Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015075
">
<
pb
pagenum
="
691
"
xlink:href
="
016/01/338.jpg
"/>
autoribus decerpo, quas poſtmodum illis, ſi
<
lb
/>
per eos licet accommodem. </
s
>
<
s
id
="
s.015076
">Sic ergo in ani
<
lb
/>
malibus, plantis, atque lapidibus ac metal
<
lb
/>
lis. </
s
>
<
s
id
="
s.015077
">In ſeptima ſectione, quæ ſentit anima
<
lb
/>
in ſenſum habentibus (nam de piſce ſermo
<
lb
/>
erat) eadem eſt nutrici: quoniam nullum
<
lb
/>
animal videmus (ſi contendas etiam in illis
<
lb
/>
has differre) quod ſublata ſenſus facultate
<
lb
/>
nutriatur. </
s
>
<
s
id
="
s.015078
">Quid ergo vellicat, quòd ei ad de
<
lb
/>
bilitandam declarationem non prodeſt? </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015079
">103 Nugatur (vt ſolet) non enim eſt
<
lb
/>
mons, ſed collis erat, vbi lemnia terra effo
<
lb
/>
diebatur, non enim vllus lapis. </
s
>
<
s
id
="
s.015080
">Vnde dum
<
lb
/>
labefactare conatur, dicta noſtra confir
<
lb
/>
mat. </
s
>
<
s
id
="
s.015081
">Sic in quarta ſectione tot errores,
<
lb
/>
quot vt penè dixerim verba. </
s
>
<
s
id
="
s.015082
">Sed cui bo
<
lb
/>
no? </
s
>
<
s
id
="
s.015083
">Quod maximè faſtidit, eius ignorantiam
<
lb
/>
oſtendit. </
s
>
<
s
id
="
s.015084
">
<
expan
abbr
="
Nã
">Nam</
expan
>
nihil grauius meo iudicio
<
expan
abbr
="
dictũ
">dictum</
expan
>
<
lb
/>
eſt eo in libro, quo fit vt illum corticem ſo
<
lb
/>
lùm & extimum quidem deguſtaſſe intel
<
lb
/>
ligam. </
s
>
<
s
id
="
s.015085
">Quòd ſi non admodum longa eſſet
<
lb
/>
interpretatio, & declarationes non paucæ
<
lb
/>
includerentur, ſubnecterem expoſitionem
<
lb
/>
illorum verborum, quæ vir prodigioſus
<
lb
/>
contemnit. </
s
>
<
s
id
="
s.015086
">At non defuturos ſpero, qui
<
lb
/>
nunc vel ſaltem admoniti ea interpretari
<
lb
/>
ſciant. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015087
">104 In Scotia deſunt arbores ob vim
<
lb
/>
verborum, non qualitatem: extirpantur enim
<
lb
/>
locis patulis, plura de hoc dixi aliàs, præ
<
lb
/>
ſentia non audita narrans. </
s
>
<
s
id
="
s.015088
">De ſubſtantia, Eu
<
lb
/>
bene ſit theſauro illi, per quem didicimus
<
lb
/>
apud Quintilianum, ſolidiſſimam cuiuſque
<
lb
/>
rei partem ſignificari? </
s
>
<
s
id
="
s.015089
">aliter periclitaremur
<
lb
/>
in pædagogio. </
s
>
<
s
id
="
s.015090
">In ſecunda ſectione, ſepia no
<
lb
/>
ſtra, vt fallat fallitur, ruditatémque ſuam
<
lb
/>
prodit, terra illa non pura eſt: cùm ſpolian
<
lb
/>
tur à cortice vetuſtate in fodinis, aut extra
<
lb
/>
illo carent. </
s
>
<
s
id
="
s.015091
">Si quis videat decorticatas arbo
<
lb
/>
res, cùm pleraſque videat cum cortice, an ar
<
lb
/>
bores cortice carere pronuntiabit? </
s
>
<
s
id
="
s.015092
">At hic
<
lb
/>
vir declarationibus prætermiſſis ſemper con
<
lb
/>
tradicit: ad eas nihil: at quomodo hic egre
<
lb
/>
gius Philoſophus naturam oblitam ſui mu
<
lb
/>
neris facit? </
s
>
<
s
id
="
s.015093
">quàm in omnibus operari per
<
expan
abbr
="
in-ſtrumẽta
">in
<
lb
/>
ſtrumenta</
expan
>
poterat animaduertere? </
s
>
<
s
id
="
s.015094
">ſaltem à no
<
lb
/>
bis toties admonitus, cùm vult
<
expan
abbr
="
vermẽ
">vermen</
expan
>
crea
<
lb
/>
re, ſedem quandam pinguem congerit, atque
<
lb
/>
ex ea folliculum, inde ouum, ita de plantis
<
lb
/>
at hic nobilis peripateticus parum (vt video)
<
lb
/>
in naturæ contemplatione, Galeníque eius
<
lb
/>
admiratoris libris verſatus, imò ne aduer
<
lb
/>
tent quidem ad ſui Ariſtotelis, quem tan
<
lb
/>
tum extollit, placita, ordinem illius vniuer
<
lb
/>
ſum oratione ſua ab ea ſuſtulit. </
s
>
<
s
id
="
s.015095
">In tertia ſe
<
lb
/>
ctione geminata aduerſatiua reprehendi ab
<
lb
/>
eo non poter at, qui duplici negatiua propo
<
lb
/>
ſitione, ſtatim in quarta etiam ſenſum elo
<
lb
/>
cutionis vitiat. </
s
>
<
s
id
="
s.015096
">At is Græcorum mos? </
s
>
<
s
id
="
s.015097
">Græci
<
lb
/>
non ſumus, ſed Latini. </
s
>
<
s
id
="
s.015098
">Hunc tamen ſenſum,
<
lb
/>
vt alios pleroſque attingere non potuit. </
s
>
<
s
id
="
s.015099
">Me
<
lb
/>
tallica omnia ſubſtantia terrea infrigidant
<
lb
/>
primùm, & durius reddunt: quæ tamen pin
<
lb
/>
guia ſunt, admodum ſucceſſu temporis emol
<
lb
/>
liunt, vt aſphaltum. </
s
>
<
s
id
="
s.015100
">Eratne tantum nego
<
lb
/>
tium intelligere? </
s
>
<
s
id
="
s.015101
">addidi & ſi ſicca, vt longè
<
lb
/>
plura paucis verbis continerem. </
s
>
<
s
id
="
s.015102
">In illa enim
<
lb
/>
orationis parte quam tranſcribit, prima fron
<
lb
/>
te ſeptem propoſitiones continentur, è qui
<
lb
/>
bus innumeras, imò totam fermè miſtorum
<
lb
/>
vim in corpora noſtra deducere licet. </
s
>
<
s
id
="
s.015103
">In
<
lb
/>
ſexta diuiſione me, quòd neſciuerim quid
<
lb
/>
eſſet alumen rochæ & liquidum, adeò tur
<
lb
/>
piter increpat
<
emph
type
="
italics
"/>
(
<
emph.end
type
="
italics
"/>
cùm Vannotius Biringurius,
<
lb
/>
quem ſæpius adduco, hoc abundè declara
<
lb
/>
uerit, & Matthiolus: defendatur verò res
<
lb
/>
hæc à Braſauolo) vt maledicendi anſam præ
<
lb
/>
ripi voluiſſe videatur. </
s
>
<
s
id
="
s.015104
">Quid ſi dicam, liqui
<
lb
/>
dum vocatum, quòd dum conficitur, metal
<
lb
/>
lorum more liqueſcat, non vt ſciſſile, vel ro
<
lb
/>
tundum lapidea forma eruatur? </
s
>
<
s
id
="
s.015105
">Tamen mens
<
lb
/>
mea nunquam fuit hæc. </
s
>
<
s
id
="
s.015106
">Simile illud quod
<
lb
/>
non intelligit, ex quinta ſectione, argentum
<
lb
/>
ſubdulce eſt, iucundíque ſaporis. </
s
>
<
s
id
="
s.015107
">Melioris
<
lb
/>
etiam aurum: ſed non præſtat. </
s
>
<
s
id
="
s.015108
">At alibi de
<
lb
/>
claraui quomodo præſtet, & libri antea edi
<
lb
/>
ti erant. </
s
>
<
s
id
="
s.015109
">De bitumine & caphura ſatis in ſe
<
lb
/>
cunda editione, quantum oportuit dictum,
<
lb
/>
ſed de experimentis quæ adducuntur, neſcire
<
lb
/>
ſe ſimulat hic vir amuleta, non ſemper vi
<
lb
/>
res ſuas oſtendere, quandoquidem nec quæ
<
lb
/>
per os aſſumuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.015110
">Experimenta etiam non
<
lb
/>
facta ſunt vt decebat, vel ipſo teſte à cani
<
lb
/>
bus, etiam ad homines argumentum non
<
lb
/>
valet. </
s
>
<
s
id
="
s.015111
">Certum eſt, quòd odor eius, vbi diu
<
lb
/>
afficiat hominem, ſitque magnus, multum
<
lb
/>
obeſt. </
s
>
<
s
id
="
s.015112
">Veneri, de attractione ſucci nuſquam
<
lb
/>
ſomniaui: feſtucam trahit vt alatur. </
s
>
<
s
id
="
s.015113
">Hæc
<
lb
/>
enim viuentium opera, ſed velut ripæ à tor
<
lb
/>
rentibus fit enim quidam æſtus. </
s
>
<
s
id
="
s.015114
">Non omnia
<
lb
/>
pinguia trahunt, quia non ignea. </
s
>
<
s
id
="
s.015115
">Aſpalatum
<
lb
/>
adeò ſanthalo reſpondet, & hoc ſuccedente
<
lb
/>
deſiit, vt ipſummet eſſe credamus: in Italia
<
lb
/>
arbos fuit parua, nunc cùm India omnia ſint
<
lb
/>
proceriora, & ex India noſtrum aduehatur,
<
lb
/>
nihil obeſſe magnitudinem huic ſententiæ
<
lb
/>
dixerim. </
s
>
<
s
id
="
s.015116
">De ſpinis manifeſtum eſt, arbores
<
lb
/>
pleraſque magnas, vbi in paruas degenera
<
lb
/>
uerint, ſpinoſas fieri. </
s
>
<
s
id
="
s.015117
">Species, odor, calor, vſus
<
lb
/>
conueniunt: cætera non diſcrepant. </
s
>
<
s
id
="
s.015118
">Quòd
<
lb
/>
ſi non eſſe affirmes, non litigabo. </
s
>
<
s
id
="
s.015119
">Cauſas
<
lb
/>
enim hic rerum quæ ſunt, aut quæ eſſe poſ
<
lb
/>
ſunt, oſtendere decreui. </
s
>
<
s
id
="
s.015120
">Vtrum autem hæc
<
lb
/>
ita ſint, non contendo, cùm quæ non ſunt, &
<
lb
/>
eſſe poſſunt alicubi, vel aliquando erunt: &
<
lb
/>
quæ ſunt alicubi etiam deſunt, aliquandó
<
lb
/>
que non erunt. </
s
>
<
s
id
="
s.015121
">Salem petræ gemmam vo
<
lb
/>
co, in Apulia effoditur lapidum aliorum
<
lb
/>
more, lucidus eſt, & accenditur vt fer
<
lb
/>
rum. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015122
">Sectione ſextadecima, facit natura aquam,
<
lb
/>
non ex abſynthio aquam: omnia natura ad
<
lb
/>
generationem ſui ſimilis prona ſunt, non ta
<
lb
/>
men generant, nec ſibi ſimile. </
s
>
<
s
id
="
s.015123
">Tribuit mihi
<
lb
/>
quòd velim Vſnen eſſe anthillidis genus:
<
lb
/>
quòd cùm non dicam ſuperfluum eſſe, exi
<
lb
/>
ſtimo ſi reſpondeam. </
s
>
<
s
id
="
s.015124
">Vbi ergo præteri
<
lb
/>
bo, ſciani lectores me ea, quæ arguit non
<
lb
/>
dixiſſe. </
s
>
<
s
id
="
s.015125
">In vigeſima ſectione, reprehendit,
<
lb
/>
quod ſe non intelligere fatetur: Duplex ca
<
lb
/>
lor. </
s
>
<
s
id
="
s.015126
">Nec meminit calorem actu, vbi ad ſum
<
lb
/>
mum peruenerit ignem eſſe, at hic ſurſum
<
lb
/>
fertur. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015127
">105 Argentum viuum cogitur ob con
<
lb
/>
trarium: omne alienum contrarium eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.015128
">Sic
<
lb
/>
ca autem maximè, ideò pro exemplo. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015129
">106 In prima ſectione, charybdis tumul
<
lb
/>
tuoſa, confragoſa, periculoſa, neſcio quid </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>