Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.014426
">
<
pb
pagenum
="
676
"
xlink:href
="
016/01/323.jpg
"/>
ſcripta mea valeam? </
s
>
<
s
id
="
s.014427
">Equidem ſi bona erunt,
<
lb
/>
tuebuntur docti, communis hominum con
<
lb
/>
ſenſus, princeps aliquis bonus, genius qui
<
lb
/>
dam: ſi mali, nec opto, nec è re mea eſt, aut
<
lb
/>
meorum, aut humani generis, vt ſuperſint.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.014428
">Victus es? </
s
>
<
s
id
="
s.014429
">fatebor: quid amplius vis? </
s
>
<
s
id
="
s.014430
">à ma
<
lb
/>
ximo viro victus ero, qui iam quatuordecim
<
lb
/>
volumina. </
s
>
<
s
id
="
s.014431
">Exotericarum exercitationum
<
expan
abbr
="
cõ-ſcripſiſſe
">con
<
lb
/>
ſcripſiſſe</
expan
>
gloriatur: cùm nulla alia tamen
<
lb
/>
prodierit in lucem, ab vltima editione vide
<
lb
/>
tur inçhoaſſe: forſan & ab hac ſi abſtinuiſ
<
lb
/>
ſet, parum detrimenti acceptura fuiſſet reſ
<
lb
/>
pub. </
s
>
<
s
id
="
s.014432
">literaria. </
s
>
<
s
id
="
s.014433
">Intelligo & ſimili argumen
<
lb
/>
to contra Eraſmum conſcripſiſſe, vt huic
<
lb
/>
monomachiæ vir ſtrenuus, ac miles egre
<
lb
/>
gius aſſuetus videatur. </
s
>
<
s
id
="
s.014434
">Sed illam videre non
<
lb
/>
licuit, neſcio an Eraſmus, qui & ipſe his
<
lb
/>
certaminibus non parum gaudebat, illi reſ
<
lb
/>
cripſerit. </
s
>
<
s
id
="
s.014435
">Verum vtcumque res cedat, malo
<
lb
/>
iacturam facere gloriæ quàm temporis. </
s
>
<
s
id
="
s.014436
">Pi
<
lb
/>
geret quòd inter tot occupationes menſem
<
lb
/>
abſumpſiſſem, niſi me delectaſſent mirum
<
lb
/>
in modum viri acumen, ſales, ſcomata: neſ
<
lb
/>
cio an aliis arridebit? </
s
>
<
s
id
="
s.014437
">Vnum tamen optaſ
<
lb
/>
ſem, quòd cum de cauſis linguæ Latinæ con
<
lb
/>
ſcripſiſſet librum, vt Latinè ſaltem ſcripſiſ
<
lb
/>
ſet. </
s
>
<
s
id
="
s.014438
">Secundum quod ſperauit, vt reor, &
<
lb
/>
multò minus obtinere poteſt quàm primum
<
lb
/>
eſt, vt ego iurgiis ſecum contendam, quòd
<
lb
/>
tam à natura mea alienum eſt, quàm vt
<
lb
/>
video illi familiare. </
s
>
<
s
id
="
s.014439
">Turpe mihi videtur phi
<
lb
/>
loſopho iurgiis agere, Chriſtiano conten
<
lb
/>
dere, probo viro criminari quenquam, me
<
lb
/>
dico ſeneſcenti iam ac viro graui ineptè
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cõuincia
">conuicia</
expan
>
in alium ingerere: etenim malo malè
<
lb
/>
audire, quàm dicere, iniuriam pati, quàm in
<
lb
/>
ferre, aut reddere: quod
<
expan
abbr
="
quanquã
">quanquam</
expan
>
admiratio
<
lb
/>
ne dignum ſit ab Ariſtotele in Rhetoricis
<
lb
/>
præcipi, tamen præcipitur, cùm puer eſſem
<
lb
/>
audiebam: Contra verboſos noli contendere
<
lb
/>
verbis. </
s
>
<
s
id
="
s.014440
">Negat ſe iurgiis acturum, ab iniu
<
lb
/>
riis abſtinere ſe prædicat. </
s
>
<
s
id
="
s.014441
">Quid prohibet, ne
<
lb
/>
ego illum in ius vocem, atque de mendatio
<
lb
/>
agam ex lege. </
s
>
<
s
id
="
s.014442
">De ætate quoque, titulo de
<
lb
/>
interrogationibus non ſemel, ſed pro qua
<
lb
/>
cunque pagina ter, ſi communi noſtro com
<
lb
/>
putemus? </
s
>
<
s
id
="
s.014443
">ô virum egregium, & moribus his
<
lb
/>
illuſtrem. </
s
>
<
s
id
="
s.014444
">At Plinium aſinum appellaſti
<
emph
type
="
italics
"/>
?
<
emph.end
type
="
italics
"/>
il
<
lb
/>
lud malè habeat, quòd & ipſe purus cùm
<
lb
/>
Grammaticus eſſet, imò ne Grammaticus
<
lb
/>
quidem, qui tot cenſuris ad linguæ Latinæ
<
lb
/>
candorem redigi per tot illuſtres viros ma
<
lb
/>
ximis cum laboribus nondum potuerit, de
<
lb
/>
omnibus diſciplinis ſcribere auſis ſit. </
s
>
<
s
id
="
s.014445
">Hos
<
lb
/>
ego viros tamen non odi: ſed temeritatem
<
lb
/>
incredibilem in tanto mentis ſtupore, repre
<
lb
/>
hendo: at aſinum appellaſti? </
s
>
<
s
id
="
s.014446
">Galenus hoc ta
<
lb
/>
men ſæpè facit, vt quaſi iubeat rudem inſci
<
lb
/>
tiam ſic mulctandam, imò etiam nomine
<
lb
/>
molaris lapidis. </
s
>
<
s
id
="
s.014447
">Sed timet ( vt video) exem
<
lb
/>
plum, vix enim è Grammaticæ ſcholis pro
<
lb
/>
greſſus, vbi tot ſcuticæ, erroréſque Gramma
<
lb
/>
ticæ contempta latinitas torquent eum, au
<
lb
/>
ſus eſt ſcribere de omnibus, & tamen gloria
<
lb
/>
tur de virtute, ac nobilitate. </
s
>
<
s
id
="
s.014448
">Itaque virtutem
<
lb
/>
(vt video) appellat inuidere, criminari, male
<
lb
/>
dicere, conuiciari: nam aliam virtutem non
<
lb
/>
deprehendo in eius commentariis, niſi for
<
lb
/>
ſan frigidam quandam vrbanitatem, cùm
<
lb
/>
etiam vita eius incomperta mihi prorſus ſit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.014449
">At quòd nobilis ſit credere velim, cùm ſit ex
<
lb
/>
deſcendentibus dominorum Patauij, Vero
<
lb
/>
næque, qui ſibi in principatum aſciuêre, è
<
lb
/>
quibus vnus Canis Sigorius, fratrem occi
<
lb
/>
dit. </
s
>
<
s
id
="
s.014450
">Noſtram familiam, licet conſtet
<
expan
abbr
="
iã
">iam</
expan
>
quin
<
lb
/>
gentis ſaltem annis fuiſſe patriciam,
<
expan
abbr
="
anniſq;
">anniſque</
expan
>
<
lb
/>
ſeptem, atque inſuper menſibus octo, non
<
lb
/>
tyrannide, ſed electione
<
expan
abbr
="
dominatã
">dominatam</
expan
>
vrbi Me
<
lb
/>
diolanenſi, ſeu Cardani ſimus, ſeu Caſtellio
<
lb
/>
nei
<
emph
type
="
italics
"/>
(
<
emph.end
type
="
italics
"/>
nam eam familiam etiam Pontificem
<
lb
/>
maximam Celeſtinum 4. virum optimum, vt
<
lb
/>
Platina, aliique teſtantur, habuiſſe certum
<
lb
/>
eſt ) non tamen in numero laudum repono
<
lb
/>
ſed oneris potius, malimque bonus ac præ
<
lb
/>
ftans maioribus perditis, atque humilibus,
<
lb
/>
quàm è ſplendida, atque innocenti familia
<
lb
/>
perditum & degenerem.
<
emph
type
="
italics
"/>
Nam genus, & proa
<
lb
/>
uos, & quæ non fecimus ipſi, vix ea noſtra
<
lb
/>
voco.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.014451
"> Sit
<
expan
abbr
="
itaq;
">itaque</
expan
>
ſtirpe quantumuis clarus, mihi
<
lb
/>
ſufficiat Hieronymum eſſe Cardanum,
<
expan
abbr
="
quã-quam
">quan
<
lb
/>
quam</
expan
>
non negauerim ob nobilitatem in ho
<
lb
/>
nore habitum,
<
expan
abbr
="
obſeruatúmq;
">obſeruatúmque</
expan
>
etiam ab æmu
<
lb
/>
lis fuiſſe. </
s
>
<
s
id
="
s.014452
">Verùm ſcio exiſtimabit ob hæc
<
expan
abbr
="
tã
">tam</
expan
>
<
lb
/>
acerba illius maledicta me ſibi iratum eſſe,
<
lb
/>
& eum odio non leui proſequi
<
emph
type
="
italics
"/>
?
<
emph.end
type
="
italics
"/>
Sed fallitur
<
lb
/>
maximè, imò eum non parum diligo,
<
expan
abbr
="
primũ
">primum</
expan
>
<
lb
/>
quòd quæ in me dixit potius atrabile affe
<
lb
/>
ctus, ſeu ob longa ſtudia, vt ipſe fatetur, ſeu
<
lb
/>
ob incommoda atque vexationes, quibus
<
lb
/>
nunc æmulis omnes eruditionis cultores ni
<
lb
/>
mis, quàm vellemus affici ſolent, quàm certo
<
lb
/>
iudicio, ac ex voluntate dicta exiſtimem. </
s
>
<
s
id
="
s.014453
">
<
expan
abbr
="
Tũ
">Tum</
expan
>
<
lb
/>
verò & illud plurimum facit, quòd hæc ma
<
lb
/>
ledicta in me nemo, qui nouerit dicta puta
<
lb
/>
bit, quoniam mihi non conueniunt. </
s
>
<
s
id
="
s.014454
">Eſt etiam
<
lb
/>
Chriſtiani viri officium amare inimicos ſuos
<
lb
/>
hoc enim expreſsè Seruator pręcipit. </
s
>
<
s
id
="
s.014455
">Natura
<
lb
/>
etiam atque inſtituto ad hoc maximè para
<
lb
/>
tus ſum, vt neque iraſcar, neque ab iniuria
<
lb
/>
commouear. </
s
>
<
s
id
="
s.014456
">Turpe quoque mihi eſſet, qui
<
lb
/>
tam pulchrè in libris de Arcanis æternitatis,
<
lb
/>
de non vlciſcenda iniuria peroraui, etiamſi
<
lb
/>
quis magnum malum acceperit, nunc ob ſola
<
lb
/>
verba iraſci, ac velle talionem reddere? </
s
>
<
s
id
="
s.014457
">Qui
<
lb
/>
nimò expertus ſum etiam hanc viam con
<
lb
/>
tem nendi iniurias nec vlciſcendi, eſſe vtilio
<
lb
/>
rem, atque ita plerumque eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.014458
">Deinde dicam,
<
lb
/>
vt Philoſophus ille, non hæc dixiſſet ni vera
<
lb
/>
eſſent, forſan quæ mihi crimina obiicit vera
<
lb
/>
ſunt? </
s
>
<
s
id
="
s.014459
">& multo maiora? </
s
>
<
s
id
="
s.014460
">neque enim ego vel
<
lb
/>
ille, qui nimis magnis affectibus laboramus,
<
lb
/>
ego
<
foreign
lang
="
grc
">φιλ
<
gap
/>
τίᾳ</
foreign
>
, ipſe
<
foreign
lang
="
grc
">ἐνδείξει</
foreign
>
, verum diſcernere,
<
lb
/>
ac rectè diiudicare poſſumus. </
s
>
<
s
id
="
s.014461
">Ergo alij iudi
<
lb
/>
cabunt, quorum ſententiæ potius ſtandum
<
lb
/>
arbitror quàm iraſci. </
s
>
<
s
id
="
s.014462
">Deinde ſint omnia hæc
<
lb
/>
vana, cur odio habere, aut ſuccenſere illi de
<
lb
/>
beo, qui mihi tam multiplicem præbuit vti
<
lb
/>
litatem? </
s
>
<
s
id
="
s.014463
">tametſi magna ex parte nolens for
<
lb
/>
ſan fecerit? </
s
>
<
s
id
="
s.014464
">Sed etſi nolentem ex parte non
<
lb
/>
feciſſe ſcio, non tamen quòd nolens effece
<
lb
/>
rit, ſcire poſſum: quæ verò incerta ſunt, in
<
lb
/>
meliorem partem trahere ingenui hominis
<
lb
/>
eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.014465
">Itaque audirem: primum cum oblatus
<
lb
/>
fuit liber,
<
expan
abbr
="
quædã
">quædam</
expan
>
parum fauſta mihi euene
<
lb
/>
rant, quæ
<
expan
abbr
="
quanquã
">quanquam</
expan
>
nullo modo me torſerint
<
lb
/>
iam diu enim non
<
expan
abbr
="
cõmoueor
">commoueor</
expan
>
his certis ratio
<
lb
/>
nibus, adeò vt omnes
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
æmuli mei admi
<
lb
/>
rentur,
<
expan
abbr
="
fateanturq;
">fateanturque</
expan
>
quod ſcriptis docui melius
<
lb
/>
etiam factis præſtare, nihilo ſecius neque
<
lb
/>
lætabar. </
s
>
<
s
id
="
s.014466
">Sed accepto libro, vbi tot nugas, </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>