſoluuntur ſeptimanis, cunicu
lis tamen non parum minores: quorum caro
ſuauis eſt: ipſi verò nec mordent, nec man
ſueſcunt, ſed velociſſimè, vt pleraque parua
animalia, currunt. Non tam facilè moriun
tur, vt cuniculi, raróque & parum bibunt:
non eſt illis longa vita: frigore etiam pereunt.
Itaque eos Indicos non auſim dicere, ſed po
tiùs ob ſiccitatem paruos, quia forſan origo
ex Africa ſit. Calor enim non poteſt ma
gnitudini obſtare, nec humidum, ſed frigus
aut ſiccitas, ob id frigore moriuntur, nec bi
bunt. Veſcuntur autem maximè caulibus,
furfure & auena. Erigunt etiam ſeſe contra
aliorum morem, & vt cuniculi fœtus ſuos
deuorant ob ſalacitatem: digitos quinos, ſe
noſve habent in pedibus, aut etiam plures:
pilum molliorem, color omnis generis qua
drupedium: os habent non roſtrum, atque
nitus recondita genitalia: dentes etiam cu
niculorum more, & tamen abſolutos fœtus
pariunt, quíque vt ſues: matrem ſtatim co
mitant (pariunt autem plerunque ternos)
oculos murium oculis ſimiles, vnde qui
dam mures Indicos eſſe exiſtimant, ſed cau
da fermè cùm careant, miſtum quaſi genus
dicas.
Sed cùm de muribus tractaſſe deſtinaſſem,
ad ſues tranſieram. Illud non omittens, ani
malia quæque magnitudinem ciborum co
pia, aut paucitate, dum ablactantur commu
tare, vt etiam canes ac ſues, tum alia omnia:
itaque ad mures redeundum. Neque vulga
ris hiſtoria tam vile animal, etiam in mini
mis tam egregiè ludente natura: ſiquidem
adeò primùm fœcundum eſt, vt Theophra
ſtus referat: in Perſide mures fœminas etiam
in vtero matris concipere. Res prorſus in
credibilis, niſi facilitas procreandi ad vtilita
tem potiùs, quàm ad præſtantiam referre
tur: viliſſima enim quæque facillimè gene
rantur, & abſoluuntur, & celerrimè, & om
nibus modis: non ita elephas, aut delphin,
aut homo. Itaque & pluuis adeò multipli
cantur, vt neſcias quid magis mirum ſit, an
tam facilè genus illorum propagari, an inte
rire: non enim minùs celeriter intereunt,
quàm augeantur. Cauſa (vt dictum eſt)ma
nifeſta: viliſſima enim quæque vt colluuie
propria ac ſorde generantur, ita minimis
quibuſcunque cauſis intereunt: eadem enim
facilitas interitus, generationíſque. Nam
quòd facilè generentur, ratio vna eſt, quia
facilè abſoluuntur. Facilè autem abſoluun
tur parua vnoquoque genere, & imbecilla.
talia ergo facilè etiam interire neceſſarium
eſt: quod non ſolùm in ſpeciebus, ſed homi
nibus ſingulis intelligendum eſt. Videtur
enim homo quaſi ſpecies vna, non æternita
te, aut nobilitate, ſed potentia atque perfe
ctione. In Giaro quoque inſula Archipelagi
referunt metalla erodere, & arbores denti
bus tactas occidere. Hoc autem rabiei cuiuſ
dam, & immodicæ ſiccitatis argumentum
eſt. Cur igitur ad tantam ſiccitatem facilli
mè ferantur, cauſa eſt, quòd facillimè mu
tantur. Mutantur autem facillimè, quod ſint
imbecilliſſima natura: recipiunt autem ac
retinent vim quia alioquin ſunt perfecta
atque ſanguinea. Species verò eorum innu
meræ, domeſtici, agreſtes, ſciuri, à caudæ ma
gnitudine vocati glires, auellanei reliquis
minores, qui totam hyemem dormiunt: al pi
ni quoque, quos vocant Mediolanenſes mar
motas, ad hoc genus referuntur. Commune
eſt alpinis ac ſciuris, tum gliribus, auella
neíſque manſueſcere. Omnes etiam hi præ
ter ſciuros gyeme dormiunt: ſed auellanei,
qui inter corylos degunt, rubri ſunt. Sciuri
hyeme latent potius, quàm dormiant. Om
nibus his etiam commune eſt, vt erecti co
medant, pedibus anterioribus pro manibus
vtentes. Pingueſcunt glires maximè hyeme,
vt ſomno potiùs, quàm cibo pingueſcere vi
deantur: quamuis tamen recondant in arbo
ribus caſtanearum, nucúmque immenſam
plerunque copiam. Sciuri auxilio caudæ, &
leuitate agiles adeò ſunt, vt ex arbore in ar
borem ſaliant. Flumina tranant, cauda pro
velo vtentes ramuſculis innixi: caro eorum,
qui iuxta polum capiuntur: quoniam ibi pin
gueſcere ſolent, ſuauis eſt. Creditum eſt,
dentes illorum appenſos, pro amuleto eſſe ad
diuinationem omnium maximi alpini, ſaga
ces admodum, & nihil præter nomen com
mune cum muribus habentes. Speculatorem
enim in montibus vnum è ſuis habent, qui
gregem moneat, alioqui ſarmentis colligen
dis intentum: ex his enim mollia colligen
tes, ac pedibus ſupini amplexantes, onuſtus
ab altero cauda trahi, plauſtri inſtar ſe pati
tur, vt lectulum ſuum ſecum auehat, quem
aliter deferre non poſſet. Creditum eſt eui
dendi ratione, cùm plurimùm pingueſcant,
& in cibo minimè ſint ingrati illorum car
nes ad ſomnum conciliandum plurimùm
conferre. Manſueſcunt hi maximè & ſciuri:
ſed glires, & auellanei parum, ob paruita
tem. Videntur alpinis è directo cuſetæ (ſic
enim ſciuros vocant ciues noſtri) contrarij:
alpini enim tardi motu, & quietis amatores,
ſciuri autem nunquam quieſcunt: vnde im
modicè carnem illorum calidam, & ſiccam
eſſe neceſſe eſt. Nuper ex Aſia murem, quem
Indicum eſſe affirmabant, aduexerunt,
ore, & cauda muribus noſtris exquiſitè ſi
milem, ſed colore, & magnitudine taxi.
ad ſues tranſieram. Illud non omittens, ani
malia quæque magnitudinem ciborum co
pia, aut paucitate, dum ablactantur commu
tare, vt etiam canes ac ſues, tum alia omnia:
itaque ad mures redeundum. Neque vulga
ris hiſtoria tam vile animal, etiam in mini
mis tam egregiè ludente natura: ſiquidem
adeò primùm fœcundum eſt, vt Theophra
ſtus referat: in Perſide mures fœminas etiam
in vtero matris concipere. Res prorſus in
credibilis, niſi facilitas procreandi ad vtilita
tem potiùs, quàm ad præſtantiam referre
tur: viliſſima enim quæque facillimè gene
rantur, & abſoluuntur, & celerrimè, & om
nibus modis: non ita elephas, aut delphin,
aut homo. Itaque & pluuis adeò multipli
cantur, vt neſcias quid magis mirum ſit, an
tam facilè genus illorum propagari, an inte
rire: non enim minùs celeriter intereunt,
quàm augeantur. Cauſa (vt dictum eſt)ma
nifeſta: viliſſima enim quæque vt colluuie
propria ac ſorde generantur, ita minimis
quibuſcunque cauſis intereunt: eadem enim
facilitas interitus, generationíſque. Nam
quòd facilè generentur, ratio vna eſt, quia
facilè abſoluuntur. Facilè autem abſoluun
tur parua vnoquoque genere, & imbecilla.
talia ergo facilè etiam interire neceſſarium
eſt: quod non ſolùm in ſpeciebus, ſed homi
nibus ſingulis intelligendum eſt. Videtur
enim homo quaſi ſpecies vna, non æternita
te, aut nobilitate, ſed potentia atque perfe
ctione. In Giaro quoque inſula Archipelagi
referunt metalla erodere, & arbores denti
bus tactas occidere. Hoc autem rabiei cuiuſ
dam, & immodicæ ſiccitatis argumentum
eſt. Cur igitur ad tantam ſiccitatem facilli
mè ferantur, cauſa eſt, quòd facillimè mu
tantur. Mutantur autem facillimè, quod ſint
imbecilliſſima natura: recipiunt autem ac
retinent vim quia alioquin ſunt perfecta
atque ſanguinea. Species verò eorum innu
meræ, domeſtici, agreſtes, ſciuri, à caudæ ma
gnitudine vocati glires, auellanei reliquis
minores, qui totam hyemem dormiunt: al pi
ni quoque, quos vocant Mediolanenſes mar
motas, ad hoc genus referuntur. Commune
eſt alpinis ac ſciuris, tum gliribus, auella
neíſque manſueſcere. Omnes etiam hi præ
ter ſciuros gyeme dormiunt: ſed auellanei,
qui inter corylos degunt, rubri ſunt. Sciuri
hyeme latent potius, quàm dormiant. Om
nibus his etiam commune eſt, vt erecti co
medant, pedibus anterioribus pro manibus
vtentes. Pingueſcunt glires maximè hyeme,
vt ſomno potiùs, quàm cibo pingueſcere vi
deantur: quamuis tamen recondant in arbo
ribus caſtanearum, nucúmque immenſam
plerunque copiam. Sciuri auxilio caudæ, &
leuitate agiles adeò ſunt, vt ex arbore in ar
borem ſaliant. Flumina tranant, cauda pro
velo vtentes ramuſculis innixi: caro eorum,
qui iuxta polum capiuntur: quoniam ibi pin
gueſcere ſolent, ſuauis eſt. Creditum eſt,
dentes illorum appenſos, pro amuleto eſſe ad
diuinationem omnium maximi alpini, ſaga
ces admodum, & nihil præter nomen com
mune cum muribus habentes. Speculatorem
enim in montibus vnum è ſuis habent, qui
gregem moneat, alioqui ſarmentis colligen
dis intentum: ex his enim mollia colligen
tes, ac pedibus ſupini amplexantes, onuſtus
ab altero cauda trahi, plauſtri inſtar ſe pati
tur, vt lectulum ſuum ſecum auehat, quem
aliter deferre non poſſet. Creditum eſt eui
dendi ratione, cùm plurimùm pingueſcant,
& in cibo minimè ſint ingrati illorum car
nes ad ſomnum conciliandum plurimùm
conferre. Manſueſcunt hi maximè & ſciuri:
ſed glires, & auellanei parum, ob paruita
tem. Videntur alpinis è directo cuſetæ (ſic
enim ſciuros vocant ciues noſtri) contrarij:
alpini enim tardi motu, & quietis amatores,
ſciuri autem nunquam quieſcunt: vnde im
modicè carnem illorum calidam, & ſiccam
eſſe neceſſe eſt. Nuper ex Aſia murem, quem
Indicum eſſe affirmabant, aduexerunt,
ore, & cauda muribus noſtris exquiſitè ſi
milem, ſed colore, & magnitudine taxi.