Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.014852
">
<
pb
pagenum
="
686
"
xlink:href
="
016/01/333.jpg
"/>
non poſſe defendi, & vbi fruſtrà tot calum
<
lb
/>
niæ intentatæ ſunt, omnia reliqua noſtra
<
lb
/>
metiaris. </
s
>
<
s
id
="
s.014853
">Atque eadem arte, & ab eodem ar
<
lb
/>
tifice conſcripta puta. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.014854
">51 Legendum eſt id (& ſi non ſit
<
emph
type
="
italics
"/>
)
<
emph.end
type
="
italics
"/>
ſupple
<
lb
/>
membrum oceani: eſſe tamen mare aliquod,
<
lb
/>
quòd cum oceano conueniat. </
s
>
<
s
id
="
s.014855
">Mare enim pa
<
lb
/>
ronymum, omnes lacus à fluminibus fiunt
<
lb
/>
manifeſtis aut ſubterraneis. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.014856
">52 De æſtu putat me, vt ipſum ſcribere
<
lb
/>
vbique quæ ſciam, & quæ neſciam, ſed poſt
<
lb
/>
quam in poſſeſſione dicendi ſum, rem de æſtu
<
lb
/>
in libris de Rerum Varietate diffusè tra
<
lb
/>
ctaui, nec ſoleo niſi magnæ neceſſitatis cau
<
lb
/>
ſa, & tunc etiam duobus verbis, quæ alibi
<
lb
/>
dicta ſunt, repetere, non incertorum cauſas
<
lb
/>
aſſignare, nec in his, quæ recito ſimplici te
<
lb
/>
ſte, ſed conteſtibus more iuris conſultorum
<
lb
/>
fidem adhibeo, ſubſcribente priùs ratione.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.014857
">Ita multum, vt mihi videtur, non more meo,
<
lb
/>
laborat in incertis. </
s
>
<
s
id
="
s.014858
">Simile eſt illud iuxta Pa
<
lb
/>
riam celerrimè: non enim cauſam ſcire
<
lb
/>
potuit, quoniam etſi poſt libros de Varieta
<
lb
/>
te librum exercitationum edidit, erant ta
<
lb
/>
men iam, vt coniicio ſub prælo, quando mei
<
lb
/>
editi ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.014859
">Supponit enim falſum ſolem, quò
<
lb
/>
ad opera in inferioribus à Luna non pati,
<
lb
/>
cùm & experimentum, & ratio, & Aſtrolo
<
lb
/>
gorum authoritas refragetur. </
s
>
<
s
id
="
s.014860
">Eſt enim di
<
lb
/>
metiens Lunæ quandoque paulò etiam ma
<
lb
/>
ior ſolis dimetiente. </
s
>
<
s
id
="
s.014861
">De Philoſophia vtinam
<
lb
/>
non alia in parte magis balbutiret, perſpi
<
lb
/>
cua ſunt hac in cauſa, quæ ſunt certa: quæ
<
lb
/>
nondum comperta nobis, pro conſtantibus
<
lb
/>
vbi confirmabuntur eiſdem principiis, ve
<
lb
/>
lut in commentariis Ptolemæi modum con
<
lb
/>
ſtruendarum artium nos ex illo docuimus, &
<
lb
/>
ipſæ in magna compoſitione demonſtra
<
lb
/>
buntur. </
s
>
<
s
id
="
s.014862
">Demiror autem, qui quærat nouam
<
lb
/>
generationem, & modum incrementi, quem
<
lb
/>
ego ipſe eodem loco declaro. </
s
>
<
s
id
="
s.014863
">Sed me non
<
lb
/>
iuuat prolixitas: at qui eum ſequi vellet,
<
lb
/>
omnia omnibus in locis repetere cogeretur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.014864
">At nos quantauis diligentia breuitatem ſe
<
lb
/>
ctantes, & minimam partem eorum, quæ
<
lb
/>
accepimus ſolùm ſcribentes, maximam ta
<
lb
/>
men molem librorum confecimus, quam
<
lb
/>
legere vix poſſit homo longæ vitæ curſu
<
lb
/>
toto. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.014865
">54 Hic & duabus ſequentibus (vt ſolet)
<
lb
/>
non aſſequitur, quæ dixerim, & tamen diſ
<
lb
/>
putat. </
s
>
<
s
id
="
s.014866
">In 57. etiam nugatur, & diſſimulat ſe
<
lb
/>
intelligere, quòd ſæpè diximus, elementa
<
lb
/>
viuere anima vniuerſi, miſta verò anima
<
lb
/>
naturali. </
s
>
<
s
id
="
s.014867
">Cæterùm vt ad ſingula reſpon
<
lb
/>
deam, in præcedentibus legit tunc pro tum,
<
lb
/>
cùm in vtraque Germanica impreſſione ſic
<
lb
/>
iaceat. </
s
>
<
s
id
="
s.014868
">Clarus eſt ſenſus, ni ſtupidus omninò
<
lb
/>
ſit aliquis, forſitan fuit error in Gallica? </
s
>
<
s
id
="
s.014869
">vel
<
lb
/>
vt non potuit interpretari, cùm videret non
<
lb
/>
conſtare ſententiam? </
s
>
<
s
id
="
s.014870
">vel conſulere exemplar
<
lb
/>
aliquod Germanicum? </
s
>
<
s
id
="
s.014871
">Sed ſimilis ſibi eſt
<
lb
/>
vbique. </
s
>
<
s
id
="
s.014872
">Ita & illud aquæ calidæ, vt calidum
<
lb
/>
à tepido diſtinguitur, ipſe interpretatur, vt
<
lb
/>
à frigido diſtinguitur. </
s
>
<
s
id
="
s.014873
">Quod verò adiicit
<
lb
/>
de calore aquæ in puteis, ſciat id à me de
<
lb
/>
claratum in libello de Aqua, & aethere. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.014874
">PROBL. II. </
s
>
<
s
id
="
s.014875
">Quod ex vigeſima quar
<
lb
/>
ta ſectione problematum adiicitur, pro me
<
lb
/>
facit. </
s
>
<
s
id
="
s.014876
">quod autem ex Hippocrate in libro
<
lb
/>
de Natura fœtus, valde eſt in rem. </
s
>
<
s
id
="
s.014877
">Senten
<
lb
/>
tia illius eſt: Aqua in ſuperficie terræ cali
<
lb
/>
dior eſt æſtate quàm hyeme, in profundo
<
lb
/>
contrà. </
s
>
<
s
id
="
s.014878
">Rationem adducit, quia terra hye
<
lb
/>
me denſatur, & ob id concaleſcit: argu
<
lb
/>
mentum ducit, quod pelles in faſciculum
<
lb
/>
coactæ atque conſtrictæ vruntur. </
s
>
<
s
id
="
s.014879
">Hoc nihil
<
lb
/>
eſt contra declarationem noſtram. </
s
>
<
s
id
="
s.014880
">Quæ
<
lb
/>
enim in imo terræ adeò profundæ ſunt, vt
<
lb
/>
frigidiores videantur æſtate, quàm ſit aër
<
lb
/>
hyemis, hæ frigidiores ſunt æſtate, quàm
<
lb
/>
hyeme: quod de his declaratio noſtra non
<
lb
/>
probet, ſicut neque Hippocratis authoritas
<
lb
/>
noſtræ declarationi non aduerſatur. </
s
>
<
s
id
="
s.014881
">Subli
<
lb
/>
miores enim ſunt aquæ noſtrarum regio
<
lb
/>
num, quàm Hippoc. </
s
>
<
s
id
="
s.014882
">At nos de aquis genera
<
lb
/>
liter, quarum eſt vſus, quæ æſtate etiam ob id
<
lb
/>
ſalubriores ſunt, intelligimus. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.014883
">59 In eandem incidit foueam, putat me
<
lb
/>
collegiſſe obiter, & non cognita exactè
<
lb
/>
ſcripſiſſe, ideò quamuis vera afferat, quia ta
<
lb
/>
men aliquot planè falſa ſunt intermiſta, ideò
<
lb
/>
auctionem non faciunt. </
s
>
<
s
id
="
s.014884
">Quod de repetitio
<
lb
/>
ne obiicit, nonne videt in ſecunda editione
<
lb
/>
ſublatum? </
s
>
<
s
id
="
s.014885
">Porrò primam in ſeptem menſi
<
lb
/>
bus abſoluimus: quid ergo mirum cum
<
lb
/>
Flacco in tam longo tractu, & ſcribendi ce
<
lb
/>
leritate ſemel obrepſiſſe ſomnum. </
s
>
<
s
id
="
s.014886
">Neque
<
lb
/>
hoc vitio, ſi modò vitium eſt caruêre Ari
<
lb
/>
ſtoteles, & Galenus. </
s
>
<
s
id
="
s.014887
">Nullus enim error re
<
lb
/>
petitione leuior eſt, vt qui etiam nonnun
<
lb
/>
quam vtilis ſit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.014888
">60 Cur in frigidiſſimis regionibus her
<
lb
/>
niæ gulæ non adſit, ratio eſt, quia aquæ illæ
<
lb
/>
magis concoctæ ſunt: nam (vt dixi) ſolùm
<
lb
/>
bituminoſum eſt, concoquitur enim dupli
<
lb
/>
ci modo aqua. </
s
>
<
s
id
="
s.014889
">In his etiam regionibus vix
<
lb
/>
aqua vtuntur, ſed zethum quod refrigeret,
<
lb
/>
illis eſt in vſu. </
s
>
<
s
id
="
s.014890
">In ſequentibus vſque ad 72.
<
lb
/>
nihil continetur, ſed cùm propoſuiſſet om
<
lb
/>
nibus contradicere, perperàm argumenta
<
lb
/>
tur, quæ argumenta produnt, vel ſupinam
<
lb
/>
ignorantiam, vel malignitatem non vulga
<
lb
/>
rem: velut illud de ſcutica ſæpius repeti
<
lb
/>
tum. </
s
>
<
s
id
="
s.014891
">Sed hæc fuiſſe pædagogum docent,
<
lb
/>
quod ſecus ignotum hominibus eſſe po
<
lb
/>
terat. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.014892
">72 Palea non eſt candida vt vix: fieri
<
lb
/>
etiam poteſt, vt vratur, ſed difficillimè, vnde
<
lb
/>
ille vt probaret experimentum in albo qua
<
lb
/>
ſi difficillimo oſtendebat: nos experti ſumus,
<
lb
/>
quòd verùm eſt vix poſſe accendi. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.014893
">74 Frigiditas ſola priuatio eſt, nihil ibi
<
lb
/>
niſi calidum, quod lux, caliditas, motus, lu
<
lb
/>
men, propria ſint cœlo. </
s
>
<
s
id
="
s.014894
">Siccitas ibi non eſt,
<
lb
/>
vt qualitas elementi: in quo Galenus re
<
lb
/>
darguitur. </
s
>
<
s
id
="
s.014895
">In ſexta diuiſione admiratur, quòd
<
lb
/>
calor ſit in aqua, quomodo ageret cœlum, ſi
<
lb
/>
inferiora non reciperent? </
s
>
<
s
id
="
s.014896
">at receptus calor
<
lb
/>
in aqua eſt, vt lumen in ſuperficie colorati.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.014897
">Ibi notat contradictionem argumentum ſo
<
lb
/>
lùm ſtupidæ illius inſcitiæ. </
s
>
<
s
id
="
s.014898
">Aqua non habet
<
lb
/>
calorem per ſe, & ex ſe, ergo non concepit
<
lb
/>
ſemina caloris à cœlo? </
s
>
<
s
id
="
s.014899
">argumentum dignum
<
lb
/>
autore. </
s
>
<
s
id
="
s.014900
">In ſeptima diuiſione aliquid dignum
<
lb
/>
conſideratione adducit. </
s
>
<
s
id
="
s.014901
">Liquida refrigeran
<
lb
/>
tur motu, ſed eadem rareſcunt, & quæ ra
<
lb
/>
reſcunt, calefiunt, igitur refrigerantur & </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>