Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.009477
">
<
pb
pagenum
="
559
"
xlink:href
="
016/01/208.jpg
"/>
volare potuiſſet: brachiis autem impe
<
lb
/>
dimento fuiſſent: quatuor igitur pedibus
<
lb
/>
erat opus, ſed pronus fuiſſet capite: vt
<
lb
/>
igitur geminis tantùm ſtaret cruribus, &
<
lb
/>
erectus, & ſine auxilio, maximis ac lon
<
lb
/>
giſſimis pedibus opus fuit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.009478
">Ideoque nullum animal maiores homi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1324
"/>
<
lb
/>
ne pedes habet. </
s
>
<
s
id
="
s.009479
">Eadem ratio & reliquo
<
lb
/>
rum. </
s
>
<
s
id
="
s.009480
">Sed cùm de his Galenus abundè
<
lb
/>
ſcripſerit in libris de vſu partium, non
<
lb
/>
eſt cur repetam, quæ ab illo bene dicta
<
lb
/>
ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.009481
">Illud ſolùm animaduertere decet,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1325
"/>
<
lb
/>
adeò ſubtiliter elaboratus eſſe hominis par
<
lb
/>
tes, vt ſi dentes ſuperiores paululùm intus
<
lb
/>
flectantur, celerrimè cadant: ſi extrà, ce
<
lb
/>
leriter, ſed non adeò: nam loquendo,
<
lb
/>
edendoque: cùm non rectè ſibi inuicem
<
lb
/>
occurrant, mutuò ſe debilitant, atque in
<
lb
/>
de cadunt.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1326
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.009482
">
<
margin.target
id
="
marg1324
"/>
Homini cur
<
lb
/>
maximi pe
<
lb
/>
des.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.009483
">
<
margin.target
id
="
marg1325
"/>
Dentium ra
<
lb
/>
tio.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.009484
">
<
margin.target
id
="
marg1326
"/>
M. </
s
>
<
s
id
="
s.009485
">Antonij
<
lb
/>
Maioragij
<
lb
/>
caſus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.009486
">Ita contigit M. </
s
>
<
s
id
="
s.009487
">Antonio Maioragio amico
<
lb
/>
noſtro, viro certè erudiſſimo & diſertiſſimo.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.009488
">Structura verò ęqualis
<
expan
abbr
="
dẽtium
">dentium</
expan
>
ad
<
expan
abbr
="
loquendũ
">loquendum</
expan
>
,
<
lb
/>
vt eſt vtiliſſima ita ad ſecandum non proba
<
lb
/>
tur: nam canes, lupique inæquales, ac ad
<
lb
/>
modum ſerræ diſpoſitos habent. </
s
>
<
s
id
="
s.009489
">Meliùs
<
lb
/>
etiam hærent hi inuicem, & reliquias ci
<
lb
/>
borum non adeò retinent. </
s
>
<
s
id
="
s.009490
">Itaque Indorum
<
lb
/>
populi quidam, quibus non adeò curæ eſt
<
lb
/>
explicata loquendi ratio, vt dentibus com
<
lb
/>
modiùs vtantur, eos lima ſerræ in modum
<
lb
/>
aptant Magis enim hærent in radice, cùm
<
lb
/>
in ſummitate non coierint. </
s
>
<
s
id
="
s.009491
">Quæ enim ab
<
lb
/>
vno latere coëunt, ab altero faciliùs diſiun
<
lb
/>
guntur. </
s
>
<
s
id
="
s.009492
">Sed ſi obliqui haud coëant non
<
lb
/>
ſecus, ac excuſſo prorſus dente, ſermo
<
lb
/>
nem blæſum efficiunt. </
s
>
<
s
id
="
s.009493
">Naſcuntur in ſene
<
lb
/>
cta etiam dentes, ſeriuſque quàm quis
<
lb
/>
exiſtimet: ſed pro miraculis, non pro re
<
lb
/>
gula, talia habenda ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.009494
">Vidi enim Ianuæ
<
arrow.to.target
n
="
marg1327
"/>
<
lb
/>
Antonium Benzum ex oppido portus Mau
<
lb
/>
ricij, annum agentem 34. pallidum, barba
<
lb
/>
rara, pingui habitu, è cuius mamillis lactis
<
lb
/>
tantum profluebat, vt infantem fermè la
<
lb
/>
ctare potuiſſet: nec ſolùm effluebat, ſed
<
lb
/>
impulſu ferebatur. </
s
>
<
s
id
="
s.009495
">Miles hic erat, & non
<
lb
/>
leuia tota vita paſſus incommoda. </
s
>
<
s
id
="
s.009496
">In in
<
lb
/>
fantibus hoc admiratione dignum non eſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.009497
">Nuper Martino Borglino amico noſtro,
<
lb
/>
vxor iam quindecim annis ſterilis filium
<
lb
/>
enixa eſt, qui primo menſe, & lac emiſit è
<
lb
/>
papillis copioſum, & mammæ intumue
<
lb
/>
runt, atque obduruerunt adeò, vt obſte
<
lb
/>
trices adhibitis repellentibus, vomitum
<
lb
/>
lactis non curato priore affectu excita
<
lb
/>
rint. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.009498
">
<
margin.target
id
="
marg1327
"/>
Vir lac co
<
lb
/>
pioſum
<
expan
abbr
="
edẽs
">edens</
expan
>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.009499
">Sed vt ad hominis reuertar compoſitio
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1328
"/>
<
lb
/>
nem, os capitis è pluribus fruſtis conſtare
<
lb
/>
neceſſe fuit, vt tutius eſſet: nam parte
<
lb
/>
fracta non eſt neceſſe totum vitiari, vt ve
<
lb
/>
næ, arteriaque ingredi commodiùs poſſent,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1329
"/>
<
lb
/>
egredique excrementa fuliginoſa. </
s
>
<
s
id
="
s.009500
">Suturis
<
lb
/>
tenuiſſimis partes eius iunxit, vt firmius
<
lb
/>
continerentur, vt calor cerebri non euaneſ
<
lb
/>
ceret, vt frigori aditus minus pateret, vt
<
lb
/>
firmius membranæ illis hærerent: & quan
<
lb
/>
quam ſuturæ tenues eſſent, oſſa tamen non
<
lb
/>
parum craſſa ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.009501
">Si tamen præter modum
<
lb
/>
oſſa capitis craſſa fuerint, indociles, & pa
<
lb
/>
rum à feris abhorrentes, ac obliuioſos oſten
<
lb
/>
dunt: talia ſunt Indis Hiſpaniolæ, vt Gon
<
lb
/>
zalus Fernandus Ouiedus refert, atque adeò
<
lb
/>
dura, vt conſenſu inter Hiſpanos conuene
<
lb
/>
rit, non eſſe ferienda capita, tametſi nu
<
lb
/>
do Indorum, quòd enſes frangantur. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.009502
">
<
margin.target
id
="
marg1328
"/>
Os capitis
<
lb
/>
cur è pluri
<
lb
/>
bus fruſtis.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.009503
">
<
margin.target
id
="
marg1329
"/>
Capitis ſu
<
lb
/>
turæ qua
<
lb
/>
tuor cauſis
<
lb
/>
tenuiſſimæ.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.009504
">Oſſa capitis
<
lb
/>
craſſa & du
<
lb
/>
ra quid ſi
<
lb
/>
gnificent.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.009505
">Indi capita
<
lb
/>
habent du
<
lb
/>
viſſima.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.009506
">Simile ſe obſeruaſſe refert Herodotus in
<
lb
/>
capitibus Ægyptiorum: cùm enim deraſa, &
<
lb
/>
detecta Soli, ac pluuiis expoſita ſint, obdu
<
lb
/>
reſcunt: quod etiam in noſtris regionibus
<
lb
/>
contingit. </
s
>
<
s
id
="
s.009507
">Calor enim vehemens, præſertim
<
lb
/>
non deficiens materia hoc poteſt. </
s
>
<
s
id
="
s.009508
">Vnde ne
<
lb
/>
facilè tales calueſcunt, aut caneſcunt: cutis
<
lb
/>
enim denſior & calor melius humido domi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1330
"/>
<
lb
/>
natur. </
s
>
<
s
id
="
s.009509
">Oſſa quoque duriore & membranas
<
lb
/>
duriores habent, & cerebri ſubſtantiam,
<
lb
/>
quamobrem ſtolidi, & obliuioſi, & indoci
<
lb
/>
les, maiore ex parte ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.009510
">Nam capitis mem
<
lb
/>
brana, quæ cerebrum circumambit, te
<
lb
/>
nuiſſima in moderatis neceſſariò eſt, ne ce
<
lb
/>
rebrum grauitate lædat, & eò durior, vt
<
lb
/>
dilabi ſubſtantiam in concuſſionibus illius
<
lb
/>
non patiatur. </
s
>
<
s
id
="
s.009511
">Nec craſſa eſſe poteſt abſque
<
lb
/>
cerebri iactura, ni & cerebrum ipſum craſ
<
lb
/>
ſius iuſto ſit. </
s
>
<
s
id
="
s.009512
">Atque illi membrana alia cir
<
lb
/>
cumponitur, cùm grauare cerebrum non
<
lb
/>
poſſet, quòd ab oſſe ſuſpendatur, nec cere
<
lb
/>
brum ipſum tangat, non ſolùm dura, ſed
<
lb
/>
etiam craſſa facta eſt. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.009513
">
<
margin.target
id
="
marg1330
"/>
Membrana
<
lb
/>
cerebricus
<
lb
/>
tenuiſſima
<
lb
/>
ſit, atque
<
lb
/>
duriſſima.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.009514
">Similis cura etiam vſque ad capillos per
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1331
"/>
<
lb
/>
uenit: cùm enim oporteret tegi caput,
<
expan
abbr
="
quo-niã
">quo
<
lb
/>
niam</
expan
>
carne careret; leuiſſimo & tutiſſimo ve
<
lb
/>
lamine capillos excogitauit, fecitque vt ma
<
lb
/>
ximè creſcerent, cùm in aliis partibus nul
<
lb
/>
lo auxilio longi poſſint euadere: qua in par
<
lb
/>
te & pulcritudini conſuluit, adeò vt non
<
lb
/>
ſolùm in mulieribus, ſed etiam pueris,
<
lb
/>
quos in deliciis habebant veteres, potio
<
lb
/>
rem in illis pulchritudinis partem colloca
<
lb
/>
rent. </
s
>
<
s
id
="
s.009515
">Præcipui igitur aurei, ſplendenteſ
<
lb
/>
que quos conſtat eſſe tenuiſſimos, ac venu
<
lb
/>
ſtiſſimos: nam nigri quanto à coloris gratia
<
lb
/>
degenerant, etiam eò craſſiores ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.009516
">Sed
<
lb
/>
cùm multa tenuitatis experimenta in homi
<
lb
/>
ne natura oſtenderit, nihil tamen ad eam
<
lb
/>
ſubtilitatis rationem, quæ in facie vide
<
lb
/>
tur accedit. </
s
>
<
s
id
="
s.009517
">Ex qua duo miracula pendent:
<
lb
/>
vnum, quòd in tam magno hominum nu
<
lb
/>
mero, tamque paruo humanæ faciei ſpatio
<
lb
/>
adeò omnes inter ſe diſtinguantur, vt non
<
lb
/>
ſolùm duo ſimiles eſſe non poſſint, ſed etiam
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1332
"/>
<
lb
/>
à notis dignoſcantur: alterum, quòd tam
<
lb
/>
parua parte tantam, quandoque pulchritu
<
lb
/>
dinem humano corpori affinxerit, vt pro
<
lb
/>
illa ſpontè mori cupiamus, & non viſæ
<
lb
/>
ampliùs formæ ſtimulis ad inſaniam vſque
<
lb
/>
agitemur: quandoque tantam adiicit turpi
<
lb
/>
tudinem, vt vel ſola memoria nauſeam, &
<
lb
/>
abominationem exſuſcitet. </
s
>
<
s
id
="
s.009518
">Quamvis in vtra
<
lb
/>
que ſtructura oculorum, naſi, oris, den
<
lb
/>
tium, frontis, genarumque haud ſit oblita.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.009519
">Accedit tertium huius partis, & ipſum in
<
lb
/>
gens ſolertis naturæ argumentum, quòd tam
<
lb
/>
paruis illius mutationibus læti, ac triſtis, au
<
lb
/>
dentis, ac timentis irati ac miſerentis, aman
<
lb
/>
tis, & odio habentis, ſperantis, & eſperantis
<
lb
/>
ſani, ægri, morientis, infinitorumque tum
<
lb
/>
animi, tum corporis affectuum aliorum, diſ
<
lb
/>
crimina ac ſpecies appareant.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1333
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.009520
">
<
margin.target
id
="
marg1331
"/>
Capilli cur
<
lb
/>
tenues.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.009521
">
<
margin.target
id
="
marg1332
"/>
Tria maxi
<
lb
/>
ma humana
<
lb
/>
faciei mira
<
lb
/>
cula.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.009522
">
<
margin.target
id
="
marg1333
"/>
Quid intus
<
lb
/>
admirabi
<
lb
/>
lius in hu
<
lb
/>
mano corpo
<
lb
/>
re.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.009523
">Iam verò intus aliud eſt miræ ſubtilitatis,
<
lb
/>
ac induſtriæ naturæ argumentum, ſeptum
<
lb
/>
ſcilicet pulmonis, quo aſpera à venali arte-</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>