Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.010624
">
<
pb
pagenum
="
586
"
xlink:href
="
016/01/233.jpg
"/>
ſoni, indicio ſunt tubæ, Laconicum inuen
<
lb
/>
tum tympana, barbarorum cornua & cla
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1503
"/>
<
lb
/>
mor Romanorum. </
s
>
<
s
id
="
s.010625
">Nam Romani, ſub pu
<
lb
/>
gnæ initio adeò magnis clamoribus obſtre
<
lb
/>
pebant, vt Ioſephus coactus ſit Hebræorum
<
lb
/>
ſuorum militum aures obſtruere, ne vel ſtre
<
lb
/>
pitu terrerentur, aut attoniti fierent. </
s
>
<
s
id
="
s.010626
">Sæpè
<
lb
/>
contingit præteruolantes aues, ob cum cla
<
lb
/>
morem excidere. </
s
>
<
s
id
="
s.010627
">Conſtat igitur ſonos mul
<
lb
/>
tùm ad fortitudinem facere. </
s
>
<
s
id
="
s.010628
">Igitur ad alios
<
lb
/>
animi affectus. </
s
>
<
s
id
="
s.010629
">Nunc pro clamoribus boant
<
lb
/>
machinæ igneæ non inani, ſed exitiali ſtre
<
lb
/>
pitu. </
s
>
<
s
id
="
s.010630
">Quantum verò corpora ex affectibus
<
lb
/>
animi patiuntur, indicant, qui dum cogi
<
lb
/>
tant intentius, neque vident, neque au
<
lb
/>
diunt. </
s
>
<
s
id
="
s.010631
">Oculis igitur apertis, aut auribus,
<
lb
/>
non videre, aut non audire non licet. </
s
>
<
s
id
="
s.010632
">At li
<
lb
/>
cet intentius cogitare, ob idque minus ſen
<
lb
/>
tire, vt etiam quandoque cogitationi in
<
lb
/>
tentus dolorem haud ſentiat. </
s
>
<
s
id
="
s.010633
">Neceſſe verò
<
lb
/>
eſt in affectibus animi corpus pati, quo
<
lb
/>
niam hi non ſine corpore fiunt. </
s
>
<
s
id
="
s.010634
">Intellectus
<
lb
/>
verò non immutatur, niſi vel quia cum ra
<
lb
/>
tione, & imaginatione operari illum neceſ
<
lb
/>
ſe eſt, vel quia dum intelligit delectatur
<
lb
/>
totus homo: ipſe enim intellectus omnino
<
lb
/>
à corpore per ſe ſeparatus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.010635
">Nunc enim
<
lb
/>
dum hæc ſcribo, meus intellectus eſt ea quæ
<
lb
/>
per ſcripta hæc tu intelligis: dúmque medi
<
lb
/>
ca pertracto, medicina: dum de numeris
<
lb
/>
ſcriberem, tunc numerus erat, adeò quod
<
lb
/>
aliis omnibus qui diuerſa ſcripſerunt eue
<
lb
/>
nire neceſſe eſt, vt dum mea relego ſcripta,
<
lb
/>
alius mihi fuiſſe videar ab illo qui nunc ſum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010636
">Verùm medio tempore principia intelligit,
<
lb
/>
nec percipit homo. </
s
>
<
s
id
="
s.010637
">Cùm igitur dormit ho
<
lb
/>
mo, aut adhuc eſt infans, aut ebrius, li
<
lb
/>
cet videatur ociari, intelligit, ſed non fit
<
lb
/>
operatio habenti communi: nam cùm re
<
lb
/>
ſipiſcit abſque negotio rurſus intelligit. </
s
>
<
s
id
="
s.010638
">In
<
lb
/>
dicio eſt quod videmus, & tamen videre nos
<
lb
/>
non percipimus, niſi animaduertamus. </
s
>
<
s
id
="
s.010639
">Sed
<
lb
/>
ſenſus quieſcit abſente obiecto: ſolum enim
<
lb
/>
patitur, mens autem agit, & cum vult ſta
<
lb
/>
tim intelligit, cur ergò ceſſat? </
s
>
<
s
id
="
s.010640
">Senſus etiam
<
lb
/>
ſtatim percipiunt, mens autem diuinior,
<
lb
/>
tempore igitur non indiget, & certius per
<
lb
/>
cipit. </
s
>
<
s
id
="
s.010641
">Materia igitur caret: nam calefieri
<
lb
/>
& infrigidari, & odores imbuere, ſenſim
<
lb
/>
hæc fiunt. </
s
>
<
s
id
="
s.010642
">Vtrum verò dum intelligimus,
<
lb
/>
intelligere nos ſemper animaduertamus? </
s
>
<
s
id
="
s.010643
">an
<
lb
/>
id neceſſe eſt, an forſan fieri nequeat? </
s
>
<
s
id
="
s.010644
">niſi
<
lb
/>
cùm hoc quod intelligimus, percipimus?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010645
">quod femè diuinum eſt? </
s
>
<
s
id
="
s.010646
">Eſt enim idem
<
lb
/>
tunc intellectus, quodque intelligitur: in
<
lb
/>
reliquis & intellexiſſe, & intellecturos eſſe
<
lb
/>
percipimus: quoniam vnius ſcilicet tantùm
<
lb
/>
actionis capax eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.010647
">Æterna igitur eſt forma
<
lb
/>
intellectus, quoniam dum hæc legis, &
<
lb
/>
contemplaris manet & eſt, eædémque ſunt
<
lb
/>
ſunt formæ ſcilicet, ac ſpecies rerum vniuer
<
lb
/>
ſalium vſque in æternum. </
s
>
<
s
id
="
s.010648
">Videntur igitur
<
lb
/>
maximè ſapientum immortales animi, ani
<
lb
/>
ma verò flamma quædam, aut non ſine illa,
<
lb
/>
neque enim abſque motu conſiſtere poteſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010649
">At in ſenſu non fit immutatio, propter ea pe
<
lb
/>
rit, & etiam quod ſentimur idem non manet.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010650
">Quare neque eodem modo imaginamur, aut
<
lb
/>
vtimur ratione. </
s
>
<
s
id
="
s.010651
">Memoria quaſi intellectui
<
lb
/>
ſimilior eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.010652
">Ea ordine iuuatur, quoniam
<
lb
/>
quæ ordine conſtant, tam facilè continen
<
lb
/>
tur, vt quaſi vnum referant. </
s
>
<
s
id
="
s.010653
">Duplex eſt, re
<
lb
/>
rum ac verborum: alteráque alteri præſidio
<
lb
/>
eſt, vnde etiam duplex: artificioſa memoria,
<
lb
/>
rerum quæ imaginibus conſtat, olim inuen
<
lb
/>
ta, traditáque à Cicerone, ac Quintiliano,
<
lb
/>
quia verba continentur: & verborum, qua
<
lb
/>
res tum etiam verba continentur: conſtat
<
lb
/>
primis nominum, vel etiam initiorum ſyl
<
lb
/>
labis, è quibus verba tum carmina fiunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010654
">Eiuſdem generis quæ numerorum coniun
<
lb
/>
ctione conſtat: mirúmque quantum vterque
<
lb
/>
modus ex temporaneis actionibus, ac ludis
<
lb
/>
conducat: vnde tam pulchri inuenti noſtri
<
lb
/>
mercedem accepimus, ſcilicet opinionem
<
lb
/>
memoriæ, quæ nos plurimùm iuuit, cùm
<
lb
/>
tamen lapidi atque huic inuento debeatur
<
lb
/>
totum quicquid eſt, præter paſſiuam me
<
lb
/>
moriam, quæ in nobis viget. </
s
>
<
s
id
="
s.010655
">Actiua verò,
<
lb
/>
atque præcipuè artificioſæ vtrumque genus,
<
lb
/>
ab imaginatione maximè iuuatur. </
s
>
<
s
id
="
s.010656
">Nec eſt
<
lb
/>
fermè artificioſa memoria aliud quicquam,
<
lb
/>
quàm tranſlatio rerum & verborum ad or
<
lb
/>
dinem, ac vim quæ imaginatur, ea tamen
<
lb
/>
tantùm affert commodi, verborum ſcilicet,
<
lb
/>
ac numerorum, vt faciliùs centum cum ea
<
lb
/>
quàm decem ſine illa recitare poſſis. </
s
>
<
s
id
="
s.010657
">Ratio
<
lb
/>
tamen omnium virtutum mortalium prin
<
lb
/>
ceps eſt, hominique propria vt mortalis eſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010658
">At verò vt intellectum poſſidet, artes &
<
lb
/>
ſcientias excolit, artificioſáque inuenta quæ
<
lb
/>
dam, quæ ad artes non pertinent, quoniam
<
lb
/>
vtilitate carent, aut incerti ſunt generis: om
<
lb
/>
nis autem ars, eſt generis certi atque vtilis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010659
">De incertis igitur atque inutilibus, primò
<
lb
/>
dicendum. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>