Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015603
">
<
pb
pagenum
="
702
"
xlink:href
="
016/01/349.jpg
"/>
vita, quàm nomina piſcium congerere,
<
lb
/>
qui nihil aliud quàm piſces olet, ab amiſſi
<
lb
/>
mo tanquam imperitus damnatur, vt iam
<
lb
/>
ei nihil reliquum ſit. </
s
>
<
s
id
="
s.015604
">Si tantum in his pau
<
lb
/>
cis, in quibus hic illum accuſat, at non
<
lb
/>
præſtabat ſi vel ſolùm illi etiam nomine no
<
lb
/>
tus eſſet, eum admonere priuatim, vt ſe
<
lb
/>
corrigeret? </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015605
">246 Quis videt me hîc exultantem?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.015606
">ſed non poteram diſſimulare, cùm Galenus
<
lb
/>
ſine cerebro, Ariſtoteles ſine corde neget
<
lb
/>
motum partibus ineſſe. </
s
>
<
s
id
="
s.015607
">Cæterùm quod di-
<
lb
/>
cat, perire diuiſionem datam, non animad
<
lb
/>
uertit in entomis ſenſum etiam non ſolùm
<
lb
/>
motum ſeruari. </
s
>
<
s
id
="
s.015608
">In tertia ſectione reprehen
<
lb
/>
dit, quod portentoſa animalia dixerim? </
s
>
<
s
id
="
s.015609
">nón
<
lb
/>
ne portentoſum eſt in lapidibus, & ſub ter
<
lb
/>
ra naſci? </
s
>
<
s
id
="
s.015610
">forma etiam gammarorum, & in
<
lb
/>
ceſſus cancrorum peculiaris. </
s
>
<
s
id
="
s.015611
">Sed quid ipſe
<
lb
/>
muſcerdæ meminit, tanquam ſtercoris muſ
<
lb
/>
cæ, cùm ſit muris ſtercus? </
s
>
<
s
id
="
s.015612
">Vellicat quod
<
lb
/>
muſcas dixerim alicubi non ingredi: certum
<
lb
/>
eſt ita eſſe. </
s
>
<
s
id
="
s.015613
">Cauſæ quas adduximus ſatis
<
lb
/>
probabiles: commendaretur ſi veras attu
<
lb
/>
liſſet, non negare quod conſtat, vel ſui
<
lb
/>
Plinij teſtimonio. </
s
>
<
s
id
="
s.015614
">Quòd ſi quis omnes cau
<
lb
/>
ſas à me enarratas hîc ei quàm de turri
<
lb
/>
adiecimus ſociauerit, intelliget quòd fer
<
lb
/>
tur de domo illa Venetiis, non fuiſſe fa
<
lb
/>
bulam. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015615
">248 Eſt homini ſimul humidiſſimum, &
<
lb
/>
frigidiſſimum cerebrum tum multitudine,
<
lb
/>
tum quò magis fieri potuit: non in compa
<
lb
/>
ratione, vt credit ad reliqua animalia: ita
<
lb
/>
dupliciter fallitur: nam comparatiuè & de
<
lb
/>
qualitate intelligit. </
s
>
<
s
id
="
s.015616
">De mollitie etiam ab
<
lb
/>
errat, quia loquimur de ea quæ eſt cum ſo
<
lb
/>
liditate, & ita mollior homo limacibus, &
<
lb
/>
marinis pulmonibus: illa enim ſunt potiùs
<
lb
/>
laxa quàm mollia. </
s
>
<
s
id
="
s.015617
">De calidiſſimo quoque &
<
lb
/>
humidiſſimo, & tenuiſſima ſubſtantia, ſciat
<
lb
/>
id verum eſſe, quoniam cùm maximè com
<
lb
/>
miſta ſint elementa, attenuata ſubſtantia
<
lb
/>
eſt, vſque quo fieri poſſit, atque ideò ex
<
lb
/>
ea ſpiritus confertim generantur. </
s
>
<
s
id
="
s.015618
">Ita cor
<
lb
/>
hominis eſt calidiſſimum, & ſicciſſimum,
<
lb
/>
quia plus habet elementi terrei exactè con
<
lb
/>
cocti, hoc idem tamen propter commiſtio
<
lb
/>
nem, & qualitates obtuſas proximum eſt
<
lb
/>
temperamento. </
s
>
<
s
id
="
s.015619
">Quid plura? </
s
>
<
s
id
="
s.015620
">ac ſi vellem
<
lb
/>
fractam nolam totam denuò conficere,
<
lb
/>
imbutum falſis principiis perſuaſione de ſe
<
lb
/>
metipſo ampla, in atrium veritatis dedu
<
lb
/>
cere. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015621
">250 Poſtquàm rationibus nec experi
<
lb
/>
mentis vincere non poteſt, ad pietatis pa
<
lb
/>
trocinium ſe referat, quòd plures opifices
<
lb
/>
quaſi plures Deos poſuerim. </
s
>
<
s
id
="
s.015622
">At non videt
<
lb
/>
principem aliquem multa habentem ſigilla?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.015623
">Et qualis inſpiratur animus ſingulis? </
s
>
<
s
id
="
s.015624
">Et
<
lb
/>
non differunt, ſeu corpora, ſeu animas di
<
lb
/>
xeris, ſed hæc ad æternitatis arcana remi
<
lb
/>
ſimus. </
s
>
<
s
id
="
s.015625
">In quinta ſectione, muſca eſt pro
<
lb
/>
pter ornatum, eadem eſt ad perfectionem:
<
lb
/>
perfectio enim ornatus, vt in ædibus. </
s
>
<
s
id
="
s.015626
">Di
<
lb
/>
xi ſuperiùs, non omnes cauſas propoſitum
<
lb
/>
mihi eſſe vt explicarem, ſed præcipuas,
<
lb
/>
aut ſi ex his tanquam annexæ aliæ pen
<
lb
/>
deant. </
s
>
<
s
id
="
s.015627
">Inde nugatur clamoſus hic Gramma
<
lb
/>
ticus. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015628
">251 De cognitione ſingulorum aberrat
<
lb
/>
<
emph
type
="
italics
"/>
(
<
emph.end
type
="
italics
"/>
vt dici ſolet
<
emph
type
="
italics
"/>
)
<
emph.end
type
="
italics
"/>
toto cœlo. </
s
>
<
s
id
="
s.015629
">Optimè enim &
<
lb
/>
longè exquiſitius à ſuperis cognoſcuntur,
<
lb
/>
quàm ab hominibus, ſed non eodem modo,
<
lb
/>
neque ſub eiſdem rationibus omnibus, ſed
<
lb
/>
plerunque, aut ſemper aliis, iiſque meliori
<
lb
/>
bus, ideò nugatur vt ſolet. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015630
">252 Simia, & elephas non ſunt ſagaciora
<
lb
/>
cane, vel vulpe, ſunt tamen prudentiora, nam
<
lb
/>
& inter homìnes prudentiores ſunt multi,
<
lb
/>
rudi Minerua. </
s
>
<
s
id
="
s.015631
">De nomine ſagacis ſi non pla
<
lb
/>
cet, accipiamus aſtutum, vafrum. </
s
>
<
s
id
="
s.015632
">Quanquam
<
lb
/>
& Cicero, & Feſtus, & alij in eodem quo
<
lb
/>
nos ſenſu accipiant. </
s
>
<
s
id
="
s.015633
">Ita hic nouus Priſ
<
lb
/>
cianus, docet nos deſipere, impudens
<
lb
/>
venia. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015634
">253 Hominis corpus denſiſſimum eſſe
<
lb
/>
non putat, quia piloſum, & ſudet: num
<
lb
/>
aues, & quadrupedia plumis, & pilis fre
<
lb
/>
quentioribus obſita ſunt? </
s
>
<
s
id
="
s.015635
">denſitas eſt in ſub
<
lb
/>
ſtantia, non inter ſubſtantiæ partes. </
s
>
<
s
id
="
s.015636
">Stul
<
lb
/>
tum eſt puerilibus illius obiectionibus re
<
lb
/>
ſpondere, ſed tamen ob ineptos volumus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.015637
">Puram terram, quæ igne repurgatur, voca
<
lb
/>
mus: nam putreſcit, dum oſſa manent, vi
<
lb
/>
detur plus continere illius elementi. </
s
>
<
s
id
="
s.015638
">Quis
<
lb
/>
non videt indignas has obiectiones, vel idio
<
lb
/>
tas viro, nedum Philoſopho? </
s
>
<
s
id
="
s.015639
">Solùm id iure
<
lb
/>
dubitatum, quod tamen experimento ve
<
lb
/>
rum èſſe conſtat, quónam pacto tanto cum
<
lb
/>
pondere homo conſiſtat, tam parum ter
<
lb
/>
ræ contineat? </
s
>
<
s
id
="
s.015640
">Videretur enim vt ipſe re
<
lb
/>
ctè dubitat, totus aqueas eſſe? </
s
>
<
s
id
="
s.015641
">ob id ergo
<
lb
/>
dicimus hominem multò plus terræ ela
<
lb
/>
boratæ continere, quæ dum putreſcit, aut
<
lb
/>
vritur, corpus exhalat: ideo hæc pura ter
<
lb
/>
ra non eſt, ſed media inter ignem & ter
<
lb
/>
ram: ergo non grauis? </
s
>
<
s
id
="
s.015642
">falleris. </
s
>
<
s
id
="
s.015643
">In pyrio
<
lb
/>
enim puluere eſt grauitas, & tamen vis
<
lb
/>
ignea ſuperior eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.015644
">Si hoc modo dubitaſ
<
lb
/>
ſet, certè laude dignus eſſet. </
s
>
<
s
id
="
s.015645
">At non pu
<
lb
/>
det quæcunque in buccam veniunt mandare
<
lb
/>
ſcriptis, & tot ineptiis chartas implere. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015646
">254 Hic tanta molitur ſuper verbo Co
<
lb
/>
gnoſcerentur, cùm non ſolùm ſecunda,
<
lb
/>
ſed prima editio Norinbergenſis habeat
<
lb
/>
Cognoſceret, quod ipſemet probat, vt ſtu
<
lb
/>
porem hominis admirari cogar. </
s
>
<
s
id
="
s.015647
">Inter co
<
lb
/>
gnoſceret & cognoſcerentur præter notam,
<
lb
/>
neceſſaria etiam erat interpoſito literæ N,
<
lb
/>
vt vix credere poſſim, in Lugdunenſi,
<
lb
/>
aut Lutetiana erratum. </
s
>
<
s
id
="
s.015648
">Sed ſit ita modò?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.015649
">cui imputandus eſt error? </
s
>
<
s
id
="
s.015650
">& cur non ſen
<
lb
/>
ſus ipſe rei eum admonuit? </
s
>
<
s
id
="
s.015651
">Adducit ani
<
lb
/>
malia quæ fallant: ſolus homo fallit, il
<
lb
/>
la decipiunt, & naturæ impulſu, non me
<
lb
/>
ditatione. </
s
>
<
s
id
="
s.015652
">Dicit deinde fallere, non eſſe
<
lb
/>
finem hominis? </
s
>
<
s
id
="
s.015653
">eſt, ſed non perfecti. </
s
>
<
s
id
="
s.015654
">Quæ
<
lb
/>
dam enim ſunt propter finem, quædam
<
lb
/>
ſunt neceſſaria, & quædam conſequen
<
lb
/>
tia: hoc eſt, conſequens & neceſſarium,
<
lb
/>
non tamen in finis ratione continetur,
<
lb
/>
ſicut finis ciuitatis eſt vnio. </
s
>
<
s
id
="
s.015655
">Ex hoc ta
<
lb
/>
men neceſſariò conſequuntur lites & diſ
<
lb
/>
cordiæ. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.015656
">256 Vera fatetur ipſe. </
s
>
<
s
id
="
s.015657
">Nihil enim inueni
<
lb
/>
re nouit, ſed aliena congerere: nos plura in
<
lb
/>
uenimus quàm acceperimus. </
s
>
<
s
id
="
s.015658
">Quod ſi om
<
lb
/>
nes aliena corraderent, vnde iam incremen
<
lb
/>
tum artibus: ita hic, vt Cicero ait, valuit </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>