Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012598
">
<
pb
pagenum
="
636
"
xlink:href
="
016/01/283.jpg
"/>
omnia cuiuſdam præſtigiatrici artis opus po
<
lb
/>
tius, quàm vel dæmonum, aut multò minus
<
lb
/>
miracula: ſed tamen quæ admirabilior eſſet,
<
lb
/>
quàm humanâ cogitatione poſſemus eam
<
lb
/>
aſſequi. </
s
>
<
s
id
="
s.012599
">Et niſi plures diuerſas chartas exci
<
lb
/>
pere aliquando iuſſiſſet, ſuſpicatus fuiſſem
<
lb
/>
cumulum illum ſuppoſuiſſe, qui ex vniuſ
<
lb
/>
modi chartis conſtaret, veluti geminorum
<
lb
/>
florum. </
s
>
<
s
id
="
s.012600
">Nam ea techna fieret, vt quicunque
<
lb
/>
chartam detraheret, ſemper in eandem inci
<
lb
/>
dere videretur. </
s
>
<
s
id
="
s.012601
">Sed (vt dixi)varietas reliqua
<
lb
/>
rum obſtabat. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012602
">
<
margin.target
id
="
marg1723
"/>
Damauti
<
lb
/>
ſeu Dalmagi
<
lb
/>
Hiſpani præ
<
lb
/>
ſtigiatoris
<
lb
/>
hiſtoriis.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012603
">Quicquid ſit, memini me legiſſe hanc ar
<
lb
/>
tem, háſque præſtigias, è nouo orbe tranſla
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1724
"/>
<
lb
/>
tas eſſe, vbi earum miri ſunt artifices. </
s
>
<
s
id
="
s.012604
">Certum
<
lb
/>
eſt, antiquos authores non cognouiſſe, aut
<
lb
/>
adoraſſe: vt apud Pharaonem, & de Simone
<
lb
/>
Mago legitur. </
s
>
<
s
id
="
s.012605
">Cúmque tam mirabilis ſit hæc
<
lb
/>
ars, attamen nullo in pretio habetur, cùm vel
<
lb
/>
coquus, non vulgaris aliquam retineat exi
<
lb
/>
ſtimationem. </
s
>
<
s
id
="
s.012606
">Cauſa multiplex eſt, vt opinor:
<
lb
/>
primò, quòd circa inutilia verſetur. </
s
>
<
s
id
="
s.012607
">Secundò,
<
lb
/>
quòd à vilibus hominibus tractetur. </
s
>
<
s
id
="
s.012608
">Tertiò,
<
lb
/>
quòd diuinitatis olim præſidio inniterentur,
<
lb
/>
nunc deſtituta ſit. </
s
>
<
s
id
="
s.012609
">Accedit quòd legibus dam
<
lb
/>
netur: quodque decepti olim Principes dum
<
lb
/>
fruſtra ſperarent, contemptui expoſiti ſint.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.012610
">Etenim quid iuuat, aut ignem vorare, aut
<
lb
/>
efflare? </
s
>
<
s
id
="
s.012611
">Nam aut qui vorant illum, prius col
<
lb
/>
lecta ſub lingua ſaliua extinguunt: qui
<
lb
/>
efflant, cotto & ſtupæ inuoluunt. </
s
>
<
s
id
="
s.012612
">Audaciæ
<
lb
/>
potius hæc ſunt portenta quàm ingenij. </
s
>
<
s
id
="
s.012613
">Infi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1725
"/>
<
lb
/>
nita ſunt huius artis inuenta, transferre, oc
<
lb
/>
culere, vorare, ex oculis, è fronte humorem
<
lb
/>
copioſum elicere, ab ore clauos, filúmque
<
lb
/>
educere, vitrum mandere, brachia, manúſve
<
lb
/>
ſtylo penetrare, nectere cathenas ferreas cir
<
lb
/>
culis integris manentibus, imò quod maius
<
lb
/>
eſt ſurſum proiectos tres annulos deſcendere
<
lb
/>
vidi inuicem implicitos, cùm integri eſſent
<
lb
/>
& ſeparati antequàm, & dum proiiceren
<
lb
/>
tur: formas varias in vno, eodémque libel
<
lb
/>
lo oſtendunt, ſemper prioribus abſcenden
<
lb
/>
tibus: enſem ab acie nudo ventre, vſque
<
lb
/>
ad capulum premendo flectunt, alij ab dere
<
lb
/>
illum, & abſcondere penetrantem videntur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.012614
">Puerum ſine capite, caput ſine puero oſten
<
lb
/>
dunt, viuunt tamen omnia, & nihil detri
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1726
"/>
<
lb
/>
menti puer patitur interim. </
s
>
<
s
id
="
s.012615
">Iam ſi enume
<
lb
/>
rem, quot, quantáque ſtatuis ligneis paruis,
<
lb
/>
magatellos vocat vulgus, dies me deficiet.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.012616
">Nam ludunt, pugnant, venantur, ſaltant,
<
lb
/>
tuba canunt, coquinariam exercent artem,
<
lb
/>
atque hæc omnia, vt mirabilia ſunt, ita nul
<
lb
/>
lius (vt dixi) vilitatis, & cùm reſciueris ra
<
lb
/>
tionem qua oculos fallunt, ea autem duobus
<
lb
/>
conſtat inſtrumentis variis ad hoc paratis,
<
lb
/>
manuumque agilitate, nec ſi te docere velint
<
lb
/>
precariò digneris diſcere. </
s
>
<
s
id
="
s.012617
">Solùm quæ in ore
<
lb
/>
abſcondunt ratione naturali conſtant, nam
<
lb
/>
latent poſt columellam in quodam amplo
<
lb
/>
ſpatio, quòd aſperam arteriam, atque gulam,
<
lb
/>
& os palati interiacet: alij verò etiam vo
<
lb
/>
rant, & cùm volunt, euomunt, longa conſue
<
lb
/>
tudine adiuti. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012618
">
<
margin.target
id
="
marg1724
"/>
Cur iocula
<
lb
/>
riæ artis pe
<
lb
/>
riti nullo in
<
lb
/>
pretio ha
<
lb
/>
beantur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012619
">
<
margin.target
id
="
marg1725
"/>
Ioculariæ
<
lb
/>
artis opera.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.012620
">
<
margin.target
id
="
marg1726
"/>
Quomodo in
<
lb
/>
ore res oc
<
lb
/>
cultent.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012621
">Fingunt alij vulnera adeò ad viuum, vt
<
lb
/>
chirurgos fallant. </
s
>
<
s
id
="
s.012622
">In manus dorſo fruſtrum
<
lb
/>
maſſæ tenuis fidibus interpoſitis compla
<
lb
/>
nant: diuidunt gladio ad cutim vſque rimas
<
lb
/>
ſanguine recenti ſpargunt, miraberis. </
s
>
<
s
id
="
s.012623
">Talia
<
lb
/>
multa vir Græcus amicus noſter propoſita
<
lb
/>
mercede docebat. </
s
>
<
s
id
="
s.012624
">Nuper Phratrius quidam
<
lb
/>
Mantuanus ſenex, Petro Mariæ Locarno im
<
lb
/>
poſita ſecuri, quàm nuper acuerat, ſuper cu
<
lb
/>
tem è regione lienis claua ferrea, quàm dex
<
lb
/>
tra habebat ponderis librarum duodecim,
<
lb
/>
cùm ſecurim ſiniſtra continet ſex magnis
<
lb
/>
ictibus (dictu incredibile ) vna die percuſſit,
<
lb
/>
ſequenti tribus, nec diuiſit cutim: ſed tamen
<
lb
/>
ſecuris acies quaſi rimam reliquit. </
s
>
<
s
id
="
s.012625
">Intus ve
<
lb
/>
rò in ſubiectis membris, rugarum inſtar, il
<
lb
/>
lata vulnera deprehendebantur. </
s
>
<
s
id
="
s.012626
">Dedit &
<
lb
/>
hic egregius vir vomitorium medicamen
<
lb
/>
tum, quo penè peremit hominem, nec tamen
<
lb
/>
venter detumuit, nec lien ſolutus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.012627
">Conſtat
<
lb
/>
igitur cedente ventre, & percutientis dexte
<
lb
/>
ritate, non verbulis illis miſeris, quæ ob
<
lb
/>
murabat, interim non penetraſſe ſecurim:
<
lb
/>
forſitan & aciei clam obducta cera. </
s
>
<
s
id
="
s.012628
">Omnia
<
lb
/>
credas potius, quàm miraculum, quòd irri
<
lb
/>
tum ſit: aut præcantationem, vel dæmonas,
<
lb
/>
vbi non illuſio ſenſuum, ſed res feria agitur,
<
lb
/>
ſeu quid diuiditur, aut frangitur, aut non fit
<
lb
/>
cùm fieri debeat, aut transfertur, dæmonas
<
lb
/>
carneos ipſis veris dæmonibus callidiores
<
lb
/>
eſſe ſcito. </
s
>
<
s
id
="
s.012629
">Verùm qui venena deuorant, & ſi
<
lb
/>
fraude ſæpe id fingant, periculoſiore tamen
<
lb
/>
exemplo, ac quod multis malè ceſſit, agunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.012630
">Ipſi tamen circulatores, præſtigiis ſi locus
<
lb
/>
non ſit, copioſo prius ingeſto butyro aduer
<
lb
/>
ſum ea ſe muniunt. </
s
>
<
s
id
="
s.012631
">Alij tractant ſerpentes,
<
lb
/>
ſed vel innoxios, vel exenteratis prius den
<
lb
/>
tibus, vel fame prius maceratos, vel frigo
<
lb
/>
re torpentes, vel educatos familiariter. </
s
>
<
s
id
="
s.012632
">Vn
<
lb
/>
de aliis temeritatem ſolùm ſine auxilio ad
<
lb
/>
dunt, hiſque exemplis egregiè ſimplicibus
<
lb
/>
viris, tum pueris nocent, exponúntque pe
<
lb
/>
riculis, vnde iure circulatores, ſycophantæ
<
lb
/>
que ac impoſtores dicuntur, & infames ha
<
lb
/>
bentur. </
s
>
<
s
id
="
s.012633
">Et nunc etiam aliquibus in vrbi
<
lb
/>
bus puniuntur, tanquam malum abſque
<
lb
/>
nono afferentes. </
s
>
<
s
id
="
s.012634
">Sunt qui temere perculſos
<
lb
/>
diuino afflatu ſe fingant, res prorſus mira
<
lb
/>
ob perſeuerantiam, quàm conſuetudine ſibi
<
lb
/>
pararunt. </
s
>
<
s
id
="
s.012635
">Alij ſunt è minorum genere, &
<
lb
/>
ſaltatores, qui præterquàm quòd ſint inno
<
lb
/>
xij: etiam delectant plurimùm, nec hi legibus
<
lb
/>
vllibi prohibentur. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.012636
">Audaciores his ſunt, quos funambulos
<
lb
/>
vocamus. </
s
>
<
s
id
="
s.012637
">Iam verò in iſtis, artis aliquid
<
lb
/>
eſt, & naturalis rationis plus: propterea
<
lb
/>
de illis tractare incipiam, quaſi ab initio
<
lb
/>
naturalis magiæ originem ducens. </
s
>
<
s
id
="
s.012638
">Eſt enim
<
lb
/>
magia, cùm rationibus naturalibus, occul
<
lb
/>
tis tamen aliquid mirabile perficitur. </
s
>
<
s
id
="
s.012639
">Er
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1727
"/>
<
lb
/>
go funambulorum ratio hæc eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.012640
">Vir au
<
lb
/>
dax & exercitatus ſuper funem diſtentum
<
lb
/>
admodum, nudis pedibus inambulat, dex
<
lb
/>
tra læuáque pondus decem, aut quindecim,
<
lb
/>
vel etiam 20. librarum plumbeum conti
<
lb
/>
net, cùm ad dextram inclinatur intentus
<
lb
/>
operi ( ob hoc audaciſſimum eſſe oportet)
<
lb
/>
ſiniſtram intendit, ac extendit, remittit ac
<
lb
/>
contrahit dextram, ita antequàm vi dex
<
lb
/>
tra præponderet ſiniſtræ, pondera æquat,
<
lb
/>
& corpus reducit ad æquilibrium, inde
<
lb
/>
ſenſim & pondera, & brachia priſtino ſta
<
lb
/>
tui reſtituit. </
s
>
<
s
id
="
s.012641
">Hoc autem neceſſarium eſt:
<
lb
/>
nam antequàm caſurus ſit, oportet partem
<
lb
/>
alteram altera certa proportione pondere </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>