1non poſſe defendi, & vbi fruſtrà tot calum
niæ intentatæ ſunt, omnia reliqua noſtra
metiaris. Atque eadem arte, & ab eodem ar
tifice conſcripta puta.
niæ intentatæ ſunt, omnia reliqua noſtra
metiaris. Atque eadem arte, & ab eodem ar
tifice conſcripta puta.
51 Legendum eſt id (& ſi non ſit) ſupple
membrum oceani: eſſe tamen mare aliquod,
quòd cum oceano conueniat. Mare enim pa
ronymum, omnes lacus à fluminibus fiunt
manifeſtis aut ſubterraneis.
membrum oceani: eſſe tamen mare aliquod,
quòd cum oceano conueniat. Mare enim pa
ronymum, omnes lacus à fluminibus fiunt
manifeſtis aut ſubterraneis.
52 De æſtu putat me, vt ipſum ſcribere
vbique quæ ſciam, & quæ neſciam, ſed poſt
quam in poſſeſſione dicendi ſum, rem de æſtu
in libris de Rerum Varietate diffusè tra
ctaui, nec ſoleo niſi magnæ neceſſitatis cau
ſa, & tunc etiam duobus verbis, quæ alibi
dicta ſunt, repetere, non incertorum cauſas
aſſignare, nec in his, quæ recito ſimplici te
ſte, ſed conteſtibus more iuris conſultorum
fidem adhibeo, ſubſcribente priùs ratione.
Ita multum, vt mihi videtur, non more meo,
laborat in incertis. Simile eſt illud iuxta Pa
riam celerrimè: non enim cauſam ſcire
potuit, quoniam etſi poſt libros de Varieta
te librum exercitationum edidit, erant ta
men iam, vt coniicio ſub prælo, quando mei
editi ſunt. Supponit enim falſum ſolem, quò
ad opera in inferioribus à Luna non pati,
cùm & experimentum, & ratio, & Aſtrolo
gorum authoritas refragetur. Eſt enim di
metiens Lunæ quandoque paulò etiam ma
ior ſolis dimetiente. De Philoſophia vtinam
non alia in parte magis balbutiret, perſpi
cua ſunt hac in cauſa, quæ ſunt certa: quæ
nondum comperta nobis, pro conſtantibus
vbi confirmabuntur eiſdem principiis, ve
lut in commentariis Ptolemæi modum con
ſtruendarum artium nos ex illo docuimus, &
ipſæ in magna compoſitione demonſtra
buntur. Demiror autem, qui quærat nouam
generationem, & modum incrementi, quem
ego ipſe eodem loco declaro. Sed me non
iuuat prolixitas: at qui eum ſequi vellet,
omnia omnibus in locis repetere cogeretur.
At nos quantauis diligentia breuitatem ſe
ctantes, & minimam partem eorum, quæ
accepimus ſolùm ſcribentes, maximam ta
men molem librorum confecimus, quam
legere vix poſſit homo longæ vitæ curſu
toto.
vbique quæ ſciam, & quæ neſciam, ſed poſt
quam in poſſeſſione dicendi ſum, rem de æſtu
in libris de Rerum Varietate diffusè tra
ctaui, nec ſoleo niſi magnæ neceſſitatis cau
ſa, & tunc etiam duobus verbis, quæ alibi
dicta ſunt, repetere, non incertorum cauſas
aſſignare, nec in his, quæ recito ſimplici te
ſte, ſed conteſtibus more iuris conſultorum
fidem adhibeo, ſubſcribente priùs ratione.
Ita multum, vt mihi videtur, non more meo,
laborat in incertis. Simile eſt illud iuxta Pa
riam celerrimè: non enim cauſam ſcire
potuit, quoniam etſi poſt libros de Varieta
te librum exercitationum edidit, erant ta
men iam, vt coniicio ſub prælo, quando mei
editi ſunt. Supponit enim falſum ſolem, quò
ad opera in inferioribus à Luna non pati,
cùm & experimentum, & ratio, & Aſtrolo
gorum authoritas refragetur. Eſt enim di
metiens Lunæ quandoque paulò etiam ma
ior ſolis dimetiente. De Philoſophia vtinam
non alia in parte magis balbutiret, perſpi
cua ſunt hac in cauſa, quæ ſunt certa: quæ
nondum comperta nobis, pro conſtantibus
vbi confirmabuntur eiſdem principiis, ve
lut in commentariis Ptolemæi modum con
ſtruendarum artium nos ex illo docuimus, &
ipſæ in magna compoſitione demonſtra
buntur. Demiror autem, qui quærat nouam
generationem, & modum incrementi, quem
ego ipſe eodem loco declaro. Sed me non
iuuat prolixitas: at qui eum ſequi vellet,
omnia omnibus in locis repetere cogeretur.
At nos quantauis diligentia breuitatem ſe
ctantes, & minimam partem eorum, quæ
accepimus ſolùm ſcribentes, maximam ta
men molem librorum confecimus, quam
legere vix poſſit homo longæ vitæ curſu
toto.
54 Hic & duabus ſequentibus (vt ſolet)
non aſſequitur, quæ dixerim, & tamen diſ
putat. In 57. etiam nugatur, & diſſimulat ſe
intelligere, quòd ſæpè diximus, elementa
viuere anima vniuerſi, miſta verò anima
naturali. Cæterùm vt ad ſingula reſpon
deam, in præcedentibus legit tunc pro tum,
cùm in vtraque Germanica impreſſione ſic
iaceat. Clarus eſt ſenſus, ni ſtupidus omninò
ſit aliquis, forſitan fuit error in Gallica? vel
vt non potuit interpretari, cùm videret non
conſtare ſententiam? vel conſulere exemplar
aliquod Germanicum? Sed ſimilis ſibi eſt
vbique. Ita & illud aquæ calidæ, vt calidum
à tepido diſtinguitur, ipſe interpretatur, vt
à frigido diſtinguitur. Quod verò adiicit
de calore aquæ in puteis, ſciat id à me de
claratum in libello de Aqua, & aethere.
non aſſequitur, quæ dixerim, & tamen diſ
putat. In 57. etiam nugatur, & diſſimulat ſe
intelligere, quòd ſæpè diximus, elementa
viuere anima vniuerſi, miſta verò anima
naturali. Cæterùm vt ad ſingula reſpon
deam, in præcedentibus legit tunc pro tum,
cùm in vtraque Germanica impreſſione ſic
iaceat. Clarus eſt ſenſus, ni ſtupidus omninò
ſit aliquis, forſitan fuit error in Gallica? vel
vt non potuit interpretari, cùm videret non
conſtare ſententiam? vel conſulere exemplar
aliquod Germanicum? Sed ſimilis ſibi eſt
vbique. Ita & illud aquæ calidæ, vt calidum
à tepido diſtinguitur, ipſe interpretatur, vt
à frigido diſtinguitur. Quod verò adiicit
de calore aquæ in puteis, ſciat id à me de
claratum in libello de Aqua, & aethere.
PROBL. II.
Quod ex vigeſima quar
ta ſectione problematum adiicitur, pro me
facit. quod autem ex Hippocrate in libro
de Natura fœtus, valde eſt in rem. Senten
tia illius eſt: Aqua in ſuperficie terræ cali
dior eſt æſtate quàm hyeme, in profundo
contrà. Rationem adducit, quia terra hye
me denſatur, & ob id concaleſcit: argu
mentum ducit, quod pelles in faſciculum
coactæ atque conſtrictæ vruntur. Hoc nihil
eſt contra declarationem noſtram. Quæ
enim in imo terræ adeò profundæ ſunt, vt
frigidiores videantur æſtate, quàm ſit aër
hyemis, hæ frigidiores ſunt æſtate, quàm
hyeme: quod de his declaratio noſtra non
probet, ſicut neque Hippocratis authoritas
noſtræ declarationi non aduerſatur. Subli
miores enim ſunt aquæ noſtrarum regio
num, quàm Hippoc. At nos de aquis genera
liter, quarum eſt vſus, quæ æſtate etiam ob id
ſalubriores ſunt, intelligimus.
ta ſectione problematum adiicitur, pro me
facit. quod autem ex Hippocrate in libro
de Natura fœtus, valde eſt in rem. Senten
tia illius eſt: Aqua in ſuperficie terræ cali
dior eſt æſtate quàm hyeme, in profundo
contrà. Rationem adducit, quia terra hye
me denſatur, & ob id concaleſcit: argu
mentum ducit, quod pelles in faſciculum
coactæ atque conſtrictæ vruntur. Hoc nihil
eſt contra declarationem noſtram. Quæ
enim in imo terræ adeò profundæ ſunt, vt
frigidiores videantur æſtate, quàm ſit aër
hyemis, hæ frigidiores ſunt æſtate, quàm
hyeme: quod de his declaratio noſtra non
probet, ſicut neque Hippocratis authoritas
noſtræ declarationi non aduerſatur. Subli
miores enim ſunt aquæ noſtrarum regio
num, quàm Hippoc. At nos de aquis genera
liter, quarum eſt vſus, quæ æſtate etiam ob id
ſalubriores ſunt, intelligimus.
59 In eandem incidit foueam, putat me
collegiſſe obiter, & non cognita exactè
ſcripſiſſe, ideò quamuis vera afferat, quia ta
men aliquot planè falſa ſunt intermiſta, ideò
auctionem non faciunt. Quod de repetitio
ne obiicit, nonne videt in ſecunda editione
ſublatum? Porrò primam in ſeptem menſi
bus abſoluimus: quid ergo mirum cum
Flacco in tam longo tractu, & ſcribendi ce
leritate ſemel obrepſiſſe ſomnum. Neque
hoc vitio, ſi modò vitium eſt caruêre Ari
ſtoteles, & Galenus. Nullus enim error re
petitione leuior eſt, vt qui etiam nonnun
quam vtilis ſit.
collegiſſe obiter, & non cognita exactè
ſcripſiſſe, ideò quamuis vera afferat, quia ta
men aliquot planè falſa ſunt intermiſta, ideò
auctionem non faciunt. Quod de repetitio
ne obiicit, nonne videt in ſecunda editione
ſublatum? Porrò primam in ſeptem menſi
bus abſoluimus: quid ergo mirum cum
Flacco in tam longo tractu, & ſcribendi ce
leritate ſemel obrepſiſſe ſomnum. Neque
hoc vitio, ſi modò vitium eſt caruêre Ari
ſtoteles, & Galenus. Nullus enim error re
petitione leuior eſt, vt qui etiam nonnun
quam vtilis ſit.
60 Cur in frigidiſſimis regionibus her
niæ gulæ non adſit, ratio eſt, quia aquæ illæ
magis concoctæ ſunt: nam (vt dixi) ſolùm
bituminoſum eſt, concoquitur enim dupli
ci modo aqua. In his etiam regionibus vix
aqua vtuntur, ſed zethum quod refrigeret,
illis eſt in vſu. In ſequentibus vſque ad 72.
nihil continetur, ſed cùm propoſuiſſet om
nibus contradicere, perperàm argumenta
tur, quæ argumenta produnt, vel ſupinam
ignorantiam, vel malignitatem non vulga
rem: velut illud de ſcutica ſæpius repeti
tum. Sed hæc fuiſſe pædagogum docent,
quod ſecus ignotum hominibus eſſe po
terat.
niæ gulæ non adſit, ratio eſt, quia aquæ illæ
magis concoctæ ſunt: nam (vt dixi) ſolùm
bituminoſum eſt, concoquitur enim dupli
ci modo aqua. In his etiam regionibus vix
aqua vtuntur, ſed zethum quod refrigeret,
illis eſt in vſu. In ſequentibus vſque ad 72.
nihil continetur, ſed cùm propoſuiſſet om
nibus contradicere, perperàm argumenta
tur, quæ argumenta produnt, vel ſupinam
ignorantiam, vel malignitatem non vulga
rem: velut illud de ſcutica ſæpius repeti
tum. Sed hæc fuiſſe pædagogum docent,
quod ſecus ignotum hominibus eſſe po
terat.
72 Palea non eſt candida vt vix: fieri
etiam poteſt, vt vratur, ſed difficillimè, vnde
ille vt probaret experimentum in albo qua
ſi difficillimo oſtendebat: nos experti ſumus,
quòd verùm eſt vix poſſe accendi.
etiam poteſt, vt vratur, ſed difficillimè, vnde
ille vt probaret experimentum in albo qua
ſi difficillimo oſtendebat: nos experti ſumus,
quòd verùm eſt vix poſſe accendi.
74 Frigiditas ſola priuatio eſt, nihil ibi
niſi calidum, quod lux, caliditas, motus, lu
men, propria ſint cœlo. Siccitas ibi non eſt,
vt qualitas elementi: in quo Galenus re
darguitur. In ſexta diuiſione admiratur, quòd
calor ſit in aqua, quomodo ageret cœlum, ſi
inferiora non reciperent? at receptus calor
in aqua eſt, vt lumen in ſuperficie colorati.
Ibi notat contradictionem argumentum ſo
lùm ſtupidæ illius inſcitiæ. Aqua non habet
calorem per ſe, & ex ſe, ergo non concepit
ſemina caloris à cœlo? argumentum dignum
autore. In ſeptima diuiſione aliquid dignum
conſideratione adducit. Liquida refrigeran
tur motu, ſed eadem rareſcunt, & quæ ra
reſcunt, calefiunt, igitur refrigerantur &
niſi calidum, quod lux, caliditas, motus, lu
men, propria ſint cœlo. Siccitas ibi non eſt,
vt qualitas elementi: in quo Galenus re
darguitur. In ſexta diuiſione admiratur, quòd
calor ſit in aqua, quomodo ageret cœlum, ſi
inferiora non reciperent? at receptus calor
in aqua eſt, vt lumen in ſuperficie colorati.
Ibi notat contradictionem argumentum ſo
lùm ſtupidæ illius inſcitiæ. Aqua non habet
calorem per ſe, & ex ſe, ergo non concepit
ſemina caloris à cœlo? argumentum dignum
autore. In ſeptima diuiſione aliquid dignum
conſideratione adducit. Liquida refrigeran
tur motu, ſed eadem rareſcunt, & quæ ra
reſcunt, calefiunt, igitur refrigerantur &