Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015375
">
<
pb
pagenum
="
697
"
xlink:href
="
016/01/344.jpg
"/>
appellans) ſed quòd ferrugineus, à ferreo lon
<
lb
/>
gè colos alius ſit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015376
">In eadem appellat frigidas ſubtilitates, ſi
<
lb
/>
cut antea admiratur, quomodo his artebus
<
lb
/>
quaſi fallacibus, & per obſcuritatem ſolam
<
lb
/>
quæſitis, nomen inuentoris Subtilitatum
<
lb
/>
non pudeat ſuſtinere? </
s
>
<
s
id
="
s.015377
">Iſta produnt maligni
<
lb
/>
tatem animi ſui, atque inuidentiam maxi
<
lb
/>
mam, in quibus neque probat, quod obiicit:
<
lb
/>
quòd & ſi ab eo probaretur, adhuc nihil eo
<
lb
/>
rum, quæ obiicit, obtineret. </
s
>
<
s
id
="
s.015378
">Primum quas il
<
lb
/>
le frigidas vocat ſubtilitates, tales ſunt, vt
<
lb
/>
neque ipſe intelligere potuerit, nec ego au
<
lb
/>
ſus ſim explicare: ſcilicet rationem genera
<
lb
/>
lem optimi panis. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015379
">Deinde ſi obſcura ſunt, quare repræhendit,
<
lb
/>
quæ non intelligit, ſi intelligit quomodo ob
<
lb
/>
ſcura? </
s
>
<
s
id
="
s.015380
">Deinde cur maxima pars eorum, quæ
<
lb
/>
maioris ſunt momenti ab eo intacta eſt? </
s
>
<
s
id
="
s.015381
">An
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
aliorũ
">aliorum</
expan
>
ingenia ſuo metitur? </
s
>
<
s
id
="
s.015382
">an in aliis libris
<
lb
/>
nihil eſt prorſus ſubtile, ſed omnia craſſa (vt
<
lb
/>
aiunt) Minerua ex æquo conſcripta ſunt? </
s
>
<
s
id
="
s.015383
">an
<
lb
/>
aliqua ſunt, quæ prorſus non intelligit? </
s
>
<
s
id
="
s.015384
">Si
<
lb
/>
omnia adeò obtuſa ſunt, cur tantum labora
<
lb
/>
uit? </
s
>
<
s
id
="
s.015385
">cur alij (vt dicit) mihi id nomen defe
<
lb
/>
runt? </
s
>
<
s
id
="
s.015386
">an ipſe ſolus liuidus, & qui non intel
<
lb
/>
ligere fatetur aliis omnibus præſertim do
<
lb
/>
ctiſſimis viris eſt præferendus? </
s
>
<
s
id
="
s.015387
">Sed ſi quæſi
<
lb
/>
ui, cur miratur me poſſe ſuſtinere ſine la
<
lb
/>
bore, quod cum tot laboribus quæſierim?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.015388
">Verùm fac vt nolim ſuſtinere? </
s
>
<
s
id
="
s.015389
">quid iam age
<
lb
/>
re poſſum, ne ſuſtineam. </
s
>
<
s
id
="
s.015390
">Sed vis vt dicam,
<
lb
/>
contingit illi, quod pauoni contigiſſe fertur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.015391
">Pauo aliquando, vt in regem ab auibus eli
<
lb
/>
geretur, rogauit, dicens, ſe eſſe pulcherri
<
lb
/>
mam: cui pſittacus, ô ſtultè reſpondit, non
<
lb
/>
pulchritudini, ſed fortitudini, regnum debe
<
lb
/>
tur. </
s
>
<
s
id
="
s.015392
">Itaque hic noſter calumniator poſtquam
<
lb
/>
neque rerum inuentione, neque certa narra
<
lb
/>
tione, nec iudicio tuto præſtat, flagitio fa
<
lb
/>
mam quæſiuit: cumque rebus ſuis diffide
<
lb
/>
ret, maluit eas peſſundare, vt alienas de
<
lb
/>
primeret: vocauitque communi nomine la
<
lb
/>
bores, tam ſuos, quàm noſtros quiſquilias:
<
lb
/>
non queror, quòd mea aliquid eſſe putem,
<
lb
/>
ſed quod cùm & ipſe tam fœdè lapſus ſit,
<
lb
/>
alios culpare velit. </
s
>
<
s
id
="
s.015393
">Quid eſt, quod in ſuo o
<
lb
/>
pere probari poſſit? </
s
>
<
s
id
="
s.015394
">argumentum alienum?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.015395
">oratio barbara? </
s
>
<
s
id
="
s.015396
">ordo penitùs nullus? </
s
>
<
s
id
="
s.015397
">nulla
<
lb
/>
vtilitas, nulla iucunditas, titulus mutuò
<
lb
/>
ſumptus? </
s
>
<
s
id
="
s.015398
">non efficacia probationum, non
<
lb
/>
delectus rerum, mendax hiſtoria, & rudis,
<
lb
/>
craſſaque diſceptatio ſub ſubtilitatis nomi
<
lb
/>
ne. </
s
>
<
s
id
="
s.015399
">Inde quod omninò omittere debuerat,
<
lb
/>
exemplo nullo tot ſui præconia, tot aliorum
<
lb
/>
irriſiones, tot epitheta ſapientiæ ſuæ addidit,
<
lb
/>
vt diſpeream, niſi ſibi ipſi cùm releget faſti
<
lb
/>
dio futurus ſit. </
s
>
<
s
id
="
s.015400
">Manardum, inquit, & Pli
<
lb
/>
nium inſcitiæ accuſaſti: nam de aliis falsò
<
lb
/>
obiicit. </
s
>
<
s
id
="
s.015401
">De Plinio tueatur ipſe ſi poteſt: nam
<
lb
/>
de ſyderibus loquens, hæc habet in ſecundo,
<
lb
/>
cap. 8. Illa nimio alimento tracti humoris
<
lb
/>
igneam vim abundantia reddunt. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015402
">Cap. LXVIII. </
s
>
<
s
id
="
s.015403
">Et ne quis inficiari poſſit,
<
lb
/>
infrà ſubdit de Oceano: Sydera ipſa tot &
<
lb
/>
tantæ magnitudinis paſcens. </
s
>
<
s
id
="
s.015404
">Præterea homi
<
lb
/>
nem prædiuitem vni fermè intentum operi
<
lb
/>
plus reliquiſſe errorum quàm dogmatum, ob
<
lb
/>
immenſam ambitionem Eundem de ſummis
<
lb
/>
philoſophiæ a cranis iudicia ferentem abſ
<
lb
/>
que philoſophia, quis ferat audaciam? </
s
>
<
s
id
="
s.015405
">quis
<
lb
/>
vecordiam non oderit, quis erratorum mul
<
lb
/>
titudinem non horreat? </
s
>
<
s
id
="
s.015406
">At de Manardo
<
lb
/>
odimus, quoniam ipſe humanum genus pro
<
lb
/>
dere docuit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015407
">Et quantò melliflua eſſe illius oratio, ab
<
lb
/>
imperitis tamen Latinæ linguæ exiſtimatur,
<
lb
/>
tantò deterius malum. </
s
>
<
s
id
="
s.015408
">Derelinquemus Hip
<
lb
/>
pocratem, Galenum, Paulum, & hunc Gram
<
lb
/>
maticum abſque ratione ſequamur. </
s
>
<
s
id
="
s.015409
">Quòd ſi
<
lb
/>
errauit, an non odiſſe decet etiam patrem
<
lb
/>
humani generis ſiccarium? </
s
>
<
s
id
="
s.015410
">at tu non erras?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.015411
">erro ſed nolens, ille habebat, quos ſequere
<
lb
/>
tur, & non erraret. </
s
>
<
s
id
="
s.015412
">Similis Lyco, & Iuliano,
<
lb
/>
qui tam acriter à Galeno reprehenduntur:
<
lb
/>
quamvis errores ſui, quales Manardi ſunt,
<
lb
/>
hominibus non eſſent pernicioſi. </
s
>
<
s
id
="
s.015413
">Si inuidia
<
lb
/>
mouerer, cur non potiùs Braſauolam, quàm
<
lb
/>
Manardumiam mortuum accuſaſſem? </
s
>
<
s
id
="
s.015414
">at ve
<
lb
/>
rebaris viuentem, inquiet? </
s
>
<
s
id
="
s.015415
">at nunc mortuus
<
lb
/>
eſt, nec accuſo, quod de humano genere be
<
lb
/>
nè meritus ſit, non ab illo beneficium acce
<
lb
/>
pi, non ſalutaui, non ſalutatus, denique ſolo
<
lb
/>
nomine mihi notus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.015416
">Itaque duos hos tan
<
lb
/>
tùm, & cum eis calumniatorem hunc, vt ve
<
lb
/>
ritatis oſorem ex tanta turba ſcriptorum
<
lb
/>
odi. </
s
>
<
s
id
="
s.015417
">Si non grauiter in rem literariam, in hu
<
lb
/>
manum genus peccaſſent, eſſent mihi Mœ
<
lb
/>
cenates. </
s
>
<
s
id
="
s.015418
">Non poterat qui plurimum ſe Deo
<
lb
/>
debere perſuadet, tales viros, has ſepias non
<
lb
/>
odiſſe. </
s
>
<
s
id
="
s.015419
">Vera depromat, bona doceat, benè
<
lb
/>
tradita non euertat, illumque colemus. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015420
">At tu deturbaſti ignem è mundo, è nu
<
lb
/>
mero elementorum exemiſti? </
s
>
<
s
id
="
s.015421
">feci eiuſdem
<
lb
/>
veritatis amore: qui ferat homines in tan
<
lb
/>
ta inſania viuere, adeò obcæcari, credant ſub
<
lb
/>
orbe Lunæ tantùm ibi ignis eſſe, quem nec
<
lb
/>
videamus, nec qui nos tale faciat: ob ſolam
<
lb
/>
antiquam opinionem quandam falſam à
<
lb
/>
primis philoſophis inductum (& ab Ariſto
<
lb
/>
tele comprobatam) ob id tantùm, quòd ſy
<
lb
/>
dera ipſa ignea eſſe exiſtimarentur, vel vt
<
lb
/>
etiam tradit, & credit Plinius in ſecundo,
<
lb
/>
cap. 5. atque ita ex vno errore abſurdiſſimo
<
lb
/>
alium pepererunt, nec primum tamen dele
<
lb
/>
uerunt. </
s
>
<
s
id
="
s.015422
">Quod verò dicit appellaſſe me Gal
<
lb
/>
licum morbum, non ſatis illum admonere
<
lb
/>
titulus debet in libro de Libris propriis: vbi
<
lb
/>
de Indico morbo inſcribuntur libri, atque
<
lb
/>
hic editus eodem menſe, quo ſua commen
<
lb
/>
taria. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015423
">183. Carpit quòd dixerim viperam, ego
<
lb
/>
& ſpeciem & genus eſſe putaram. </
s
>
<
s
id
="
s.015424
">Si non
<
lb
/>
placeat, legat ſerpentem. </
s
>
<
s
id
="
s.015425
">At Cicero etiam
<
lb
/>
homines improbos, viperas appellat. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015426
">184. In ſectione tertia nihil aliud agit,
<
lb
/>
quàm vt ruditatem ſuam, atque ſtuporem
<
lb
/>
detegat, cùm nec vim argumenti intelligat,
<
lb
/>
& perperàm dictionem illam, quæ in pro
<
lb
/>
priiſſimo ſignificato poſita eſt acceptum pu
<
lb
/>
tat. </
s
>
<
s
id
="
s.015427
">Sed non ſunt hæc oſcitantium, vt ipſe
<
lb
/>
ſæpiſſimè eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.015428
">In quarta ſectione dixi, ob
<
lb
/>
ſeruatum eſſe (Plinius author eſt) fieri po
<
lb
/>
teſt, vt quæ vidit, veneno carerent. </
s
>
<
s
id
="
s.015429
">Sin vene
<
lb
/>
nata alius quiſpiam expertus fuerit, vel ipſe
<
lb
/>
affirmet, decedam: Plinium ſuum huius rei
<
lb
/>
authorem accuſet, & rutam ſubiiciamus. </
s
>
<
s
id
="
s.015430
">In
<
lb
/>
ſexta quamvis propſuiſſem ea, quæ ad me
<
lb
/>
non attinet prætermittere, non potui tamen
<
lb
/>
abſtinere in tam euidenti errore verſanti-</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>