Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012569
">
<
pb
pagenum
="
635
"
xlink:href
="
016/01/282.jpg
"/>
bit vltra A C, & minùs, quàm per duplum
<
lb
/>
AC. </
s
>
<
s
id
="
s.012570
">Idem dico de iactu lapidis, quia primò
<
lb
/>
defertur per circuli circumferentiam quaſi
<
lb
/>
<
figure
id
="
id.016.01.282.1.jpg
"
xlink:href
="
016/01/282/1.jpg
"
number
="
148
"/>
<
lb
/>
æquidiſtantem AC: impetus non poteſt age
<
lb
/>
re vltra duplum ſui roboris, ideò fertur per
<
lb
/>
circumferentiam æqualem priori, hæc autem
<
lb
/>
ſubtendit ſimum minorem A C, igitur non
<
lb
/>
poterit transferri vltra C, per tantum ſpa
<
lb
/>
tium, quantum eſt A C, quod demonſtran
<
lb
/>
dum. </
s
>
<
s
id
="
s.012571
">Si igitur AD, ſit multò maior AC, erit
<
lb
/>
punctus E, ſaltus, quaſi diſtans duplo CA,
<
lb
/>
à puncto A: cum verò AD, fuerit minor AC,
<
lb
/>
erit E, punctus diſtans ab A, puncto minùs
<
lb
/>
duplo AC, imò minùs, quam per DA, &
<
lb
/>
AC, iunctas, & magis, quàm per DC, li
<
lb
/>
neam. </
s
>
<
s
id
="
s.012572
">Quæſitum ſimiliter eſt, cur aſcenden
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1721
"/>
<
lb
/>
tibus nobis adeò crura fatigentur, & homo
<
lb
/>
frequentius anhelet? </
s
>
<
s
id
="
s.012573
">Diſcrimen autem aſ
<
lb
/>
cenſus, & plani haud lene eſt, imò in 500.
<
lb
/>
paſſibus plus homo aſcendendo affligitur,
<
lb
/>
quàm in plani 4000. Cauſa laboris in aſcen
<
lb
/>
dendo per acliuia triplex eſt, prima quidem
<
lb
/>
communis omni motui, quoniam muſculi, &
<
lb
/>
membra omnia mouentur. </
s
>
<
s
id
="
s.012574
">Secunda, quæ aſ
<
lb
/>
cendentibus per ſcalas etiam conuenit, eſt
<
lb
/>
quia cogitur eleuare corpus tanta altitudine,
<
lb
/>
quantus eſt gradus: corpus autem graue, gra
<
lb
/>
uis, autem eleuatio laborioſa. </
s
>
<
s
id
="
s.012575
">In plano verò
<
lb
/>
aliquantiſper etiam eleuatur corpus, ſed adeò
<
lb
/>
parùm, vt vix ſentiatur. </
s
>
<
s
id
="
s.012576
">Ideò gradus ſcala
<
lb
/>
rum quò altiores, eò aſcenſus magis fatigat.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.012577
">Tertia cauſa, propria eſt ſitui accliui. </
s
>
<
s
id
="
s.012578
">Homo
<
lb
/>
enim cùm non rectè quieſcat, niſi planis pe
<
lb
/>
dibus, & accliui ſuperficies non æquidiſtet
<
lb
/>
centro terræ, cogitur, & dum aſcendit, &
<
expan
abbr
="
dũ
">dum</
expan
>
<
lb
/>
ſtat, nixu magno ſe continere, quoniam pe
<
lb
/>
dum plantæ non quieſcent: cogitur igitur
<
lb
/>
homo è tribus vnum facere, vel ſoli pedum
<
lb
/>
anteriori parti inſiſtere, vel anterius totum
<
lb
/>
inclinare corpus, aut maxima diſtentione
<
lb
/>
muſculorum, quod laborioſiſſimum eſt ſe
<
lb
/>
continere. </
s
>
<
s
id
="
s.012579
">Ob id maximum cenſetur roboris
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1722
"/>
<
lb
/>
experimentum, erecto corpore, & planis aſ
<
lb
/>
cendere pedibus per accliuia. </
s
>
<
s
id
="
s.012580
">Manifeſtum
<
lb
/>
eſt autem, quòd quantò magis accliue, eò
<
lb
/>
difficilius longè, nec æquali ſeruata propor
<
lb
/>
tione. </
s
>
<
s
id
="
s.012581
">Hæc igitur talia circa artes mira con
<
lb
/>
ſtant ſubtilitate, ſed artium nulla in ſubtili
<
lb
/>
tate ioculariæ, multò minùs magis conferri
<
lb
/>
poteſt. </
s
>
<
s
id
="
s.012582
">Quamobrem, vt de mirabilium cauſis
<
lb
/>
agam, iam tempus eſt. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012583
">
<
margin.target
id
="
marg1719
"/>
Hirundines
<
lb
/>
hyeme vbi
<
lb
/>
latent.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012584
">
<
margin.target
id
="
marg1720
"/>
Ratio ſal
<
lb
/>
tuum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012585
">
<
margin.target
id
="
marg1721
"/>
Cur homo
<
lb
/>
æſcendendo
<
lb
/>
adeò fatige
<
lb
/>
tur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012586
">
<
margin.target
id
="
marg1722
"/>
Roboris ma
<
lb
/>
ximum expe
<
lb
/>
rimentum.</
s
>
</
p
>
<
figure
id
="
id.016.01.282.2.jpg
"
xlink:href
="
016/01/282/2.jpg
"
number
="
149
"/>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012587
">
<
emph
type
="
center
"/>
LIBER DECIMVSOCTAVVS,
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012588
">
<
emph
type
="
center
"/>
De Mirabilibus, & modo repræſentandi
<
lb
/>
res varias præter fidem.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012589
">MEMINI enim, cùm Carolus V.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1723
"/>
<
lb
/>
Cæſar feliciſſimus, Mediola
<
lb
/>
num veniſſet, Principe Fran
<
lb
/>
ciſco Sfortia, eius nominis ſe
<
lb
/>
cundo, Hiſpanum fuiſſe in co
<
lb
/>
mitatu Cæſaris, nomine Damautum, vel
<
lb
/>
Dalmagum, qui adeò mira faceret, perſtrin
<
lb
/>
gerétque tam aptè oculos videntium, vt qui
<
lb
/>
Philoſophiæ expertes eſſent, ipſum pro ma
<
lb
/>
go haberent. </
s
>
<
s
id
="
s.012590
">Nec talem, vt intellexi noſtra
<
lb
/>
ſecula, aut antiquiora multò viderunt: nam
<
lb
/>
inaudita, & incredibilia faciebat. </
s
>
<
s
id
="
s.012591
">Nuper ag
<
lb
/>
nouit Franciſcum Somam Neapolitanum
<
lb
/>
nobilem adoleſcentem, quem conſtat vix vi
<
lb
/>
geſimum ſecundum annum attingere, qui
<
lb
/>
præter Muſicæ artis ſingularem peritiam,
<
lb
/>
adeò vt etiam in cheli pulſanda parem non
<
lb
/>
habeat, multarum præſtigiarum ac ſupra fi
<
lb
/>
dem gnarus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.012592
">Atque inter cæteras, quam
<
lb
/>
ego ſæpiùs vidi, aliique amici noſtri, cuiuſ
<
lb
/>
que naturalem rationem nunquam excogi
<
lb
/>
tare potui, hanc faciebat. </
s
>
<
s
id
="
s.012593
">Spargebat chartas
<
lb
/>
in menſa, ſic tamen vt cumulus non diſſolue
<
lb
/>
retur, iubebátque vnam nos excipere atque
<
lb
/>
abſcondere, inde accepto cumulo miſcebat
<
lb
/>
illas, diuinabátque, quænam eſſet: ſed hoc
<
lb
/>
forſan agilitati manuum tribui potuerat:
<
lb
/>
verùm, quòd ſequitur, nequaquàm: nam de
<
lb
/>
nuò charta cumulo inſerta, eóque depoſito
<
lb
/>
iubebat alium atque alium chartam excipe
<
lb
/>
re: primum qui extraxerat, eandem ſemper
<
lb
/>
extraxiſſe cognouimus, quaſi vel nos ad id
<
lb
/>
cogeret, vt eandem caperemus, aut faciem
<
lb
/>
rei immutaret. </
s
>
<
s
id
="
s.012594
">Cúmque virum ſolertem ac
<
lb
/>
Epicureum ſpectaculo adhibuiſſem, faſſus eſt
<
lb
/>
is, ſe non aſſequi modum quo id fieri poſſet:
<
lb
/>
quanquam non propter id exiſtimaret, con
<
lb
/>
fiteri oportet aliquam eſſe vim in his infe
<
lb
/>
rioribus, præter eam
<
expan
abbr
="
quã
">quam</
expan
>
cernimus à natura
<
lb
/>
rebus inditam. </
s
>
<
s
id
="
s.012595
">
<
expan
abbr
="
Itaq;
">Itaque</
expan
>
hic noſtram omnem di
<
lb
/>
ligentiam fallebat, &
<
expan
abbr
="
ſolertiã
">ſolertiam</
expan
>
ſuperauit. </
s
>
<
s
id
="
s.012596
">Ob
<
lb
/>
murmurabat autem quædam perpetuò dum
<
lb
/>
hæc ageret quaſi ſupputaret: cùm tamen
<
lb
/>
certum eſſet, id nulla numerorum ratione
<
lb
/>
conſtare. </
s
>
<
s
id
="
s.012597
">Quin cùm ſociùs ille noſter, char
<
lb
/>
tam quam detraxerat antequàm libro ſup
<
lb
/>
poneret, inſpexiſſet, inquit Soma, Confudiſti
<
lb
/>
omnia, ordinemque meum perueniſti: ſed ta
<
lb
/>
men charta eadem eſt, quàm prius detraxe
<
lb
/>
ras, ſcilicet bini flores, atque ita eſſe depre
<
lb
/>
hendimus. </
s
>
<
s
id
="
s.012598
">Et quanquam quædam mihi ma
<
lb
/>
gis mira oſtenderit, indicia tamen erant eſſe </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>