1Vacuo cadunt. Et par eſt ratio ſpatiorum cæleſtium quæ ſunt
ſupra atmoſphæram Terræ. Corpora omnia in iſtis ſpatiis liber
rime moveri debent; & propterea Planetæ & Cometæ in orbi
bus ſpecie & poſitione datis, ſecundum leges ſupra expoſitas, per
petuo revolvi. Perſeverabunt quidem in orbibus ſuis per leges
gravitatis, ſed regularem orbium ſitum primitus acquirere per
leges haſce minime potuerunt.
ſupra atmoſphæram Terræ. Corpora omnia in iſtis ſpatiis liber
rime moveri debent; & propterea Planetæ & Cometæ in orbi
bus ſpecie & poſitione datis, ſecundum leges ſupra expoſitas, per
petuo revolvi. Perſeverabunt quidem in orbibus ſuis per leges
gravitatis, ſed regularem orbium ſitum primitus acquirere per
leges haſce minime potuerunt.
DE MUNDI
SYSTEMATE
SYSTEMATE
Planetæ ſex principales revolvuntur circum Solem in circulis
Soli concentricis, eadem motus directione, in eodem plano quam
proxime. Lunæ decem revolvuntur circum Terram, Jovem & Sa
turnum in circulis concentricis, eadem motus directione, in planis
orbium Planetarum quamproxime. Et hi omnes motus regulares
originem non habent ex cauſis Mechanicis; ſiquidem Cometæ in
Orbibus valde eccentricis, & in omnes cælorum partes libere
feruntur. Quo motus genere Cometæ per Orbes Planetarum ce
lerrime & facillime tranſeunt, & in Apheliis ſuis ubi tardiores
ſunt & diutius morantur, quam longiſſime diſtant ab invicem,
& ſe mutuo quam minime trahunt. Elegantiſſima hæcce Solis,
Planetarum & Cometarum compages non niſi conſilio & dominio
Entis intelligentis & potentis oriri potuit. Et ſi Stellæ fixæ ſint
centra ſimilium ſyſtematum; hæc omnia ſimili conſilio conſtructa,
ſuberunt Uniusdominio: præſertim cum lux Fixarum ſit eiuſdem
naturæ ac lux Solis, & ſyſtemata omnia lucem in omnia invicem
immittant.
Soli concentricis, eadem motus directione, in eodem plano quam
proxime. Lunæ decem revolvuntur circum Terram, Jovem & Sa
turnum in circulis concentricis, eadem motus directione, in planis
orbium Planetarum quamproxime. Et hi omnes motus regulares
originem non habent ex cauſis Mechanicis; ſiquidem Cometæ in
Orbibus valde eccentricis, & in omnes cælorum partes libere
feruntur. Quo motus genere Cometæ per Orbes Planetarum ce
lerrime & facillime tranſeunt, & in Apheliis ſuis ubi tardiores
ſunt & diutius morantur, quam longiſſime diſtant ab invicem,
& ſe mutuo quam minime trahunt. Elegantiſſima hæcce Solis,
Planetarum & Cometarum compages non niſi conſilio & dominio
Entis intelligentis & potentis oriri potuit. Et ſi Stellæ fixæ ſint
centra ſimilium ſyſtematum; hæc omnia ſimili conſilio conſtructa,
ſuberunt Uniusdominio: præſertim cum lux Fixarum ſit eiuſdem
naturæ ac lux Solis, & ſyſtemata omnia lucem in omnia invicem
immittant.
Hic omnia regit, non ut Anima mundi, ſed ut univerſorum Do
minus; & propter dominium ſuum Dominus Deus
παντικτρ dici ſolet. Nam Deuseſt vox relativa
& ad ſervos refertur: & Deitaseſt dominatio Dei
non in corpus proprium, ſed in ſervos. Deus ſummuseſt Ens
æternum, infinitum, abſolute perfectum; ſed Ens utcunque per
fectum ſine dominio, non eſt Dominus Deus.Dicimus enim Deus
meus, Deus veſter, Deus Iſraelis:ſed non dicimus Æternus meus,
Æternus veſter, Æternus Iſraelis; non dicimus Infinitus meus,
Infinitus veſter, Infinitus Iſraelis; non dicimus Perfectus meus, Per
fectus veſter, Perfectus Iſraelis.Hæ appellationes relationem non
habent ad ſervos. Vox Deuspaſſim ſignificat Dominum,ſed
omnis Dominus non eſt Deus. Dominatio Entis ſpiritualis Deum
conſtituit, vera verum, ſumma ſummum, ficta fictum. Et ex do
minatione vera ſequitur, Deum verum eſſe vivum, intelligentem &
potentem; ex reliquis perfectionibus ſummum eſſe vel ſumme per-
minus; & propter dominium ſuum Dominus Deus
παντικτρ dici ſolet. Nam Deuseſt vox relativa
& ad ſervos refertur: & Deitaseſt dominatio Dei
non in corpus proprium, ſed in ſervos. Deus ſummuseſt Ens
æternum, infinitum, abſolute perfectum; ſed Ens utcunque per
fectum ſine dominio, non eſt Dominus Deus.Dicimus enim Deus
meus, Deus veſter, Deus Iſraelis:ſed non dicimus Æternus meus,
Æternus veſter, Æternus Iſraelis; non dicimus Infinitus meus,
Infinitus veſter, Infinitus Iſraelis; non dicimus Perfectus meus, Per
fectus veſter, Perfectus Iſraelis.Hæ appellationes relationem non
habent ad ſervos. Vox Deuspaſſim ſignificat Dominum,ſed
omnis Dominus non eſt Deus. Dominatio Entis ſpiritualis Deum
conſtituit, vera verum, ſumma ſummum, ficta fictum. Et ex do
minatione vera ſequitur, Deum verum eſſe vivum, intelligentem &
potentem; ex reliquis perfectionibus ſummum eſſe vel ſumme per-