Cardano, Girolamo, De subtilitate, 1663

List of thumbnails

< >
231
231
232
232
233
233
234
234
235
235
236
236
237
237
238
238
239
239
240
240
< >
page |< < of 403 > >|
Sed tamen vt diligentiùs conſiderauimus,
non
prorſus contemnenda inuentio viſa eſt:
ſiquidem
totam vnam artem, vtpote Medi­
cinam
, duodecim ad ſummum chartis tra­
dere
licet.
Sic nos non ſolùm Medicinam,
totam
chirurgiam, ac pharmaceutriam
cum
ſignis naturalibúſque principiis, tum
exemplis
, viginti ſex chartis complexi hac
ratione
ſumus, additis authoritatibus de­
monſtrationibus
, vbi opus illis eſſe exiſti­
maui
.
Edetur autem hic liber. Sed modum
nunc
docere præſtat ex Arithmeticis arcanis
deſumptum
.
Quælibet ars quæ rebus non
placitis
conſtat, viginti ſimplicibus regulis
contineri
poteſt.
Nam viginti propoſitis ter­
minis
conſtituuntur coniugationes 1048375.
Cuius
numeri ratio abſolutiſſima hæc eſt:
ſingulares
viginti.
Pro 19. totidem. Pro
18
. & 2. duc 40. in 19. fit 760. diuide per
2
. exit 380. Pro 17. & 3. duc 18. per 380.
& diuide per 3. exit 2280. Pro 16. & 4.
duc
2280. per 17. & diuide per 4. exit
9690
. Pro 15. & 5. duc 9690. per 16. &
diuide
per 5. atque ita ſemper ducendo ag­
gregatum
, procedens per numerum maio­
rem
præcedentem, & diuidendo produ­
ctum
per minorem numerum, ordine de­
uenies
ad 10. qui eſt in medio: qui cùm
ſit
abſque compari, duces præcedens ag­
gregatum
, quòd eſt 325920. per 11. gene­
rali
ratione fit 3695120. diuide per 10. fit
369512
, Sed quia hic numerus componi­
tur
ex ſimilibus, accipiemus ſolùm medie­
tatem
, ſcilicet 184756. Omnibus igitur
ſimul
iunctis, additáque vnitate pro regu­
la
, quæ ex omnibus ſimplicibus conſtat,
fient
( vt dixi ) regulæ omnes, 1048575.
Cùm
igitur libri omnes artis, Græci, Ara­
bes
, atque Latini, ne vigeſimam quidem
partem
contineant, conſtat ſimpliciſſimas
regulas
, aut non tot eſſe, aut non expleri
omnes
coniugationes.
Igitur cùm duabus
chartis
, viginti regulæ tum modi coniuga­
tionum
contineri poſſint, tota etiam ars
continebitur
.
Ita libri tres de Difficultate
ſpirandi
, duabus regulis continentur: cùm
tertiam
Galenus omiſerit.
Excipiuntur quæ­
cunque
placitis hominum conſtant: Iu­
riſprudentia
, Grammatica, Geographia,
Theologia
, Rhetorica, Poëſis, Hiſtoria,
nam
pluribus ſimplicibus regulis con­
ſtant
.
Eiuſdem argumenti, id eſt, fruſtrà per­
ditæ
operæ eſt libros componere: in qui­
bus
, ſi quod oſtendere non poteſt, totius
argumenti
fundamenti neges, omnia pror­
ſus
corruant.
Velut qui rerum natura­
lium
originem, principiáque ex oraculis
Sibyllæ
, & Poëtarum ambiguis & fabu­
loſis
authoritatibus venatur, oſtenderéque
nititur
.
Videntur enim mortalium chariſ­
ſimam
docere ſuppellectilem, tempus ( in­
quam
) effundere.
Itaque meritò genus hoc
ſcribendi
à Galeno in libris de Decretis Hip­
pocratis
, & Platonis damnatur, improba­
tur
, reiicitur.
Quid enim abſurdius, ne
ſtultius
dicam: quàm in ſeriis rebus, &
quæ
firmiſſima indigerent demonſtratione,
teſtimonium
ab oraculis, & Poëtis petere,
quorum
mens nihil minus cogitabat, quàm
quod
ſcriberent?
Id ſolùm quærentibus illis,
vt
numerus impleretur, carménque ſona­
ret
.
In eodem genere collocantur Theolo­
li
naturalibus rationibus contra Philoſo­
phos
diſputantes, & hæreſium omnium in­
uentores
, & qui de ſigillis ſub certis cœ­
lorum
conſtitutionibus faciendis loquuntur,
& qui de magia naturali à numerorum ra­
tione
ſumpta, vt Agrippa infelix: nam nu­
meri
( vt rectè Ariſtoteles dixit ) actionum,
& mutationum non poſſunt eſſe principia.

Ea
enim quæ ſcribuntur, tria habere de­
bent
, vtilitatem præſentem, certum finem,
inexpugnabile
fundamentum.
Quapropter
& Rhabani ſubtilitas inter inutiles cenſeri
debet
, laboris immenſi, & admodum curio­
ſa
.
Hic ſimul carminis & numerorum legem
ſeruat
primò, tum imaginem figurarum ſitu
literarum
explicat, literis in figura incluſis:
rurſus
ſenſum, & hiſtoriam continet figu­
, atque his etiam carmina conſtruit.
To­
ta
verò ſerie carminum, omnem explicat
denuò
ſenſum figuræ contentæ.
Sic cru­
ces
, arbores, aueſque, aliáque innumera,
hac
arte depingit: cuius hoc vnum ſit exem­
plum
.
Arbor odore potens, frondoſo vertice nata,
Qua
ſumma verè ſacro, u fluit ordine bertas,
Hortus
ditatus, & par cui nullus in orbe eſt.
Floribus, & foliis, milleno germine diues,
Omnes
excedens altas rauitudine ſyluas,
Cum
totam piè magnus ueſtit honóſque, decúſque,
Ambit
verus honor, laetvs loquitur ea voto,
Stans
homo liuor hoc nationi denegat atræ.
Dæmonis horrendus rem ſciri laude moueri,
Arbor
ſola tenens uarios virtute colores:
Purpureo
regis ſub tactu roſcida fulgens,
Æterno
es radio, ſtant in te nam piè vincta,
Ædes
turritæ, ex hoc dudum es nomine berta.

Text layer

  • Dictionary
  • Places

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index