1ea ſimplex eſſe ſoleat & ſibi ſemper conſona. Extenſio corporum
non niſi per ſenſus innoteſcit, nec in omnibus ſentitur: ſed quia
ſenſibilibus omnibus competit, de univerſis affirmatur, Corpora
plura dura eſſe experimur. Oritur autem durities totius a duritie
partium, & inde non horum tantum corporum quæ ſentiuntur,
ſed aliorum etiam omnium particulas indiviſas eſſe duras merito
concludimus. Corpora omnia impenetrabilia eſſe non ratione ſed
ſenſu colligimus. Quæ tractamus, impenetrabilia inveniuntur, &
inde concludimus impenetrabilitatem eſſe proprietatem corporum
univerſorum. Corpora omnia mobilia oſſe, & viribus quibuſdam
(quas vires inertiæ vocamus) perſeverare in motu vel quiete, ex
hiſce corporum viſorum proprietatibus colligimus. Extenſio, du
rities, impenetrabilitas, mobilitas & vis inertiæ totius, oritur ab
extenſione, duritie, impenetrabilitate, mobilitate & viribus iner
tiæ partium: & inde concludimus omnes omnium corporum par
tes minimas extendi & duras eſſe & impenetrabiles & mobiles &
viribus inertiæ præditas. Et hoc eſt fundamentum Philoſophiæ
totius. Porro corporum partes diviſas & ſibi mutuo contiguas ab
invicem ſeparari poſſe, ex Phænomenis novimus, & partes indi
viſas in partes minores ratione diſtingui poſſe ex Mathematica
certum eſt. Utrum vero partes illæ diſtinctæ & nondum diviſæ
per vires Naturæ dividi & ab invicem ſeparari poſſint, incertum
eſt. At ſi vel unico conſtaret experimento quod particula aliqua
indiviſa, frangendo corpus durum & ſolidum, diviſionem patere
tur: concluderemus vi hujus Regulæ, quod non ſolum partes di
viſæ ſeparabiles eſſent, ſed etiam quod indiviſæ in infinitum dividi
poſſent.
non niſi per ſenſus innoteſcit, nec in omnibus ſentitur: ſed quia
ſenſibilibus omnibus competit, de univerſis affirmatur, Corpora
plura dura eſſe experimur. Oritur autem durities totius a duritie
partium, & inde non horum tantum corporum quæ ſentiuntur,
ſed aliorum etiam omnium particulas indiviſas eſſe duras merito
concludimus. Corpora omnia impenetrabilia eſſe non ratione ſed
ſenſu colligimus. Quæ tractamus, impenetrabilia inveniuntur, &
inde concludimus impenetrabilitatem eſſe proprietatem corporum
univerſorum. Corpora omnia mobilia oſſe, & viribus quibuſdam
(quas vires inertiæ vocamus) perſeverare in motu vel quiete, ex
hiſce corporum viſorum proprietatibus colligimus. Extenſio, du
rities, impenetrabilitas, mobilitas & vis inertiæ totius, oritur ab
extenſione, duritie, impenetrabilitate, mobilitate & viribus iner
tiæ partium: & inde concludimus omnes omnium corporum par
tes minimas extendi & duras eſſe & impenetrabiles & mobiles &
viribus inertiæ præditas. Et hoc eſt fundamentum Philoſophiæ
totius. Porro corporum partes diviſas & ſibi mutuo contiguas ab
invicem ſeparari poſſe, ex Phænomenis novimus, & partes indi
viſas in partes minores ratione diſtingui poſſe ex Mathematica
certum eſt. Utrum vero partes illæ diſtinctæ & nondum diviſæ
per vires Naturæ dividi & ab invicem ſeparari poſſint, incertum
eſt. At ſi vel unico conſtaret experimento quod particula aliqua
indiviſa, frangendo corpus durum & ſolidum, diviſionem patere
tur: concluderemus vi hujus Regulæ, quod non ſolum partes di
viſæ ſeparabiles eſſent, ſed etiam quod indiviſæ in infinitum dividi
poſſent.
DE MUNDI
SYSTEMATE
SYSTEMATE
Denique ſi corpora omnia in circuitu Terræ gravia eſſe in Ter
ram, idque pro quantitate materiæ in ſingulis, & Lunam gravem
eſſe in Terram pro quantitate materiæ ſuæ, & viciſſim mare no
ſtrum grave eſſe in Lunam, & Planetas omnes graves eſſe in ſe
mutuo, & Cometarum ſimilem eſſe gravitatem, per experimenta
& obſervationes Aſtronomicas univerſaliter conſtet: dicendum erit
per hanc Regulam quod corpora omnia in ſe mutuo gravitant.
Nam & fortius erit argumentum ex Phænomenis de gravitate uNI
verſali, quam de corporum impenetrabilitate: de qua utiQ.E.I.
corporibus Cœleſtibus nullum experimentum, nullam prorſus ob
ſervationem habemus.
ram, idque pro quantitate materiæ in ſingulis, & Lunam gravem
eſſe in Terram pro quantitate materiæ ſuæ, & viciſſim mare no
ſtrum grave eſſe in Lunam, & Planetas omnes graves eſſe in ſe
mutuo, & Cometarum ſimilem eſſe gravitatem, per experimenta
& obſervationes Aſtronomicas univerſaliter conſtet: dicendum erit
per hanc Regulam quod corpora omnia in ſe mutuo gravitant.
Nam & fortius erit argumentum ex Phænomenis de gravitate uNI
verſali, quam de corporum impenetrabilitate: de qua utiQ.E.I.
corporibus Cœleſtibus nullum experimentum, nullam prorſus ob
ſervationem habemus.