Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.013064
">
<
pb
pagenum
="
646
"
xlink:href
="
016/01/293.jpg
"/>
nonne hoc eſt ſceleratorum omnium homi
<
lb
/>
num exhibere ſe doctorem ac proceptorem?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013065
">Eſtque eò veneficus latrone deterior, quò
<
lb
/>
difficilius eſt vitare clandeſtinas inſidias,
<
lb
/>
quàm manifeſtas. </
s
>
<
s
id
="
s.013066
">Quamobrem non ſolùm
<
lb
/>
docere aut experiri, ſed neque ſcire talia vo
<
lb
/>
lui. </
s
>
<
s
id
="
s.013067
">Quando quidem maxima eſt ſeges vti
<
lb
/>
lium, in quam te conferre poſſis, etiamſi
<
lb
/>
ſecula Cumeæ viuat. </
s
>
<
s
id
="
s.013068
">Neque tamen hæc
<
lb
/>
tam vtilitatis cauſa experiri malui, quàm
<
lb
/>
tentandi.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1785
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013069
">
<
margin.target
id
="
marg1771
"/>
Veneficiorum
<
lb
/>
genera &
<
lb
/>
ſpecies.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013070
">
<
margin.target
id
="
marg1772
"/>
Zoroaſtes
<
lb
/>
venefi iorum
<
lb
/>
inuentor.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013071
">Pionis cumu
<
lb
/>
li mirum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013072
">
<
margin.target
id
="
marg1773
"/>
Cineris ſpon
<
lb
/>
tè ſe accen
<
lb
/>
dentis
<
expan
abbr
="
mirũ
">mirum</
expan
>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013073
">
<
margin.target
id
="
marg1774
"/>
Africo ven
<
lb
/>
to ſiſtendo.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013074
">
<
margin.target
id
="
marg1775
"/>
Equus æneus
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
quẽ
">quem</
expan
>
alij inire
<
lb
/>
geſtiebant.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013075
">
<
margin.target
id
="
marg1776
"/>
Poma aurea
<
lb
/>
Marrochi
<
lb
/>
inuiolabilia.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013076
">
<
margin.target
id
="
marg1777
"/>
Vates admi
<
lb
/>
rabiles.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013077
">
<
margin.target
id
="
marg1778
"/>
Serpentum
<
lb
/>
vulneribus
<
lb
/>
cura præſti
<
lb
/>
gioſa.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013078
">
<
margin.target
id
="
marg1779
"/>
Cura prodi
<
lb
/>
gioſa filij
<
lb
/>
Hieronymi
<
lb
/>
Legnani.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013079
">
<
margin.target
id
="
marg1780
"/>
Iumenta à
<
lb
/>
ſerpentibus
<
lb
/>
vulnerata
<
lb
/>
quomodo cu
<
lb
/>
ra præſtigio
<
lb
/>
ſa ſanentur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013080
">
<
margin.target
id
="
marg1781
"/>
Quæ anima
<
lb
/>
li ſenſu pro
<
lb
/>
prio excu
<
lb
/>
tiant.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013081
">
<
margin.target
id
="
marg1782
"/>
Veternum
<
lb
/>
quæ homini
<
lb
/>
bus faciunt,
<
lb
/>
grauiter cur
<
lb
/>
oleant.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013082
">
<
margin.target
id
="
marg1783
"/>
Pomum pro
<
lb
/>
uocans ſom
<
lb
/>
num.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013083
">Opio caſſidi
<
lb
/>
certantis
<
lb
/>
equitis illito
<
lb
/>
eques extin
<
lb
/>
ctus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013084
">
<
margin.target
id
="
marg1784
"/>
Veneficia
<
lb
/>
quæ docere
<
lb
/>
vtile eſt, &
<
lb
/>
quæ non.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013085
">
<
margin.target
id
="
marg1785
"/>
Sagittis ex
<
lb
/>
trahendis.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.013086
">Sed ad rem redeo, atque vtilia exequor,
<
lb
/>
quorum obſcura ratio eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.013087
">Referunt ſquil
<
lb
/>
lam piſcem impoſitum vulneri ſagittas
<
arrow.to.target
n
="
marg1786
"/>
<
lb
/>
extrahere. </
s
>
<
s
id
="
s.013088
">Et leonis pinguedine perunctos,
<
lb
/>
quod mirum eſt, tutos eſſe à feris, cùm orem
<
lb
/>
illum ſeu viuentis, ſeu mortui expaueſcant.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013089
">Hoc autem maximè cùm intrepidus obuiam
<
lb
/>
iueris: nam ſi fugam arripueris, vix odorem
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1787
"/>
<
lb
/>
percipient. </
s
>
<
s
id
="
s.013090
">Simili ratione ſuccum radiculæ
<
lb
/>
ſeu raphani, perunctis eo manibus diligen
<
lb
/>
ter, facere vt tutus tractare poſſis ſerpentes
<
lb
/>
traditum eſt: vel enim timent mordere odo
<
lb
/>
ris accredinem ſentientes, vel ipſo etiam
<
lb
/>
exanimantur. </
s
>
<
s
id
="
s.013091
">Nam muſtelæ & ſciuri allio
<
lb
/>
dentibus tentato in poſterum mordere vix
<
lb
/>
audent, cicuréſque hoc modo fiunt. </
s
>
<
s
id
="
s.013092
">Illud in
<
lb
/>
credibile, quòd calear pedis dextri galli vi
<
lb
/>
ctores faciat: aut quòd ſanguis humanus in
<
lb
/>
80. diebus concreſcat in formam humanam
<
lb
/>
longè incredibilius, quod ea figura in farina
<
lb
/>
hordei ſepulta per nouem dies, inde iugu
<
lb
/>
lata, ſanguinem qui ex ea fluit illitum faciei,
<
lb
/>
gratum reddere coram regibus, & cunctis
<
lb
/>
amabilem. </
s
>
<
s
id
="
s.013093
">Quid abſurdius? </
s
>
<
s
id
="
s.013094
">Inter mirabilia
<
lb
/>
non tam abſona reponitur, vt vinum non
<
lb
/>
peruertatur caniculæ tempore, quod contin
<
lb
/>
git ex æſtu ac tomitruis, ſi vaſa ipſa vituli
<
lb
/>
marini pelle circumtegantur. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013095
">
<
margin.target
id
="
marg1786
"/>
Vt tutus ſis
<
lb
/>
è feris.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013096
">
<
margin.target
id
="
marg1787
"/>
Serpentęs
<
lb
/>
quomedo
<
lb
/>
abſque peri
<
lb
/>
culo
<
expan
abbr
="
tractẽ-tur
">tracten
<
lb
/>
tur</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013097
">Muſtelæ, &
<
lb
/>
ſciuri quo
<
lb
/>
modo man
<
lb
/>
ſueſcant.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.013098
">Veneficia, media ſunt inter venena, &
<
lb
/>
præſtigias: his veriora, illis magis admiran
<
lb
/>
da: priùs docenda auxilia, quàm ſcelera.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013099
">Iuuat non credere, & ſalutaribus geminis
<
lb
/>
ſe munire. </
s
>
<
s
id
="
s.013100
">Oſtendunt odia principum non
<
lb
/>
eſſe vlla veneficia. </
s
>
<
s
id
="
s.013101
">Si qua ſunt, conſtant ci
<
lb
/>
bis corruptis, veſtium coinquinatione, re
<
lb
/>
trimentis, partibus humani corporis,
<
foreign
lang
="
grc
">Φαν
<
lb
/>
τασία. </
foreign
>
</
s
>
<
s
id
="
s.013102
">Sed Hipomanes, vteruſque catulæ
<
lb
/>
philtra non ſunt: talibus impius Agrippa li
<
lb
/>
brum quartum de Occulta Philoſophia, de
<
lb
/>
Veneficiisac venenis repleuit: qui de Scien
<
lb
/>
tiarum vanitate ſcripſit, homo vaniſſimus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013103
">Qui quæ damnauit, prorſus neſciebat: quæ
<
lb
/>
que neſciebat, ſcripſit: atque ea ſi vera fuiſ
<
lb
/>
ſent, humano generi pernicioſa. </
s
>
<
s
id
="
s.013104
">Cæterùm
<
lb
/>
quæ eduntur, quæque tanguntur, irrita ſunt
<
lb
/>
ſed nec quæ imaginamur, abſque periculo.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013105
">Velut ſi quis ſuſpicit quotidie medullas hu
<
lb
/>
manas, ſi pingat retrò arantem mortem. </
s
>
<
s
id
="
s.013106
">Re
<
lb
/>
liqua non nocent, niſi ex præcantantis pro
<
lb
/>
prietate, & debilitate animæ illorum, ad
<
lb
/>
uerſus quos hæ machinæ ſtruuntur: propte
<
lb
/>
rea neque Principibus, nec fortibus viris,
<
lb
/>
nec ſapientibus talia nocent, ſed mulieribus
<
lb
/>
& infantibus, neque omnibus, ſed viliori
<
lb
/>
bus. </
s
>
<
s
id
="
s.013107
">Neque verò probi viri eſt, aut ingenui
<
lb
/>
talia ſcire aut quærere, niſi homo iam adeò
<
lb
/>
integram mentem ſeruet, vt pecunias con
<
lb
/>
temnere poſſit. </
s
>
<
s
id
="
s.013108
">Docere verò talia, ſiccarij eſt. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.013109
">Igitur hac parte magiæ maleficæ, quam
<
lb
/>
uis naturalis, relicta, ad vtilem tranſeamus.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1788
"/>
<
lb
/>
Priùs tamen illius vanitatem in quibuſdam
<
lb
/>
redarguamus: nam liber hic generalia con
<
lb
/>
tinet præcepta, propria in libris de Rerum
<
lb
/>
varietate deſcripſimus. </
s
>
<
s
id
="
s.013110
">Dicunt, ſi vulua aut
<
lb
/>
membrum virile metiatur candela cerea,
<
lb
/>
quæ in funere fuerit, ille vel illa prohibetur
<
lb
/>
à Venere. </
s
>
<
s
id
="
s.013111
">Vel igitur à coitu maſculus cuiuſ
<
lb
/>
libet fœminæ, vel illius tantum, cuius no
<
lb
/>
mine agitur. </
s
>
<
s
id
="
s.013112
">Si illius tantùm, cùm nihil ei
<
lb
/>
ſit proprium præter verba, habebunt ver
<
lb
/>
ba vim præter hominum conſenſum. </
s
>
<
s
id
="
s.013113
">Si cu
<
lb
/>
iuſlibet fœminæ, igitur oportet vt perpetuò,
<
lb
/>
quòd experimento non congruit, vel tem
<
lb
/>
pore quodam. </
s
>
<
s
id
="
s.013114
">Cùm verò nihil ſit, quod vel
<
lb
/>
ſeminis generationem prohibeat, nec ima
<
lb
/>
ginationem, nec flatum, à quo tenditur, ma
<
lb
/>
nifeſtum eſt hoc ſolùm in aliquibus contin
<
lb
/>
gere, non ſemper, nec in omnibus.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1789
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013115
">
<
margin.target
id
="
marg1788
"/>
Diſputatio
<
lb
/>
contra ma
<
lb
/>
giæ quædam
<
lb
/>
abſurda pla
<
lb
/>
cita.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013116
">
<
margin.target
id
="
marg1789
"/>
Sigillorum
<
lb
/>
vis.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.013117
">Ergo ſigillis primùm, vt ad rem reuer
<
lb
/>
tar, vim non leuem tribuunt: Solis ad ma
<
lb
/>
giſtratus, honores, gratiam cum principi
<
lb
/>
bus: Iouis ad diuitias, & amicos: Veneris
<
lb
/>
ad voluptates: Martis ad fortitudinem: Mer
<
lb
/>
curij ad ſolertiam: Saturni ad laborum pa
<
lb
/>
tientiam: Lunæ ad populi fauorem. </
s
>
<
s
id
="
s.013118
">Atque
<
lb
/>
vtinam ſcire poſſem quid cuique conduce
<
lb
/>
ret. </
s
>
<
s
id
="
s.013119
">Non ignoro, & lapides, & occaſionem
<
lb
/>
ſculpturæ proficere, figuram autem nihil.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013120
">Verùm forſan figura, dum inſpicimus ani
<
lb
/>
mum ( vt dixi) aliquantò magis mutare po
<
lb
/>
teſt, quàm lapis, aut conſtitutio. </
s
>
<
s
id
="
s.013121
">Sed de his
<
lb
/>
alibi. </
s
>
<
s
id
="
s.013122
">Aſtrum ſamium, & calcem extinctam
<
arrow.to.target
n
="
marg1790
"/>
<
lb
/>
in maluæ ſucco, aut mercurialis, efficere
<
lb
/>
poſſe putant, ſi manus illiniantur, ne ignis
<
lb
/>
noceat. </
s
>
<
s
id
="
s.013123
">At buffonem ſale extinctum ma
<
lb
/>
gnum, ſi ſal in aqua diſſoluatur, interula
<
lb
/>
verò ſeu camiſia in ea aqua lauetur, illum
<
lb
/>
qui eam induerit, ſcabie grauiſſima corripi
<
lb
/>
affirmant. </
s
>
<
s
id
="
s.013124
">Hæc aut omninò vera ſunt, aut
<
lb
/>
parte quadam, aut veroſimilia. </
s
>
<
s
id
="
s.013125
">Neque enim
<
lb
/>
me latet, mulierem curatam nephriti, ima
<
lb
/>
gine leonis aurea geſtata. </
s
>
<
s
id
="
s.013126
">Sed è cœlo peten
<
lb
/>
da ratio. </
s
>
<
s
id
="
s.013127
">Quædam quidem magis vera vi
<
lb
/>
dentur, quàm ſint, quædam autem magis ve
<
lb
/>
ra ſunt quàm videantur. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013128
">
<
margin.target
id
="
marg1790
"/>
Contra
<
expan
abbr
="
ignẽ
">ignem</
expan
>
<
lb
/>
Buffonis vis.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.013129
">Ex hoc genere vltimo eſt experimentum
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1791
"/>
<
lb
/>
illud à Boethio traditum, ſatis vulgatum,
<
lb
/>
quod nos vidimus ſæpe per ocium. </
s
>
<
s
id
="
s.013130
">Captis
<
lb
/>
duabus liris, teſtudinibuſve, alteram ſupi
<
lb
/>
nam collocabis, priùs tamen ad concentum
<
lb
/>
neruis extenſis, remiſſiſque deductam. </
s
>
<
s
id
="
s.013131
">Pòſt
<
lb
/>
ſuper ſupinæ neruos ſecundum ac primum
<
lb
/>
paleæ fruſtum collocabis, tendéſque pri
<
lb
/>
mum neruum inſtrumenti eius, quod mani
<
lb
/>
bus tenes, cùm ſonum æqualem reddat illi,
<
lb
/>
qui in inſtrumento ſupino eſt, confeſtim fe
<
lb
/>
ſtucæ ſubſiliet, ſaltabitque tanquam ab ali
<
lb
/>
quo concuſſa: atque tranſlata eo modo pa
<
lb
/>
leæ parte per ſingulos neruos, inſtrumenta
<
lb
/>
ad æqualem vocem, imò eandem mira arte
<
lb
/>
traduces. </
s
>
<
s
id
="
s.013132
">Cauſa tanti effectus ignota fuiſſe
<
lb
/>
videtur. </
s
>
<
s
id
="
s.013133
">An quòd non ſolùm ſubſilit, cum
<
lb
/>
ſonum æqualem edere poteſt? </
s
>
<
s
id
="
s.013134
">aut quia aër
<
lb
/>
ipſe æqualem habens vim mouere poteſt,
<
lb
/>
non autem remiſſior, aut magis incitatus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013135
">Sed nec hoc tamen verum eſt, cum in te
<
lb
/>
nuiore neruo remiſſior contentio, æqualem </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>