1quibus delectantur hi, eis ſunt propria, non
quæ hic agantur. Sed vt pueris puerilia, ple
beis parua, magiſtratibus publica, regibus
quæ ad prouincias ſpectant, ita diis (ſic enim
Latinè magis quanquam ob homonymiam,
non abſque ſuſcipione cultus parum pij) quàm
Geniis, Diuis, Dia-ve, Mentibus, Intellecti
bus, Intelligentiis, aut Angelis, dicere licebit.
Ariſtoteles Subſtantias primas, Principia,
Animaſque vocat. Vera tamen Latinaque
interpretatione quamvis parum conſueta,
intelligentias appellare licebit: quòd vt
lux nil aliud ſit, quàm ſplendor, & lumen
claritas, ita Dei intelligentia, quòd Deus
maximè ſit, exiſtat, conſiſtatque veluti ſub
ſtantia, ſubſtantia eſt: nam ſi Viſus ſubſtan
tia eſſet, idem eſſet Viſus, & quod videt:
Vitas verò quæ verè ſolæ viuunt, non vt
nos media ſemper inter mortem & vitam,
inter vmbram & corpus, inter lunam ac te
nebras, dubiaque luce meritò vocabimus, æ
terna & immortalia. Neque horum exiguus,
aut mediocris numerus qualis nobis vide
tur, ſed ea innumerabilia ſunt. Participant
autem diuinitate multa quæcunque talia:
nec decoris, aut claritatis, aut ſplendoris, cæ
terorumque bonorum, quorum etiam gene
ra nobis ſunt ignota, meta vlla eſſe videtur.
Eorum autem quæ hîc fiunt nulla ſcientia,
neque ignorantia: pars enim ſunt illorum
quibus ipſæ delectantur, quoniam meliori
quodammodo ſunt antequam fierent. Quæ
ſitum autem eſt, in omnia & in omnibus, &
de omnibus? Hoc autem ad aliam tractatio
nem pertinet. Has ergo Dionyſius Areopa
gita in nouem Hîerarchias diſpoſuit: An
gelos, Archangelos, Thronos, Dominatio
nes, Virtutes, Principatus, Poteſtates, Cheru
bim, atque Seraphim. Hæc autem nomina,
Eccleſia in Miſſæ ſolennibus celebrat. Vna
quæque verò harum magis ab altera diſtat,
quàm ab earum vltima humanus intelle
ctus, quum tamen earum nulli ad perfectio
nem quicquam deſit, quoniam in diuerſis
generibus poſitæ ſunt. Multò etiam minus
illarum maxima Dei claritatem poteſt com
prehendere, quàm illam noſter intellectus.
Ipſa enim diuinitas, infinito ( etiam ab ipſo
primo intellectu ) abſcedit interuallo. Hoc
ſolùm diſcriminis intereſt, quòd intellectus
noſter eſt ſolum verorum intellectuum ima
go indiſcreta, non autem verus intellectus.
Vt enim inter ſtrenuiſſimum, ignauiſſimum.
que equum maior eſt differentia, quàm inter
ignauiſſimum ac pictum, quia ſtrenuiſſimus
longè plus duplo ignauiſſimum ſuperat, &
tamen vterque verus eſt equus, pictus ne
quaquam: ita pictus equus noſtro intelle
ctui, ignauiſſimus vltimo Deo: ſtrenuiſſi
mus ei, qui ordine illi proximus eſt ſi com
paretur, intelliges planè noſtrum intelle
ctum vmbram quandam eſſe ſolùm veri in
tellectus.
quæ hic agantur. Sed vt pueris puerilia, ple
beis parua, magiſtratibus publica, regibus
quæ ad prouincias ſpectant, ita diis (ſic enim
Latinè magis quanquam ob homonymiam,
non abſque ſuſcipione cultus parum pij) quàm
Geniis, Diuis, Dia-ve, Mentibus, Intellecti
bus, Intelligentiis, aut Angelis, dicere licebit.
Ariſtoteles Subſtantias primas, Principia,
Animaſque vocat. Vera tamen Latinaque
interpretatione quamvis parum conſueta,
intelligentias appellare licebit: quòd vt
lux nil aliud ſit, quàm ſplendor, & lumen
claritas, ita Dei intelligentia, quòd Deus
maximè ſit, exiſtat, conſiſtatque veluti ſub
ſtantia, ſubſtantia eſt: nam ſi Viſus ſubſtan
tia eſſet, idem eſſet Viſus, & quod videt:
Vitas verò quæ verè ſolæ viuunt, non vt
nos media ſemper inter mortem & vitam,
inter vmbram & corpus, inter lunam ac te
nebras, dubiaque luce meritò vocabimus, æ
terna & immortalia. Neque horum exiguus,
aut mediocris numerus qualis nobis vide
tur, ſed ea innumerabilia ſunt. Participant
autem diuinitate multa quæcunque talia:
nec decoris, aut claritatis, aut ſplendoris, cæ
terorumque bonorum, quorum etiam gene
ra nobis ſunt ignota, meta vlla eſſe videtur.
Eorum autem quæ hîc fiunt nulla ſcientia,
neque ignorantia: pars enim ſunt illorum
quibus ipſæ delectantur, quoniam meliori
quodammodo ſunt antequam fierent. Quæ
ſitum autem eſt, in omnia & in omnibus, &
de omnibus? Hoc autem ad aliam tractatio
nem pertinet. Has ergo Dionyſius Areopa
gita in nouem Hîerarchias diſpoſuit: An
gelos, Archangelos, Thronos, Dominatio
nes, Virtutes, Principatus, Poteſtates, Cheru
bim, atque Seraphim. Hæc autem nomina,
Eccleſia in Miſſæ ſolennibus celebrat. Vna
quæque verò harum magis ab altera diſtat,
quàm ab earum vltima humanus intelle
ctus, quum tamen earum nulli ad perfectio
nem quicquam deſit, quoniam in diuerſis
generibus poſitæ ſunt. Multò etiam minus
illarum maxima Dei claritatem poteſt com
prehendere, quàm illam noſter intellectus.
Ipſa enim diuinitas, infinito ( etiam ab ipſo
primo intellectu ) abſcedit interuallo. Hoc
ſolùm diſcriminis intereſt, quòd intellectus
noſter eſt ſolum verorum intellectuum ima
go indiſcreta, non autem verus intellectus.
Vt enim inter ſtrenuiſſimum, ignauiſſimum.
que equum maior eſt differentia, quàm inter
ignauiſſimum ac pictum, quia ſtrenuiſſimus
longè plus duplo ignauiſſimum ſuperat, &
tamen vterque verus eſt equus, pictus ne
quaquam: ita pictus equus noſtro intelle
ctui, ignauiſſimus vltimo Deo: ſtrenuiſſi
mus ei, qui ordine illi proximus eſt ſi com
paretur, intelliges planè noſtrum intelle
ctum vmbram quandam eſſe ſolùm veri in
tellectus.
Noſter enim hic intellectus quum reci
piat ex eorum ipſarum imagine notitiam
quandam, plenus manet obſcuritatis, erro
ris, atque dubitationis. Nec ſemper, imò ne
que diu in opere ſuo manet. At ſupremi illi
intellectus clari, certi, ſynceri, perpetui, aſſi
dueque in opere beato viuunt.
piat ex eorum ipſarum imagine notitiam
quandam, plenus manet obſcuritatis, erro
ris, atque dubitationis. Nec ſemper, imò ne
que diu in opere ſuo manet. At ſupremi illi
intellectus clari, certi, ſynceri, perpetui, aſſi
dueque in opere beato viuunt.
Forſan dubitat aliquis, quomodo igitur
inter illos, alter altero perfectior eſſe poteſt?
Non ſecus dicendum, quàm qui nouit ſena
rium eſſe perfectum, abſque demonſtratio
ne. Hic quidem refert intellectum noſtrum,
obſcurè enim nouit, dubitatque, ac vmbram
ſolam rerum hebet. Itaque velut ſenſus bel
luarum, qui corticem ſolùm percipiunt ad
humanos ſenſus, qui medullam, ita intelle
ctus noſter ad intellectus veros. Nec ſecus ac
qui pulchrum palatium foris ſtans inſpicit,
nihil eorum quæ intus ſunt, aut fiunt, quæ
que maxima ſunt & pulcherrima, nouit: ita
mens noſtra medullam rerum non attingens,
quædam ſolùm externa inclyti huius diuini
oppificij contemplatur, & admiratur. Rurſus
finge intelligentem per demonſtrationem,
quòd ſenarius perfectus eſt, huic ad exquiſi
tam cognitionem quum nihil deſit, nomen
perfecti conuenit. Eò tamen rurſus perfe
ctior eſt, qui demonſtratione aſſequutus eſt,
quòd in ſe ductus ſeipſum ſupra denarios
conficit. Qui verò præter hæc, quòd diuiſis
cubis, numeris per ipſum latera illorum re
linquat, hic etiam ſecundo præſtantior eſt.
Eò etiam melior qui demonſtratione nouit,
quòd diſpoſitis ab vnitate ſenariis iunctiſ
que ordine, qui fiunt numeri, ſi rurſus eo
dem ordine iungantur, ſemper efficiunt cu
bitos numeros.
1 1 1 . 1
6 7 8 . 2
12 19 27 . 3
18 37 64 . 4
24 61 125 . 5
30 91 216 . 6
inter illos, alter altero perfectior eſſe poteſt?
Non ſecus dicendum, quàm qui nouit ſena
rium eſſe perfectum, abſque demonſtratio
ne. Hic quidem refert intellectum noſtrum,
obſcurè enim nouit, dubitatque, ac vmbram
ſolam rerum hebet. Itaque velut ſenſus bel
luarum, qui corticem ſolùm percipiunt ad
humanos ſenſus, qui medullam, ita intelle
ctus noſter ad intellectus veros. Nec ſecus ac
qui pulchrum palatium foris ſtans inſpicit,
nihil eorum quæ intus ſunt, aut fiunt, quæ
que maxima ſunt & pulcherrima, nouit: ita
mens noſtra medullam rerum non attingens,
quædam ſolùm externa inclyti huius diuini
oppificij contemplatur, & admiratur. Rurſus
finge intelligentem per demonſtrationem,
quòd ſenarius perfectus eſt, huic ad exquiſi
tam cognitionem quum nihil deſit, nomen
perfecti conuenit. Eò tamen rurſus perfe
ctior eſt, qui demonſtratione aſſequutus eſt,
quòd in ſe ductus ſeipſum ſupra denarios
conficit. Qui verò præter hæc, quòd diuiſis
cubis, numeris per ipſum latera illorum re
linquat, hic etiam ſecundo præſtantior eſt.
Eò etiam melior qui demonſtratione nouit,
quòd diſpoſitis ab vnitate ſenariis iunctiſ
que ordine, qui fiunt numeri, ſi rurſus eo
dem ordine iungantur, ſemper efficiunt cu
bitos numeros.
1 1 1 . 1
6 7 8 . 2
12 19 27 . 3
18 37 64 . 4
24 61 125 . 5
30 91 216 . 6
Ergo quòd intellectus noſter imbecillis,
ſatis eſt manifeſtum: cur tamen, nondum
diximus. At Deus meliorem efficere nequi
uit, non quia non potuerit, ſed quia talem
eſſe debere, melius exiſtimauit.
ſatis eſt manifeſtum: cur tamen, nondum
diximus. At Deus meliorem efficere nequi
uit, non quia non potuerit, ſed quia talem
eſſe debere, melius exiſtimauit.
Igitur vt horum intellectuum cognoſca
mus naturam, corporum quæ per ipſos re
guntur vires ſcire oportebit. Luna igitur
ipſa gubernat elementa & corpora anima
torum. Huic Angeli, id eſt, nuncij præſunt.
Horum Gabriel princeps, id eſt, Dei robur.
Nam & Lunæ lumine cuncta ad nos è cœlo
deferuntur, & robuſtiſſima eſt in vita. Mer
curius, intellectui ac ſenſibus omnibus præ
eſt. Virtutes Mercurio: virtutibus Raphaël,
id eſt, Dei medicina. Nam mortalium me
dicina, eſt ſenſus cum intellectu, quibus vir
tutes in nobis comparantur. Venus, volupta
tis & delectationis mater eſt, iungitque nos
ad ſobolem procreandam. Illi dominationes
præficiuntur, vim enim habent cuſtodiendi
ſingulorum ſpecies. At cuſtodia generatio
ne, generatio concubitu, concubitus amore
perficitur. Summus qui Veneri inter domi
nationes præeſt, Anaël, id eſt, Dei gratia vo
catus eſt. Dei enim gratia eſt, amari atque
amare, iungi fœcundæ, & ſobolem procrea
re, tum pulchritudo ipſa, & iucunditas. Soli
vita omnium data eſt: ordo præeſt illi A
changelorum, id eſt Principum nunciorum:
nam virtus omnis à Sole per Lunam demit
titur: horum Michaël Princeps, id eſt, quis
ſicut Deus nec eſt quicquam Soli ſimile, vn
de etiam Sol quaſi ſolus dictus. Mars forti-
mus naturam, corporum quæ per ipſos re
guntur vires ſcire oportebit. Luna igitur
ipſa gubernat elementa & corpora anima
torum. Huic Angeli, id eſt, nuncij præſunt.
Horum Gabriel princeps, id eſt, Dei robur.
Nam & Lunæ lumine cuncta ad nos è cœlo
deferuntur, & robuſtiſſima eſt in vita. Mer
curius, intellectui ac ſenſibus omnibus præ
eſt. Virtutes Mercurio: virtutibus Raphaël,
id eſt, Dei medicina. Nam mortalium me
dicina, eſt ſenſus cum intellectu, quibus vir
tutes in nobis comparantur. Venus, volupta
tis & delectationis mater eſt, iungitque nos
ad ſobolem procreandam. Illi dominationes
præficiuntur, vim enim habent cuſtodiendi
ſingulorum ſpecies. At cuſtodia generatio
ne, generatio concubitu, concubitus amore
perficitur. Summus qui Veneri inter domi
nationes præeſt, Anaël, id eſt, Dei gratia vo
catus eſt. Dei enim gratia eſt, amari atque
amare, iungi fœcundæ, & ſobolem procrea
re, tum pulchritudo ipſa, & iucunditas. Soli
vita omnium data eſt: ordo præeſt illi A
changelorum, id eſt Principum nunciorum:
nam virtus omnis à Sole per Lunam demit
titur: horum Michaël Princeps, id eſt, quis
ſicut Deus nec eſt quicquam Soli ſimile, vn
de etiam Sol quaſi ſolus dictus. Mars forti-